Το Διάστημα είναι, ως επί το πλείστον, ένα απέραντο, απρόσωπο κενό. Αλλά το τμήμα του, που περιλαμβάνει τη μικρή μας περιφέρεια του Σύμπαντος, είναι ένα περιβάλλον που επηρεάζεται από τον άνθρωπο και από το οποίο εξαρτάται η κοινωνία. Όλο και περισσότερο, οι άνθρωποι πρέπει να το σκέφτονται με αυτό τον τρόπο, υπογραμμίζουν οι επιστήμονες.
Σε μια σειρά από κύρια επιστημονικά άρθρα κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, η Washington Post προειδοποιούσε πώς εμείς στη Γη είμαστε πιο ευάλωτοι στα κοσμικά φαινόμενα από ποτέ, πώς οι άνθρωποι αλλάζουν το τροχιακό οικοσύστημα – και πώς ο κόσμος πρέπει να ανταποκριθεί.
Οι διαστημικοί κίνδυνοι πάντα απειλούσαν αυτό τον πλανήτη, ακόμη και αν αυτοί που ζούσαν εδώ δεν τους γνώριζαν – μέχρι πρόσφατα. Μια γιγαντιαία πρόσκρουση αστεροειδούς πιθανώς σκότωσε τους δεινόσαυρους, και ένα παρόμοιο χτύπημα θα μπορούσε μια μέρα να εξαλείψει την ανθρώπινη φυλή.
Ωστόσο, οι μικρότεροι αστεροειδείς είναι κατά κάποιο τρόπο πιο απειλητικοί, επειδή είναι πιο δύσκολο να τους δει κανείς και πιο πολυάριθμοι, αλλά εξακολουθούν να είναι ικανοί να καταστρέψουν μια πόλη ή ακόμη και μια χώρα.
Δεν κινδυνεύουμε μόνο από αστεροειδείς, αλλά και από τις πράξεις μας
Οι επιστήμονες έχουν αρχίσει να εκτοξεύουν διαστημικά τηλεσκόπια για να εντοπίζουν επικίνδυνους αστεροειδείς και να δοκιμάζουν μεθόδους για να κατευθύνουν αστεροειδείς μακριά από τη Γη, που περιλαμβάνουν την απλή πρόσκρουση ενός διαστημικού σκάφους σε έναν αστεροειδή, αλλάζοντας διακριτικά την πορεία του.
Άλλοι διαστημικοί κίνδυνοι προέκυψαν, όμως, καθώς οι άνθρωποι εξαρτώνται όλο και περισσότερο από ηλεκτρονικά συστήματα ευάλωτα στον «διαστημικό καιρό» – εκτοξεύσεις ακτινοβολίας και μαγνητισμένων σωματιδίων από τον ήλιο, που μπορούν να καταστρέψουν τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, τους δορυφόρους, τα ραδιόφωνα, τις συσκευές GPS, τα καλώδια οπτικών ινών και άλλες ζωτικής σημασίας σύγχρονες υποδομές.
Μεγάλες ηλιακές καταιγίδες συμβαίνουν περίπου κάθε 100 χρόνια – και μάλλον έχουμε… καθυστερήσει για μία. Οι επιστήμονες μπορούν να προβλέψουν τον διαστημικό καιρό, δίνοντας στους ανθρώπους προειδοποίηση ωρών ή ακόμη και λίγων ημερών για να προετοιμάσουν τις υποδομές τους. Αλλά οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας πρέπει να γνωρίζουν πώς να ενεργούν γρήγορα όταν λαμβάνουν τέτοιες προειδοποιήσεις.
Διαστημικά σκουπίδια και φωτορύπανση
Στη συνέχεια, υπάρχουν τα προβλήματα που δημιουργούν οι ίδιοι οι άνθρωποι. Τα σκουπίδια που έχουμε θέσει σε τροχιά περιβάλλουν τον πλανήτη και ο αριθμός των πραγμάτων εκεί πάνω αυξάνεται ραγδαία. Ακόμη και μικροσκοπικά κομμάτια σκουπιδιών, που τρέχουν με ταχύτητα όσο οι σφαίρες, μπορούν να προκαλέσουν ζημιές σε δορυφόρους που παρέχουν κρίσιμες υπηρεσίες στην επιφάνεια της Γης – και κατά τη διαδικασία, ενδεχομένως να δημιουργήσουν ακόμη περισσότερα σκουπίδια που απειλούν άλλα αντικείμενα σε τροχιά.
Ορισμένα διαστημικά σκουπίδια καταλήγουν ακόμη και να πέφτουν απροσδόκητα στη Γη – ένα κομμάτι, ένας στύλος από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, χτύπησε ένα σπίτι στη Φλόριντα νωρίτερα φέτος.
Επίσης δραματική, αλλά κάτι που ο καθένας μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπισή της, είναι η φωτορύπανση. Οι άνθρωποι κάνουν τον ουρανό πιο φωτεινό από κάτω, μέσω της χρήσης όλο και πιο έντονου επίγειου φωτισμού καιμέσω των δορυφόρων, καθώς και όλων αυτών των διαστημικών σκουπιδιών που αντανακλούν το ηλιακό φως στη Γη.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι έχουν κάνει τον ουρανό κατά 10% φωτεινότερο ανά έτος κατά την τελευταία δεκαετία! Η «λάμψη του ουρανού» διαταράσσει τους κιρκάδιους ρυθμούς των ανθρώπων και βλάπτει τον ύπνο τους και την ψυχική και σωματική τους υγεία.
Τα κράτη και οι εταιρείες πρέπει να ρυπαίνουν λιγότρο το Διάστημα
Το αμερικανικό Κογκρέσο θα πρέπει να χρηματοδοτήσει την πλανητική άμυνα κατά των αστεροειδών και του διαστημικού καιρού. Μπορούν να περιλαμβάνουν διαστημικά παρατηρητήρια για τη χαρτογράφηση αστεροειδών και τη μελέτη του ήλιου, δοκιμές τεχνικών μετακίνησης αστεροειδών και ενισχυμένες ηλεκτρονικές υποδομές, ανθεκτικές στις ηλιακές εκτοξεύσεις. Πρέπει να γίνει κάθε είδους σχεδιασμός για το πώς θα αντιδράσουμε όταν μια απειλή κατευθύνεται προς τον πλανήτη μας, προειδοποιούν οι ειδικοί.
Παράλληλα, οι χώρες και οι εταιρείες που εκμεταλλεύονται το Διάστημα πρέπει επίσης να ρυπαίνουν λιγότερο. Μαζί με άλλα έθνη, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να αναπτύξουν πρότυπα για το πώς και πότε οι άνθρωποι μπορούν να εκτοξεύουν δορυφόρους, πυραύλους και άλλα αντικείμενα σε τροχιά – συμπεριλαμβανομένων σχεδίων διάθεσης για τα αναπόφευκτα διαστημικά σκουπίδια – και ίσως, ακόμη και προτάσεις για το από τι θα πρέπει να είναι κατασκευασμένα τα όργανα που εκτοξεύουμε στο Διάστημα.
Η Ιαπωνία, για παράδειγμα, μόλις κατασκεύασε ένα δορυφόρο κατασκευασμένο κυρίως από ξύλο, το οποίο εγκυμονεί λιγότερους τροχιακούς κινδύνους από ό,τι το μέταλλο. Η αντιμετώπιση των διαστημικών σκουπιδιών θα βοηθούσε επίσης στη μείωση της ουράνιας λάμψης, όπως και η χρήση συστημάτων εξωτερικού φωτισμού που, μεταξύ άλλων προδιαγραφών, στρέφονται ως επί το πλείστον προς τα κάτω.
Μια κατανοητή αντίδραση σε όλες αυτές τις κοσμικές ανησυχίες: Λέτε ότι υπάρχει κι άλλο ένα για το οποίο πρέπει να ανησυχώ; Δυστυχώς, ναι. Ακόμα και όταν οι άνθρωποι αγωνίζονται να διατηρήσουν το έδαφος στο οποίο περπατάμε ή τον αέρα που αναπνέουμε, οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο πρέπει να φροντίζουν και τη ζώνη πολύ πάνω από τα κεφάλια μας.
Όσοι περνούν τη ζωή τους μελετώντας το Διάστημα, κατανοούν όλο και περισσότερο αυτή την επιτακτική ανάγκη – και τι πρέπει να κάνουν. Η δράση, ωστόσο, είναι συχνά το πιο δύσκολο κομμάτι…
in
