Συναίνεση όλων των πολιτικών δυνάμεων σε ένα τριετές σχέδιο αλλαγών για την Παιδεία ζήτησε ο νέος υπουργός, Κώστας Γαβρόγλου, στην πρώτη συνέντευξη του την Τετάρτη στο Μαρούσι, όπου κατέθεσε τις απόψεις του για τα θέματα παιδείας.
Όπως είπε, ως τον Μάρτιο η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής θα έχουν διαμορφώσει τις προτάσεις τους, με διάλογο με όλους τους φορείς, για τις αλλαγές που απαιτούνται στο χώρο της εκπαίδευσης.
Παράλληλα θα γίνει κοινή συνάντηση των πρυτάνεων των ΑΕΙ με τους προέδρους ΑΤΕΙ και τους εκπροσώπους των ερευνητικών κέντρων με στόχο την «σύγκλιση» μεταξύ τους. Σ' αυτή την κατεύθυνση θα επιδιωχθεί απελευθέρωση των Ειδικών Λογαριασμών Έρευνας των ΑΕΙ, αλλά θα ξεκινήσει και μεγάλη έρευνα για την οικονομική κατάσταση της εκπαίδευσης. Όπως είπε δε, δεσμεύεται η κυβέρνηση να «κλείσει» την ψαλίδα στα οικονομικά των Ιδρυμάτων, με βάση όσα αποτυπωθούν από την μελέτη.
Όλα αυτά βέβαια μοιάζουν δύσκολα στην υλοποίησή τους, με βάση τα δεδομένα της πολυετούς κρίσης την οποία περνάει η χώρα.
Ενίσχυση των εκπαιδευτικών
Ο νέος υπουργός Παιδείας μίλησε ανοικτά για κατάργηση των πανελλαδικών εξετάσεων, δημιουργία ισχυρού Εθνικού Απολυτηρίου στα σχολεία, αξιολόγηση στο χώρο της εκπαίδευσης, σχολεία αυτόνομα με πιο ενισχυμένο το ρόλο του συλλόγου διδασκόντων, ενιαίο χώρο ΑΕΙ - ΑΤΕΙ και ερευνητικών κέντρων.
Όπως είπε συγκεκριμένα «στόχος μας η υλοποίηση του τετράπτυχου σε βάθος τριετίας: αναβάθμιση των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου, ουσιαστικό και έγκυρο Εθνικό Απολυτήριο, κατάργηση των Πανελληνίων εξετάσεων και αναμόρφωση του πρώτου πανεπιστημιακού έτους. Μέχρι τότε οι πανελλήνιες εξετάσεις θα ισχύουν όπως σήμερα. Και βέβαια ο προγραμματισμός για όλα αυτά προϋποθέτει τη διασφάλιση του αδιάβλητου των εξετάσεων».
Όπως είπε, «αχνοφαίνεται πια φως στην άκρη του τούνελ» και ο πυρήνας προβληματισμού του πώς θα ενισχυθούν οι σχέσεις της Πολιτείας με τους εκπαιδευτικούς, που απαξιώνονται κατά καιρούς.
«Μία κοινωνία που απαξιώνει τους εκπαιδευτικούς και μία Πολιτεία που τους εμπαίζει, δεν μπορούν να διαμορφώσουν μία δημοκρατική Παιδεία. Άρα το θέμα της εμπιστοσύνης στους εκπαιδευτικούς τίθεται με τον πιο δραματικό τρόπο τα τελευταία 50 χρόνια. Ή θα προχωρήσουμε στην πολύμορφη ενίσχυση τους έργου τους και θα δείξουμε έμπρακτα την εμπιστοσύνη μας και ως κοινωνία και ως Πολιτεία, ή θα συνεχίσουν να αναπαράγονται τα αδιέξοδα» δήλωσε ο κ. Γαβρόγλου.
«Καλούμαστε λοιπόν, όλοι να επανατοποθετηθούμε για ένα σύνολο ζητημάτων, να επανανοηματοδοτήσουμε τον δημόσιο χώρο, και άρα το δημόσιο σχολείο».
Από την πλευρά του ο υπουργός Έρευνας Κ. Φωτάκης ανακοίνωσε τη νέα συμφωνία του με το Ταμείο Ευρωπαϊκών Επενδύσεων για την στήριξη της έρευνας, την οποία και αποκάλυψε το Βήμα της Κυριακής.
Οι πρώτες παρεμβάσεις
Στην συνέχεια ο νέος υπουργός κ. Γαβρόγλου υποσχέθηκε:
- Νέο εμπλουτισμένο Ενιαίο Τύπο Δημοτικού Σχολείου, που προσφέρει σχεδόν σε όλα τα παιδιά το ίδιο εμπλουτισμένο πρόγραμμα
- Αναβάθμιση της ειδικής αγωγής, με 538 νέα Τμήματα Ένταξης, 38 Ειδικές σχολικές μονάδες όλων των βαθμίδων και αυξάνοντας τις προσλήψεις προσωπικού
- Εκκίνηση της απογευματινής ενισχυτικής διδασκαλίας στο γυμνάσιο
- Θεσμοθέτηση μιας νέας φάσης εντατικών μαθημάτων ενισχυτικής διδασκαλίας για όσους και όσες παραπέμπονται σε επαναληπτική εξέταση,
- Οργάνωση και λειτουργία δομών υποδοχής για την εκπαίδευση παιδιών προσφύγων.
Ο κ. Γαβρόγλου μίλησε για αύξηση του προϋπολογισμού για την Παιδεία, η οποία όμως δεν ισχύει και για τα πανεπιστήμια καθώς, όπως καταγγέλλουν οι πρυτάνεις τους, εφέτος είχαν μειωμένους προϋπολογισμούς. Γι αυτό ο κ. Γαβρόγλου δήλωσε ότι του κάνουν εντύπωση οι απόψεις των πρυτάνεων των ΑΕΙ επ' αυτού.
«Προβλέπεται αύξηση των δαπανών του υπουργείου Παιδείας σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2016 κατά 257 εκ. ευρώ ή κατά 5,3%. (δηλ. 2,85% επί του ΑΕΠ από 2,80%" είπε ο νέος υπουργός Παιδείας.
Οι κινήσεις των επόμενων μηνών
Ο νέος υπουργός Παιδείας εξήγγειλε την πρωτοβάθμια εκπαίδευση:
- επέκταση του ενιαίου τύπου ολοήμερου δημοτικού και στα μονοθέσια, διθέσια, τριθέσια σχολεία (συνολικά 769 σχολεία),
- προσθήκη ενός έτους στην υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση,
- ενίσχυση του απογευματινού προγράμματος του ολοήμερου
- Στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση,
Στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπως είπε επιτροπή του ΙΕΠ, θα μελετήσει τα πορίσματα του Εθνικού Διαλόγου για την παιδεία, τις απόψεις που έχουν γενικά διατυπωθεί στον δημόσιο διάλογο για τα θέματα αυτά τα τελευταία 20 χρόνια αλλά και τις απόψεις των εμπειρογνωμόνων και εκπαιδευτικών φορέων. Σχετικά μίλησε για:
- σταδιακή επέκταση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης στο λύκειο,
- μεταρρύθμιση του ωρολογίου προγράμματος του Λυκείου και
- αλλαγή στον τρόπο πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
«Προχωράμε στη θέσπιση διαδικασιών για τον σχεδιασμό και την αποτίμηση των σχολικών μονάδων» είπε ο κ. Γαβρόγλου. «Επιδιώκουμε να ενισχυθούν οι αρμοδιότητες του συλλόγου διδασκόντων και συνεπώς η αυτονομία της σχολικής μονάδας. Οι διαδικασίες του σχεδιασμού και της αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου (αυτοαξιολόγηση) που σταδιακά θα εισαχθούν θα αποτελούν εσωτερική υπόθεση των σχολικών μονάδων και δεν θα έχουν τιμωρητικό χαρακτήρα ούτε βέβαια θα συνδέονται με μισθούς ή απολύσεις. Τέτοιου τύπου αυτοαξιολογήσεις θα αναδείξουν τις πρωτοποριακές δράσεις που γίνονται με πρωτοβουλία εκπαιδευτικών σε πολλά από τα σχολεία μας. Στις αυτοαξιολογήσεις, όμως, των σχολικών μονάδων θα καταγραφούν και οι υποχρεώσεις της Πολιτείας που σε πολλούς τομείς υπολείπονται».
Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση: ο Ενιαίος Χώρος Εκπαίδευσης και Έρευνας, απεμπλοκή των ειδικών λογαριασμών έρευνας (ΕΛΚΕ) από το δημόσιο λογιστικό, επαναφορά του νομοσχεδίου για τα μεταπτυχιακά, αφού ληφθούν υπόψη πολλές από τις ρυθμίσεις που έχουν προταθεί από τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ.
Περιγραφική αξιολόγηση στα σχολεία και Ινστιτουτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής
Ξεκινάει άμεσα πρόγραμμα περιγραφικής αξιολόγησης και σχετικής επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών. Στόχος είναι η περιγραφική αξιολόγηση να επεκταθεί σταδιακά σε όλες τις σχολικές μονάδες της υποχρεωτικής εκπαίδευσης το 2018-2019. Επίσης, έχει μελετηθεί μια νέα διαδικασία για τη σύνταξη των συνθετικών εργασιών στο λύκειο, για την οποία θα υπάρξει άμεσα επιμόρφωση των σχολικών συμβούλων και στη συνέχεια των εκπαιδευτικών, όπως έγινε και για τον εξορθολογισμό της διδακτέας ύλης.
Τέλος το Ινστιτουτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής:
- Θα αναλάβει την εκπόνηση Προγραμμάτων Σπουδών για όσα γνωστικά αντικείμενα δεν έχουν ήδη εκπονηθεί νέα προγράμματα, πχ. για τις ξένες γλώσσες στο λύκειο (όπου θα ακολουθηθεί η ίδια λογική των προγραμμάτων των ξένων γλωσσών στην υποχρεωτική εκπαίδευση, δηλαδή η συνάφεια με τα επίπεδα πιστοποίησης γλωσσομάθειας: Α1, Α2, Β1, Β2, Γ1, Γ2),
- Θα προχωρήσει στην αναμόρφωση ή στην επικαιροποίηση των προγραμμάτων σπουδών που έχουν εκπονηθεί στο πρόσφατο παρελθόν,
- Στην εκπόνηση νέων ωρολογίων προγραμμάτων και προγραμμάτων σπουδών για τα εσπερινά λύκεια, που θα λαμβάνουν υπόψη τις αρχές της εκπαίδευσης ενηλίκων, καθώς και για τις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, που θα λαμβάνουν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των μαθητών/τριών τους
- Στην αλλαγή των σχολικών εγχειριδίων. Θα δοθεί βέβαια προτεραιότητα στα βιβλία των οποίων η αλλαγή κρίνεται επιβεβλημένη και επείγουσα.
- Θα νομοθετηθεί μια νέα δομή (Κέντρο Υποστήριξης της Εκπαιδευτικής Κοινότητας) που θα «συστεγάσει» σχολικούς συμβούλους και δομές που υπάρχουν ήδη (π. χ. ΚΕΔΔΥ, ΚΕΣΥΠ…), για να εξασφαλιστεί ο συντονισμός και να προωθηθεί η συνεργασία μεταξύ τους, προκειμένου να οργανωθεί καλύτερα η υποστήριξη της εκπαιδευτικής κοινότητας. Παράλληλα, θα προχωρήσουμε σε αναμόρφωση των αρμοδιοτήτων των σχολικών συμβούλων και των υπεύθυνων των διάφορων υποστηρικτικών δομών της εκπαίδευσης (ΕΚΦΕ, ΚΕΠΛΗΝΕΤ κτλ) μετά από διάλογο με τους συνδικαλιστικούς φορείς των εκπαιδευτικών.
Στο θέμα της Επαγγελματικής εκπαίδευσης, αναφέρθηκε για μια ακόμη φορά ο θεσμός της μαθητείας σε επιχειρήσεις, που είχε ξεκινήσει ως σχεδιασμός επί υπουργείας στην Παιδεία του Κωνσταντίνου Αρβανιτόπουλου και θα περιλαμβάνει κανονική ασφάλιση για όσους συμμετέχουν στο πρόγραμμα και αμοιβή στο 75% των αμοιβων που προβλέπονται από τον νόμο.
Κ. Ζουράρις: Και να χάσουμε μερικά νησιά δεν πειράζει
Από την πλευρά του ο υφυπουργός Παιδείας Κώστας Ζουράρις έκανε την δική του «ιδιαίτερη» εμφάνιση λέγοντας «νομίζετε ίσως ότι δεν απειλούμαστε τώρα ως χώρα, μόνο κάποια νησιά μας ζητάει ο Ερντογάν. Και να χάσουμε μερικά νησιά δεν πειράζει. Τα νησιά θα τα ξαναπαίρνουμε πάντοτε. Τη γλώσσα έχει σημασία να μην μας πάρουν».
Αναλαμβάνοντας να …απωκοδικοποιήσει τη διάλεκτο Ζουράρι, ο κ. Γαβρόγλου είπε ότι «αυτό που είπε ο υφυπουργός δεν αφορούσε τα ελληνικά νησιά, αλλά τα ελληνικά πράγματα γενικά». Και έτσι η διπλωματική κρίση …απεφεύχθη...
Η ελληνική γλώσσα απειλείται από γενικευμένη παρακμή και υπονόμευση είπε ο κ. Ζουράρις. Η ελληνική γλώσσα τελεί υπό απειλήν, πρόσθεσε.
«Όσο θα βελτιώνεται η βασική έρευνα, θα επιδεινώνεται η θέση της γλώσσας μας» είπε, προκαλώντας φυσικά τον υπουργό Έρευνας που καθόταν δίπλα του και ο οποίος σχολίασε χαριτολογώντας «είπα κάτι λάθος;».