Νέο πονοκέφαλο στην κυβέρνηση έρχεται να προκαλέσει η αναμενόμενη εδώ και μήνες απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που ακυρώνει τις μειώσεις συντάξεων που επιβλήθηκαν στο πρώτο μνημόνιο σε ποσοστά 3% ως 14% για τις κύριες και 3% ως 10% για τις επικουρικές μέσω της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ).
Με την υπ’ αριθ. 244/2017 απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου που καθυστέρησε 18 μήνες από τότε που ασκήθηκαν οι προσφυγές συνταξιούχων του Δημοσίου (Ιούνιος 2015), οι παραπάνω μειώσεις που προβλέφθηκαν στους νόμους 38654/2010, 3986/2011 καθώς και πρόσθετες περικοπές του ν. 4002/2011 (8% ως 12%) κρίθηκαν αντισυνταγματικές και πρέπει να σταματήσουν να επιβάλλονται στις συντάξεις.
Σημειώνεται, ωστόσο, ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας είχε κρίνει από το 2012 ότι οι περικοπές που προέβλεπε το πρώτο μνημόνιο σε μισθούς, συντάξεις και επιδόματα ήταν συνταγματικές με το σκεπτικό ότι έγιναν για λόγους δημοσίου συμφέροντος για να αποτραπεί η χρεοκοπία της χώρας.
Οι μειώσεις που κρίνει τώρα το Ελεγκτικό Συνέδριο ως αντισυνταγματικές απορρέουν από το πρώτο μνημόνιο που είχε κρίνει συνταγματικό το ΣτΕ και, όπως είπαν στον «Ε.Τ.» έγκριτοι δικηγόροι για το ασφαλιστικό, θα πρέπει πλέον να αποφανθεί το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ).
Οι περικοπές που έκρινε το Ελεγκτικό Συνέδριο αντισυνταγματικές επιβλήθηκαν σε αρχικά ποσά κύριων συντάξεων πάνω από 1.400 ευρώ, με κλιμακούμενα ποσοστά 3% ως 14%, καθώς και σε επικουρικές συντάξεις με αρχικά ποσά πάνω από 300 ευρώ με κλιμακούμενα ποσοστά 3% ως 10%. Επίσης στην ίδια απόφαση κρίθηκαν αντισυνταγματικές και οι περικοπές 6%, 8% και 10% που επιβάλλονται σε συνταξιούχους κάτω των 60 ετών εφόσον η κύρια σύνταξή τους μετά τις περικοπές 3% ως 14% είναι πάνω από 1.700 ευρώ.
Η απόφαση λέει στην ουσία ότι θα πρέπει να αυξηθούν κατά 40 ως 161 ευρώ μηνιαίως οι κύριες συντάξεις που ήταν αρχικά από 1.400 ως 2.300 ευρώ και από 207 ως 390 ευρώ οι συντάξεις από 2.300 ως 3.500 ευρώ. Αντίστοιχα, οι επικουρικές που ήταν από 300 ευρώ και πάνω πριν από το μνημόνιο, θα πρέπει να πάρουν αύξηση από 10 ως 65 ευρώ τον μήνα.
Μια τέτοια απόφαση θα έφερνε όμως προ των πυλών πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα, όπως παρατηρούν αρμόδια στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης, για τον απλό λόγο ότι η διακοπή των περικοπών θα τίναζε στον αέρα το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) και αυτό θα συνέβαινε γιατί οι εν λόγω περικοπές που το Ελεγκτικό Συνέδριο κρίνει ως αντισυνταγματικές κατευθύνονται στο ΑΚΑΓΕ με στόχο να χρηματοδοτούν ελλείμματα των Ταμείων και με αυτόν τον τρόπο να κλείνουν τρύπες για να πληρώνονται οι συντάξεις. Τα ποσά που μαζεύει ο ΑΚΑΓΕ από αυτές τις περικοπές είναι της τάξης των 700-800 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Το Ε.Σ. δικαίωσε συνταξιούχους των ειδικών μισθολογίων από το Δημόσιο (στρατιωτικούς, δικαστικούς κ.ά.) και κατά τις εκτιμήσεις είναι περίπου 1.000 άτομα. Αν το Δημόσιο αποδεχτεί την απόφαση θα πρέπει να έχουν αναδρομικά κατάργηση των εν λόγω μειώσεων. Αν η απόφαση εφαρμοστεί για όλους τους συνταξιούχους (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ και άλλων Ταμείων) ως δεδικασμένο, τότε θα πρέπει από εδώ και πέρα να μην επιβάλλονται, οπότε θα μπει «λουκέτο» στον ΑΚΑΓΕ και τα Ταμεία θα μείνουν χωρίς μαξιλάρι με κίνδυνο να μην έχουν για τις συντάξεις.
Επίσημα η κυβέρνηση δεν έχει τοποθετηθεί. Ωστόσο θεωρείται βέβαιο ότι θα «οχυρωθεί» πίσω από τον επανυπολογισμό των συντάξεων που θα κάνει το υπουργείο Εργασίας οπότε και θα απορροφήσει τις περικοπές χωρίς να χρειαστεί να επιστρέψει τίποτε, για τον απλό λόγο ότι ο επανυπολογισμός θα βγάλει πολύ χαμηλότερα τις συντάξεις από τα επίπεδα που είναι σήμερα.
Από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους διατυπώνεται και άλλη μια άποψη, καθώς αρμόδια στελέχη είπαν χθες στον «Ε.Τ.» ότι υπάρχει θέμα του κατά πόσον το Ελεγκτικό Συνέδριο μπορεί να γνωμοδοτεί πλέον για συντάξεις Δημοσίου, από τη στιγμή που η δικαιοδοσία του συνταξιοδοτικού του Δημοσίου έχει περάσει στον ΕΦΚΑ. Αν δεν λυθεί αυτό το ζήτημα, είναι «δώρον άδωρον» να μιλάμε για ακύρωση περικοπών που δεν μπορεί να κρίνει το Ε.Σ. γιατί η δικαιοδοσία πληρωμής και συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων του Δημοσίου έχει περάσει από 1/1/2017 στον ΕΦΚΑ.