Τριπλό μπόνους στις συντάξεις έρχεται τα Χριστούγεννα. Πρόκειται για αυξήσεις που απορρέουν από την αναμόρφωση της ΕΑΣ (Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων), την αύξηση των συντάξεων από 1η Ιανουαρίου 2025, καθώς και την καταβολή του επιδόματος προσωπικής διαφοράς σε όσους δεν λαμβάνουν αυξήσεις.
Το ένα σενάριο προβλέπει αλλαγή του μηχανισμού κρατήσεων με τέσσερις αντί οκτώ κλίμακες
Ειδικότερα:
Αναμόρφωση εισφοράς αλληλεγγύης (ΕΑΣ): Αυξήσεις στις κύριες συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ θα επιφέρει από το 2025 η αναμόρφωση της ΕΑΣ (Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων). Πρόκειται για το τελευταίο µνηµονιακό µέτρο, ένα ιδιότυπο αδικαιολόγητο φορολογικό «χαράτσι» που επιβαρύνει τους συνταξιούχους. Η τροποποίηση της κλίµακας για την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) θα αφορά συνταξιούχους µε µηνιαίες αποδοχές άνω των 1.400 ευρώ για κύρια σύνταξη και 300 ευρώ για επικουρική.
Οι αλλαγές θα κατατεθούν στο νέο ασφαλιστικό νοµοσχέδιο το οποίο δρομολογείται εντός του φθινοπώρου με τα σενάρια να προβλέπουν τα εξής:
- Μείωση κατά 50% της ΕΑΣ από τις επικουρικές και μείωση κατά 20% ή 25% στις κύριες συντάξεις. Σε αυτή την περίπτωση προκαλούνται απώλειες από 127 εκατ. ευρώ ως 145 εκατ. ευρώ και τα ετήσια έσοδα του ΑΚΑΓΕ (Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών) διαμορφώνονται μεταξύ 345 εκατ. ευρώ και 327 εκατ. ευρώ.
- Πλήρη κατάργηση της ΕΑΣ από τις επικουρικές και μείωση της εισφοράς κατά 15% στις κύριες συντάξεις. Σε αυτή την περίπτωση προκαλούνται απώλειες 163 εκατ. ευρώ και τα έσοδα του ΑΚΑΓΕ διαμορφώνονται στα 309 εκατ. ευρώ.
Η μείωση της Εισφοράς Αλληλεγγύης αφορά μεικτές κύριες συνάξεις ή άθροισμα κύριων συντάξεων άνω των 1.400 ευρώ.
Νέα κλίμακα
Ενα από τα δύο σενάρια που είναι στο τραπέζι του υπουργείου Εργασίας προβλέπει την αλλαγή του μηχανισμού κρατήσεων με 4 αντί 8 κλίμακες και με ποσοστά κρατήσεων μόνον σε τμήμα και όχι σε όλη τη σύνταξη. Τα ποσοστά κρατήσεων που μελετώνται είναι σύμφωνα με πληροφορίες 12% για το τμήμα σύνταξης από τα 1.400 ευρώ μέχρι 1.800 ευρώ, 20% για το τμήμα σύνταξης από τα 1.800 ευρώ ως τα 2.200 ευρώ, 23% από τα 2.200 ευρώ ως τα 2.800 ευρώ και πιθανώς 25% από 2.800 ευρώ και άνω.
Κόφτης
Για τις υψηλές συντάξεις θα υπάρχει αυτόματος κόφτης κρατήσεων σε περίπτωση που με τις νέες κλίμακες η μείωση που προκύπτει είναι μεγαλύτερη από τη σημερινή. Για τον λόγο αυτόν εξετάζεται να μπει κόφτης κρατήσεων στα 400 με 450 ευρώ, ενώ σήμερα υπάρχουν συνταξιούχοι που έχουν κράτηση ΕΑΣ ως και 580 ευρώ τον μήνα.
Αύξηση κύριων συντάξεων: Αυξήσεις για τους απόμαχους της δουλειάς θα επιφέρει το νέο ετος και το νέο σύστημα υπολογισμού των συντάξεων. Το νέο σύστημα θα βασίζεται στον δείκτη μεταβολής μισθών που βρίσκεται «υπό κατασκευή», ο οποίος θα αποτυπώνει τη μέση αύξηση μισθών του συνόλου των εργαζομένων. Η κατασκευή ενός αξιόπιστου δείκτη είναι σημαντική, όπως έχει δηλώσει ο υφυπουργός Εργασίας Πάνος Τσακλόγλου, καθώς μέχρι σήμερα ο μέσος όρος των μισθολογικών αυξήσεων είχε αποκλίσεις ανά φορέα (ΤτΕ, «Εργάνη», ΙΟΒΕ κ.λπ.). Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ο μέσος μισθός, σύμφωνα την «Εργάνη», για το 2023 ανήλθε σε 1.251 ευρώ, ενώ σύμφωνα με το ΙΟΒΕ κατέγραψε αύξηση κατά 4,9% το 2023 σε τρέχουσες τιμές, αγγίζοντας τα 1.439 ευρώ.
Νέος υπολογισμός
Σύμφωνα με τη νομοθεσία (Ν. 4387/2016), από το 2025 ο υπολογισμός των συντάξιμων αποδοχών θα γίνεται με τον δείκτη μεταβολής μισθών και όχι με τον δείκτη τιμών καταναλωτή, όπως ισχύει μέχρι σήμερα, όπου οι συντάξιμες αποδοχές αναπροσαρμόζονται από το 2002 και μετά προσαυξημένες κατ’ έτος με τη μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή.
Αυτό σημαίνει ότι την επόμενη χρονιά οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων που αποτελούν τη βάση υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης παύουν να αυξάνονται με τον πληθωρισμό και θα αυξάνονται με το ποσοστό αύξησης του δείκτη μισθών όλων των εργαζομένων. Αν το 2024 ο δείκτης μισθών καταγράψει αύξηση 3,5%-4%, αυτό το ποσοστό θα αυξήσει και τον μισθό που θα ληφθεί υπόψη για την ανταποδοτική σύνταξη όσων αποχωρήσουν το 2025.
Επίδομα προσωπικής διαφοράς: Oι συνταξιούχοι που δεν θα πάρουν αύξηση επειδή διατηρούν ακόμα προσωπική διαφορά θα ενισχυθούν με το επίδομα προσωπικής διαφοράς κατά 100-200 ευρώ. Απαραίτητη προϋπόθεση η μηνιαία σύνταξή τους να μην υπερβαίνει τα 1.600 ευρώ.
Το πλήθος των δικαιούχων του επιδόματος θα είναι σαφώς μικρότερο από πέρυσι, που ήταν 742.772 άτομα, καθώς κάθε χρόνο όλο και περισσότεροι συνταξιούχοι μειώνουν ή μηδενίζουν την προσωπική τους διαφορά και ανοίγουν τον δρόμο για μελλοντικές αυξήσεις στο χέρι.
Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι το επίδομα ανερχόταν σε 200 ευρώ για συντάξεις έως 700 ευρώ, σε 150 ευρώ για συντάξεις από 701 έως 1.100 ευρώ και σε 100 ευρώ για συντάξεις από 1.101 έως 1.600 ευρώ. Συντάξεις άνω των 1.600 ευρώ δεν πήραν επίδομα.
