Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2024 -

NASA: Τεχνητή νοημοσύνη και δεδομένα οδήγησαν σε ανακαλύψεις μακρινών πλανητών



Στην ανακάλυψη όγδοου πλανήτη σε τροχιά γύρω από τον Kepler-90 (ένα άστρο παρόμοιο με τον ήλιο μας, σε απόσταση 2.545 ετών φωτός από τη Γη) οδήγησε η ανάλυση δεδομένων από το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler της NASA.

Ο Kepler-90i, ένας καυτός, βραχώδης πλανήτης που πραγματοποιεί περιστροφή γύρω από το άστρο του μια φορά κάθε 14,4 ημέρες, ανακαλύφθηκε μέσω της χρήσης machine learning από τη Google. Επί της προκειμένης, οι υπολογιστές «έμαθαν» να ταυτοποιούν πλανήτες βρίσκοντας στα δεδομένα του Kepler αποστάσεις όπου το τηλεσκόπιο κατέγραφε σήματα από πλανήτες πέρα από το ηλιακό μας σύστημα, γνωστούς ως εξωπλανήτες.

«Όπως αναμέναμε, υπάρχουν συναρπαστικές ανακαλύψεις τα αρχεία μας των δεδομένων του Kepler, περιμένοντας το κατάλληλο εργαλείο ή τεχνολογία για την αποκάλυψή τους» λέει ο Πολ Χερτζ, διευθυντής του Τμήματος Αστροφυσικής της NASA στην Ουάσινγκτον. «Αυτή η ανακάλυψη δείχνει πως τα δεδομένα μας θα είναι θησαυρός, διαθέσιμος σε ερευνητές για χρόνια μετά», επεσήμανε.

Η ανακάλυψη αυτή έλαβε χώρα αφού οι ερευνητές Κρίστοφερ Σάλου και Άντριου Βάντερμπεργκ «εκπαίδευσαν» έναν υπολογιστή έτσι ώστε να μαθαίνει να ταυτοποιεί εξωπλανήτες χάρη στα δεδομένα φωτός από το Kepler- τις ανεπαίσθητες αλλαγές φωτεινότητας που εντοπίζονται όταν ένας πλανήτης περνά μπροστά από ένα άστρο. Αυτό το τεχνητό «δίκτυο νευρώνων» μελέτησε τα δεδομένα του Kepler και βρήκε αδύναμα σήματα διέλευσης από έναν όγδοο πλανήτη που δεν είχε εντοπιστεί προηγουμένως, σε τροχιά γύρω από τον Kepler-90, στον αστερισμό του Δράκοντα.

Άλλα πλανητικά συστήματα εμφανίζονται ακόμα πιο πολλά υποσχόμενα από αυτό του Kepler 90. Σχεδόν 30% πιο μεγάλος από τη Γη, ο Kepler-90i είναι τόσο κοντά στο άστρο του που η μέση θερμοκρασία επιφανείας του θεωρείται πως ξεπερνά τους 200 βαθμούς Κελσίου- αντίστοιχη αυτής του Ερμή. Ο πιο απομακρυσμένος πλανήτης του, Kepler-90h, βρίσκεται σε απόσταση από το άστρο αντίστοιχη αυτής της Γης από τον Ήλιο.

«Το αστρικό σύστημα Kepler-90 είναι σαν μια μίνι έκδοση του ηλιακού μας συστήματος. Έχεις μικρούς πλανήτες μέσα και μεγάλους έξω, αλλά όλα είναι συγκεντρωμένα πολύ πιο κοντά» σημειώνει ο Βάντερμπεργκ, αστρονόμος του University of Texas at Austin.

Ο Κepler-90i δεν ήταν το μόνο εύρημα που προέκυψε από τη λειτουργία του συγκεκριμένου νευρωνικού δικτύου: Ένας έκτος πλανήτης βρέθηκε και στο Kepler-80. O Kepler-80g είναι μεγέθους αντίστοιχου της Γης, και σχηματίζει, μαζί με τέσσερις από τους γειτονικούς του πλανήτες μια «αλυσίδα», όπου, «κλειδωμένοι» μεταξύ τους από τις βαρύτητές τους, επιδίδονται σε ένα ρυθμικό «χορό» ως προς τις τροχιές τους. Το αποτέλεσμα είναι ένα εξαιρετικά σταθερό σύστημα, παρόμοιο με τους επτά πλανήτες του συστήματος TRAPPIST-1.

Το σχετικό paper έχει γίνει αποδεκτό για δημοσίευση στο The Astronomical Journal. Οι Σάλου και Βάντερμπεργκ σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν το νευρωνικό τους δίκτυο στο πλήρες σετ δεδομένων του Kepler, που περιλαμβάνει πάνω από 150.000 άστρα.