Η ώρα της υποβολής φορολογικών δηλώσεων έχει φτάσει για αρκετές χώρες καθώς το οικονομικό έτος φτάνει στο τέλος του. Πόσο διαφορετικά φορολογούν οι χώρες τους πολίτες τους και με τι συντελεστές;
Εξηγεί πως υπάρχουν περιορισμοί στα δεδομένα, καθώς μόνο το υψηλότερο μέρος του εισοδήματος ενός ατόμου φορολογείται με τους παρακάτω συντελεστές και επιπρόσθετα δεν περιλαμβάνονται φόροι ιδιοκτησίας, πωλήσεων ή άλλοι έμμεσοι φόροι. Παραλείπει επίσης κρατικούς, περιφερειακούς και δημοτικούς φόρους.
Από την επεξεργασία των στοιχείων γίνεται αντιληπτό πως οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες έχουν κατά μέσο όρο τους υψηλότερους κύριους φορολογικούς συντελεστές εισοδήματος στον κόσμο. Επτά χώρες έχουν ανώτατο συντελεστή 50%+ εκ των οποίων οι έξι στην Ευρώπη, με πρώτη τη Δανία με 55,9%.
Τα ψιλά γράμματα
Όμως, τα ψιλά γράμματα περιέχουν περισσότερες χρήσιμες πληροφορίες. Για παράδειγμα, στη Δανία, το ανώτατο κλιμάκιο για το εισόδημα από μισθωτή εργασία είναι 15%. Ωστόσο, αυτό συνδυάζεται με το κατώτατο κλιμάκιο φόρου και τις υποχρεωτικές εισφορές για την υγειονομική περίθαλψη και τις δημοτικές εισφορές για να αυξηθεί το ανώτατο όριο του φόρου εισοδήματος. Τέλος, το εισόδημα από μετοχές και μερίσματα προσελκύει επίσης υψηλό συντελεστή 42%.
Στις ΗΠΑ, ο βασικός συντελεστής 37% ισχύει μόνο για εισοδήματα άνω των 609.000 δολαρίων για ιδιώτες. Φυσικά, οι πολιτείες των ΗΠΑ φορολογούν και τους κατοίκους τους.
Και τέλος, αρκετές χώρες της Μέσης Ανατολής -επίσης παραγωγοί πετρελαίου- δεν επιβάλλουν φόρο εισοδήματος.
Το τοπ-10 των χωρών με τους υψηλότερους συντελεστές
Ακολουθεί μια σύντομη περιγραφή για τον πληθυσμό και το φορολογικό μοντέλο της Δανίας, της Φινλανδίας, του Λουξεμβούργου, της Αυστρίας, του Βελγίου, του Ισραήλ, της Σλοβενίας, της Ολλανδίας, της Πορτογαλίας και της Νορβηγίας που βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα.
Δανία
Πληθυσμός: Περίπου 5,8 εκατομμύρια κάτοικοι.
Φορολογικό Μοντέλο: Προοδευτικό σύστημα με υψηλούς φόρους. Ο ανώτατος συντελεστής φορολογίας εισοδήματος είναι 55,9% και ο ΦΠΑ 25%. Υποστηρίζει ένα ισχυρό σύστημα κοινωνικής πρόνοιας.
Φινλανδία
Πληθυσμός: Περίπου 5,5 εκατομμύρια κάτοικοι.
Φορολογικό Μοντέλο: Προοδευτικό, με ανώτατο συντελεστή φορολογίας εισοδήματος έως 67% για υψηλά εισοδήματα. Ο ΦΠΑ είναι 24%, χρηματοδοτώντας υψηλού επιπέδου κοινωνικές υπηρεσίες.
Λουξεμβούργο
Πληθυσμός: Περίπου 600.000 κάτοικοι.
Φορολογικό Μοντέλο: Φιλικό προς τις επιχειρήσεις, με ανώτατο συντελεστή φορολογίας εισοδήματος 45,78% και ΦΠΑ 17%, τον χαμηλότερο στην Ευρώπη.
Αυστρία
Πληθυσμός: Περίπου 8,9 εκατομμύρια κάτοικοι.
Φορολογικό Μοντέλο: Προοδευτικό, με ανώτατο συντελεστή 55% (με σχέδια μείωσης στο 50% από το 2026) και ΦΠΑ 20%.
Βέλγιο
Πληθυσμός: Περίπου 11,5 εκατομμύρια κάτοικοι.
Φορολογικό Μοντέλο: Προοδευτικό, με ανώτατο συντελεστή 50% και ΦΠΑ 21%. Περιλαμβάνει πρόσθετους φόρους αλληλεγγύης.
Ισραήλ
Πληθυσμός: Περίπου 9,3 εκατομμύρια κάτοικοι.
Φορολογικό Μοντέλο: Προοδευτικό, με ανώτατο συντελεστή 50% και ΦΠΑ 17%. Εφαρμόζονται και φόροι σε κεφαλαιακά κέρδη.
Σλοβενία
Πληθυσμός: Περίπου 2,1 εκατομμύρια κάτοικοι.
Φορολογικό Μοντέλο: Προοδευτικό, με ανώτατο συντελεστή 50% και ΦΠΑ 22%. Συμπληρώνεται από κοινωνικές εισφορές.
Ολλανδία
Πληθυσμός: Περίπου 17,5 εκατομμύρια κάτοικοι.
Φορολογικό Μοντέλο: Προοδευτικό, με ανώτατο συντελεστή 49,5% και ΦΠΑ 21%. Φιλικό περιβάλλον για επιχειρήσεις.
Πορτογαλία
Πληθυσμός: Περίπου 10,3 εκατομμύρια κάτοικοι.
Φορολογικό Μοντέλο: Προοδευτικό, με ανώτατο συντελεστή 48% και ΦΠΑ 23%. Υπάρχουν επιπλέον φόροι για υψηλά εισοδήματα.
Νορβηγία
Πληθυσμός: Περίπου 5,4 εκατομμύρια κάτοικοι.
Φορολογικό Μοντέλο: Προοδευτικό, με ανώτατο συντελεστή 47,4% και ΦΠΑ 25%. Υποστηρίζει εκτεταμένα προγράμματα πρόνοιας.
Οι χώρες αυτές ποικίλλουν σε πληθυσμό και φορολογικά μοντέλα. Οι σκανδιναβικές χώρες (Δανία, Φινλανδία, Νορβηγία) έχουν υψηλότερους φόρους για κοινωνική πρόνοια, ενώ το Λουξεμβούργο και η Ολλανδία είναι πιο φιλικές προς τις επιχειρήσεις.
Οι υψηλοί έμμεσοι φόροι της Ελλάδας
Η Ελλάδα βρίσκεται σε ενδιάμεσο επίπεδο. Κατατάσσεται στην 21η θέση της λίστας με φορολογικούς συντελεστές στο 44%. Ωστόσο, σύμφωνα με το gov.gr το εισόδημα από μισθωτή εργασία, συντάξεις και επιχειρηματική δραστηριότητα που ξεπερνάει τα 40 χιλιάδες ευρώ φορολογείται με 45%.
Η Ελλάδα εφαρμόζει ένα σύνθετο φορολογικό σύστημα που περιλαμβάνει τόσο άμεσους φόρους, όπως ο φόρος εισοδήματος, όσο και έμμεσους φόρους, όπως ο ΦΠΑ και οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης.
Έχει υψηλούς έμμεσους φόρους, όπως ο ΦΠΑ 24% και οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης σε καύσιμα, αλκοόλ και καπνό. Ο ΕΝΦΙΑ αποτελεί σημαντικό φόρο για τους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Φόροι και κρατικά έσοδα
Οι φόροι εισοδήματος φυσικών προσώπων αποτελούν συχνά τη μεγαλύτερη πηγή κρατικών εσόδων. Έτσι, οι υψηλότεροι φόροι συμβάλλουν στη χρηματοδότηση εκτεταμένων δημόσιων υπηρεσιών όπως η υγειονομική περίθαλψη, η εκπαίδευση και η κοινωνική ασφάλιση.
Μπορεί επίσης να μειώσει δυνητικά την εισοδηματική ανισότητα με την αναδιανομή του πλούτου, τη στήριξη των πολιτών με χαμηλότερο εισόδημα και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.
