Καύσωνας στα ράφια των αλυσίδων σουπερμάρκετ, με νέο κύμα αυξήσεων να αναμένεται από τον Σεπτέμβριο. Οι ανατιμήσεις σε βασικές πρώτες ύλες, οι τιμές των οποίων διαπραγματεύονται στις διεθνείς αγορές, μαζί με τη γενικότερη γεωπολιτική αστάθεια που πυροδοτεί αυξήσεις στην ενέργεια και τα μεταφορικά κόστη, προεξοφλούν ένα θερμό φθινόπωρο στις τιμές των αγαθών.
Ράλι τιμών
Ηδη η αγορά έχει προαναγγείλει αυξήσεις στις τιμές του καφέ, ενώ η άνοδος του κακάο επηρεάζει τις τιμές αρκετών προϊόντων στη βιομηχανία τροφίμων, την ίδια στιγμή που τυροκομικά, γάλα, χυμός πορτοκαλιού, τσάι και βούτυρο έχουν διψήφια ποσοστά αύξησης σε σχέση με πέρυσι, ενώ μέρος των νέων αυξήσεων θα περάσουν στην κατανάλωση το επόμενο διάστημα.
Μέσα σε έναν χρόνο η τιμή του καφέ στις διεθνείς αγορές ανατιμήθηκε κατά 67%, του κακάο 159%, του γάλακτος 19%, των τυροκομικών 12,1% (9,39% τον τελευταίο μήνα), η τιμή στον χυμό πορτοκαλιού αυξήθηκε κατά 40%, ενώ το τσάι κατά 20%, το βούτυρο 65% και τα πουλερικά 13,3%.
Οπως λένε οι άνθρωποι της αγοράς, τα περιθώρια είναι περιορισμένα σε μια αγορά που εξαρτάται σε μεγάλο ποσοστό από εισαγωγές.
«Πικρό» καφέ θα πίνουν από τον Σεπτέμβριο οι καταναλωτές, καθώς ήδη εκπρόσωποι του κλάδου προαναγγέλλουν ανατιμήσεις 15%-20%, λόγω της μειωμένης παραγωγής από το Βιετνάμ. Οπως λένε, η φετινή εσοδεία του θα είναι μειωμένη τουλάχιστον κατά 5 εκατομμύρια τόνους, γεγονός που προκαλεί αναστάτωση και οδήγησε σε ανατιμήσεις το τελευταίο διάστημα.
Ανάλογες προβλέψεις κάνουν και εκπρόσωποι της βιομηχανίας τροφίμων εξαιτίας των ανατιμήσεων στο κακάο, καθώς ο παγετός στη Βραζιλία μείωσε σημαντικά την παραγωγή. Μιλούν για αυξήσεις μεταξύ 10%-20% σε κάποιες κατηγορίες, όπως οι σοκολάτες, τα ροφήματα κ.τ.λ. Ωστόσο και στους χυμούς αναμένονται αυξήσεις, όπως και στα τυροκομικά.
Σε κλοιό ακρίβειας
Η εξάρτηση της ελληνικής αγοράς από εισαγωγές την κάνει ευάλωτη στον εισαγόμενο πληθωρισμό, ενώ οι αστάθμητοι παράγοντες, όπως λειψυδρία, καύσωνες, πυρκαγιές, ζωονόσοι, μειώνουν την προσφορά των προϊόντων και αυξάνουν τις τιμές.
Μάλιστα τα προβλήματα που ανέκυψαν φέτος το καλοκαίρι στην Ελλάδα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο, αφού επηρέασαν την παραγωγή βασικών προϊόντων στη χώρα, από τα φρούτα και τα λαχανικά έως τα κρέατα και τα τυροκομικά. Μάλιστα η πανώλη που έπληξε τα αιγοπρόβατα και οδήγησε στη θανάτωση πάνω από 20.000 ζώων δημιουργεί ελλείψεις στην εγχώρια παραγωγή κρέατος, γάλακτος και τυροκομικών προϊόντων.
Την ίδια ώρα, αύξηση του πληθωρισμού τον Ιούλιο ως προάγγελος έδειξε ότι η ακρίβεια είναι παρούσα και ενέτεινε την ανησυχία. Αλλωστε το ζήτημα της ακρίβειας δεν σταμάτησε να απασχολεί τους έλληνες καταναλωτές.
Μετά τα σημάδια ύφεσης που είχε δείξει μέχρι τον Ιούνιο, «γύρισε πάλι προς τα πάνω» σημειώνοντας τον Ιούλιο αύξηση 2,7% σε ετήσια βάση, με μια σειρά βασικών αγαθών και υπηρεσιών να παρουσιάζουν διψήφια ποσοστά και με τις ανατιμήσεις στα ξενοδοχεία να φτάνουν το 12,6%, στα αεροπορικά εισιτήρια το 18,4% και τις τιμές σε εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία-καφενεία-κυλικεία αυξημένες κατά 6,6% σε σχέση με πέρυσι.
Το ελαιόλαδο συνέχισε να βρίσκεται στην κορυφή με αύξηση 56,7% μέσα σε έναν χρόνο και ακολουθούν το φυσικό αέριο με 23,4%, το ηλεκτρινό ρεύμα με 9,5%, τα κρέατα με 7,4%, τα νωπά ψάρια με 8,4%, τα λαχανικά με 3,5%, σοκολάτες, ζάχαρη, γλυκά και παγωτά με 4,1%, αναψυκτικά και χυμοί φρούτων με 8,6%. Μόνο μέσα σε έναν μήνα, Ιούνιο-Ιούλιο 2024, οι τιμές των δημητριακών για το πρωινό αυξήθηκαν 6%, το γάλα 2,1%, τα λαχανικά 6%, το γιαούρτι 2,1%, το χοιρινό 2% και το μοσχάρι 1,5%.
Αντίστροφη μέτρηση
Οι μέρες μετρούν αντίστροφα και με την επιστροφή των καταναλωτών από τις διακοπές αυτό που προβληματίζει την κυβέρνηση είναι το βάρος που θα δεχθούν τα νοικοκυριά από το ενδεχόμενο του νέου κύματος ανατιμήσεων, καθώς ήδη οι τιμές είναι σε υψηλά επίπεδα.
Από την πλευρά της κυβέρνησης, και συγκεκριμένα το υπουργείο Ανάπτυξης, εκτός από την παράταση των μέτρων για τον έλεγχο των τιμών έως το τέλος του έτους και τους συνεχείς ελέγχους με στόχο να εντοπίσει περιστατικά αισχροκέρδειας, από τον Ιούλιο ξεκίνησε επαφές με τους εκπροσώπους των αλυσίδων σουπερμάρκετ αλλά και της βιομηχανίας τροφίμων και άλλων βασικών αγαθών για το καλάθι του καταναλωτή, με σκοπό να μειώσουν το μεσοσταθμικό κέρδος τους, ώστε να συγκρατηθούν οι τιμές.
Οι επαφές αυτές θα είναι συνεχείς και το επόμενο διάστημα. Παράλληλα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του e-katanalotis είναι διαθέσιμες οι τιμές για 3.000 προϊόντα, ενώ σύντομα θα μπορούν οι καταναλωτές να πραγματοποιούν και τις καταγγελίες τους μέσω της ειδικής εφαρμογής στα κινητά τους.
