Το κουδούνι χτυπά κάθε πρωί στις 9:30. Αυτό ωστόσο, δε φαίνεται να είναι απαραίτητο μιας και τα παιδιά στο Κέντρο Προσωρινής Φιλοξενίας και Αιτούντων Μετεγκατάστασης στα Διαβατά, ηλικίας από 6 έως 12 ετών, συγκεντρώνονται πολύ νωρίτερα στον χώρο, που λειτουργεί σαν ένα άτυπο σχολείο για την καθημερινή δημιουργική απασχόλησή τους. «Καλημέρα» λένε στα ελληνικά στον Νιχάντ Ιμπραχήμ, τον δάσκαλό τους, όπως τον αποκαλούν, αν και ο ίδιος λέει ότι δεν του αρέσει ιδιαίτερα η λέξη.
Έπειτα πιάνουν στα χέρια τους μαρκαδόρους και τις μπογιές και αφήνουν το μυαλό τους να ταξιδέψει και τη φαντασία τους να ζωγραφίσει στο χαρτί τα όνειρά τους.
Άλλοτε διαβάζουν βιβλία, άλλοτε τραγουδούν και χορεύουν, άλλοτε αναλαμβάνουν την καθαριότητα του χώρου και το μάζεμα των παιχνιδιών, άλλοτε βλέπουν ταινία στον προτζέκτορα, κάτι που τους αρέσει πολύ, άλλοτε παίζουν μουσικοκινητικά παιχνίδια και άλλοτε απλά συνομιλούν με τέτοιο τρόπο, ώστε να εμπεδώσουν, μέσα από ιστορίες και παραδείγματα, τις αξίες του σεβασμού, της τάξης, της ομαδικής δουλειάς, της συνεργασίας.
«Σε κάθε περίπτωση, όμως, νιώθουν ότι κάθε μέρα έχουν κάτι να περιμένουν. Αυτό τους δίνει νόημα, τους παρέχει ένα αίσθημα ασφάλειας και αυξάνει την ψυχική τους ανθεκτικότητα για να μπορούν να αντέξουν, τόσο τον πόνο που έζησαν μέχρι σήμερα σε συνθήκες πολέμου και αναταραχής, όσο και το μεγαλύτερο πόνο που προκαλεί το γεγονός ότι δεν ξέρουν τι τους περιμένει αύριο. Η ανταπόκριση των παιδιών είναι μεγάλη. Δείχνουν ότι έχουν όρεξη, ότι ανακαλύπτουν τον κόσμο και όλο αυτό είναι πολύ συγκινητικό». Τα λόγια ανήκουν στον Νιχάντ Ιμπραχήμ, Παλαιστίνιο από τη Ναζαρέτ, ο οποίος ασκεί το επάγγελμα του εκπαιδευτικού ψυχολόγου και οικογενειακού συστημικού ψυχοθεραπευτή εδώ και χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Απέναντι στις εξελίξεις στο προσφυγικό, κινητοποιήθηκε για τη συμμετοχή του σε δημιουργικές δραστηριότητες για παιδιά, τόσο στην Ειδομένη, όσο και στο Κέντρο των Διαβατών, σε συνεργασία και με την αντιδημαρχία κοινωνικής πολιτικής του δήμου Θεσσαλονίκης, που έχει αναλάβει τον συντονισμό της διαχείρισης του ελεύθερου χρόνου των παιδιών.
«Η αρχική ιδέα ήταν να απασχολήσουμε τα παιδιά γιατί έχουν πολύ ελεύθερο χρόνο και να δημιουργήσουμε δομημένες δραστηριότητες, ώστε να δώσουμε νόημα στην καθημερινότητά τους» επισημαίνει ο κ. Ιμπραχήμ και διευκρινίζει ότι ο ίδιος, μαζί με ακόμη έξι άτομα, ειδικούς και εθελοντές, απασχολούν καθημερινά, από τη Δευτέρα έως την Παρασκευή, από τις 9:30 έως τις 12:30, περίπου 240 παιδιά που κατανέμονται σε ομάδες. Όπως λέει, για να γίνει κάτι τέτοιο δεν χρειάζονται πολλά χρήματα, αλλά λίγη φαντασία και καλή σχέση με τα ίδια τα παιδιά.
«Οι άνθρωποι εκείνο που θέλουν είναι να νιώθουν ότι είναι σημαντικοί, ότι κάποιος νοιάζεται γι αυτούς, ότι είναι άνθρωποι και όχι ζητιάνοι. Για μένα τα προσφυγόπουλα είναι τα αφεντικά μας. Εκείνα μάς δίνουν τον ρόλο μας. Αν δεν υπήρχαν εκείνα δεν θα υπήρχε λόγος να βρισκόμαστε και εμείς εκεί» αναφέρει και υπογραμμίζει ότι τα μαθήματα γίνονται στα αραβικά, τα περσικά, τα ελληνικά και τα αγγλικά. «Κάθε μέρα είναι μια γιορτή» τονίζει και δεν παραλείπει να επισημάνει ότι η συμμετοχή των παιδιών σε αυτές τις δραστηριότητες αυξάνει το αίσθημα του σεβασμού που αναπτύσσεται ανάμεσά τους.
Το ενδιαφέρον, όμως, για τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών των προσφύγων στα Διαβατά διαρκώς μεγαλώνει και όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κοινωνική λειτουργός από το «Χαμόγελο του Παιδιού» Μαρία Σπανού, υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός εθελοντών που επιθυμούν να ενεργοποιηθούν σε αυτόν τον τομέα. «Βρισκόμαστε σε διαρκή επικοινωνία με τους υπεύθυνους των κέντρων φιλοξενίας προσφύγων στα Διαβατά της Θεσσαλονίκης, το Χέρσο και τη Νέα Καβάλα του νομού Κιλκίς» σημειώνει η κ. Σπανού και γνωστοποιεί ότι σχεδιάζεται και για το Κέντρο των Διαβατών η διοργάνωση δραστηριοτήτων από εθελόντρια, η οποία διατηρεί μία σχολή κλόουν. «Κάτι αντίστοιχο έγινε την προηγούμενη εβδομάδα στο Χέρσο. Εκεί, πάνω από 300 μικρά προσφυγόπουλα, όχι απλώς έπαιξαν, αλλά συμμετείχαν σε ένα πολύωρο παιδικό πάρτι που στήθηκε σε μία σκηνή» σχολιάζει.
Την ίδια ώρα, η αντιδημαρχία κοινωνικής πολιτικής του δήμου Θεσσαλονίκης συνεχίζει την οργάνωση της δημιουργικής απασχόλησης παιδιών και εφήβων στα Διαβατά. Ήδη, ο δήμος συγκέντρωσε και πρόσφερε καρεκλάκια, τραπεζάκια και παιχνίδια από τους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς, ενώ από το Δημοτικό Βρεφοκομείο «Άγιος Στυλιανός» προσφέρθηκαν στρώματα, κουβέρτες και σκεπάσματα, παιχνίδια, ρούχα και υποδήματα.
Παράλληλα, το Κέντρο Προσωρινής Φιλοξενίας και Αιτούντων Μετεγκατάστασης στα Διαβατά έχει δημοσιοποιήσει λίστα ειδών που είναι απαραίτητα για χρήση από παιδιά. Σε αυτήν περιλαμβάνονται σακίδια για τη συγκέντρωση των πραγμάτων των παιδιών, βιβλία για τη δημιουργία μίας βιβλιοθήκης (σε αραβικά, φαρσί, ουρντού, σε οποιαδήποτε κουρδική διάλεκτο και σε απλά αγγλικά), περιοδικά με ποικίλη θεματολογία (π.χ. φύση, χόμπι, αθλήματα, οχήματα), μπάλες (μπάσκετ, ποδοσφαίρου και βόλεϊ), μικρές εστίες ποδοσφαίρου για τη δημιουργία δύο μικρών γηπέδων, δύο κονσόλες Play Station που θα διαθέτουν σύνδεση σε τηλεοράσεις, δύο τραπέζια πινγκ πονγκ, διχτάκια και αρκετές ρακέτες και μπαλίτσες, επιτραπέζια ποδοσφαιράκια, συσκευές DVD player, ταινίες σε DVD που είναι κατάλληλες για παιδιά και έχουν υπότιτλους σε αραβικά, φαρσί, ουρντού ή κουρδικές διαλέκτους, νήματα και κουβάρια σε έντονα χρώματα για τη δημιουργία διακριτικών βραχιολιών για παιδιά, χρωματιστό χαρτί Α4 και υλικό εκμάθησης ξένων γλωσσών, κυρίως αγγλικών και γερμανικών. Επίσης, χρήσιμα είδη που ζητούνται είναι χάρτες, παγκόσμιοι ή ευρωπαϊκοί, για τους τοίχους, δύο στεγνωτήρια ρούχων, φυτά σε γλάστρες, διακοσμητικά και πόστερ για τους τοίχους.
