Μια δύσκολη μάχη σε πέντε μέτωπα με αντίπαλο το χρόνο και το ενδεχόμενο επιβολής νέων μέτρων που μπορούν να φτάσουν το 1 δισ. για το 2016 θα πρέπει να κερδίσει το οικονομικό επιτελείο στη νέα φάση που εισέρχεται πλέον η πρώτη αξιολόγηση του τρίτου μνημονίου.
Ο υπουργός οικονομικών κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος δηλώνει σε κάθε ευκαιρία ότι η αξιολόγηση θα πρέπει να κλείσει το ταχύτερο δυνατό ώστε να υπάρχει χρόνος ανάκαμψης της οικονομίας στο δεύτερο μισό του 2016.
Διαφορετικά το πρόγραμμα στην ουσία θα αποτύχει, αφού η Ελλάδα θα αναγκαστεί να πάρει και νέα μέτρα για να πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους, με αποτέλεσμα η οικονομία να καταρρεύσει σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση.
Όλα θα αρχίσουν να κρίνονται από σήμερα, με τη σταδιακή άφιξη των υψηλόβαθμων τεχνικών κλιμακίων των θεσμών, τα οποία θα αποτελέσουν και τον προπομπό των προϊσταμένων των τεσσάρων ομάδων που θα κάνουν το πιο ουσιαστικό μέρος της αξιολόγησης κλείνοντας ένα-ένα τα ανοιχτά θέματα.
Η πρώτη ομάδα θα είναι αυτή που θα ασχοληθεί με το δημοσιονομικό κενό μέχρι και το 2018. Δηλαδή τα μέτρα που θα πρέπει να υλοποιήσει η Ελλάδα ώστε να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ για φέτος, 1,75% του ΑΕΠ για το 2017 και 3,5% για το 2018.
Η διαπραγμάτευση αυτή είναι και το πρώτο μεγάλο ανοιχτό μέτωπο της αξιολόγησης αφού οι εκπρόσωποι των δανειστών διαπιστώνουν για φέτος μόνο, ένα κενό της τάξης του 1,5% του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου 2,5 δισ. ευρώ.
Μόνο από τα έσοδα διαπιστώνεται ένα κενό της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 440 εκ. ευρώ είναι τα έσοδα που είχε υπολογίσει ότι θα εισπράξει το δημόσιο από το ειδικό τέλος των 5 λεπτών σε κάθε στήλη των τυχερών παιχνιδιών του ΟΠΑΠ (210 εκ. ευρώ ) και τη φορολόγηση των VLT’s ( 230 εκ. ευρώ).
Επίσης, οι θεσμοί υπολογίζουν απώλεια τουλάχιστον 400 εκ. ευρώ από τον ΦΠΑ λόγω υψηλής φοροδιαφυγής ενώ περιμένουν επιπλέον έσοδα 250 εκ. ευρώ από το νέο φορολογικό αντί των 500-550 εκ. ευρώ που είναι η εκτίμηση του οικονομικού επιτελείου.
Στο σκέλος των δαπανών, υπάρχει το κενό νόμου στην οριστικοποίηση της μείωσης των αμυντικών δαπανών κατά 500 εκ. ευρώ, τη μείωση κατά 100 εκ. ευρώ των επιδομάτων πρόνοιας, ενώ βλέπει υστέρηση κατά 400- 500 εκ. ευρώ σε σχέση με την εξοικονόμηση των 1,8 δισ. ευρώ από το ασφαλιστικό με βάση την τελευταία πρόταση του υπουργείου Εργασίας.
Ασφαλιστικό
Το ασφαλιστικό είναι το δεύτερο μεγάλο μέτωπο όπου Κυβέρνηση και δανειστές βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση. Οι θεσμοί θεωρούν ότι χωρίς περικοπές σε κύριες συντάξεις, ο λογαριασμός δεν βγαίνει και το σύστημα δεν είναι βιώσιμο.
Πιέζουν για μειώσεις στις κύριες συντάξεις, με αύξηση του ελάχιστου ορίου ετών εργασίας κατοχύρωσης της εθνικής σύνταξης των 384 στα 20 χρόνια. Ζητούν ακόμη τη μείωση της στα 300 ευρώ ή την απόδοσή της με εισοδηματικά κριτήρια. Επιμένουν επίσης σε ένα συνολικό ποσοστό αναπλήρωσης που δεν θα ξεπερνά το 50 % μαζί με την εθνική σύνταξη.
Φορολογικό
Το φορολογικό είναι το τρίτο μεγάλο πεδίο αντιπαράθεσης. Οι δανειστές είναι συνολικά αντίθετοι με τις αυξήσεις φόρων θεωρώντας τη φοροδοτική ικανότητα πολύ χαμηλή. Επίσης αμφισβητούν έντονα ότι από τις αυξήσεις στη φορολογία θα έχει το κράτος περισσότερα έσοδα ύψους 500 εκ. ευρώ και θέλουν να μάθουν τι θα γίνει με τον ΕΝΦΙΑ του 2016 και κυρίως του 2017, όταν ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός έχουν προαναγγείλει αλλαγές.
Κόκκινα δάνεια
Το τέταρτο ανοιχτό μέτωπο είναι να κόκκινα δάνεια. Στο πεδίο αυτό το υπουργείο Ανάπτυξης έχει κάνει την πρώτη υποχώρηση ζητώντας μεταβατική περίοδο αντί πλήρους εξαίρεσης από την αγορά δανείων για τα στεγαστικά με υποθήκη πρώτη κατοικία και τα δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η μάχη θα δοθεί για το ποιο θα είναι το διάστημα μετά από το οποίο και αυτά τα δάνεια θα μπορούν να πωλούνται σε Distress Fund.
Υπερταμείο
Το πέμπτο μέτωπο θα είναι η σύσταση και λειτουργία του νέου υπερταμείου αποκρατικοποιήσεων που θα διαχειριστεί εφεξής τη δημόσια περιουσία. Εδώ η υποχώρηση που έγινε είναι ότι η Κυβέρνηση έχει δεχθεί το διορισμό προέδρου από την τρόικα και την τοποθέτηση του 40% των μελών του Δ.Σ. με το υπόλοιπο 60% να διορίζεται από την ελληνική Κυβέρνηση.
Το ζητούμενο στην περίπτωση αυτή θα είναι η επιτάχυνση της δημιουργίας του θεσμικού πλαισίου για τη σύσταση και λειτουργία του ταμείου μέχρι και το τέλος Μαρτίου.
