Η βιολογική ηλικία, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μπορεί να δείξει πόσο γρήγορα γερνούν τα κύτταρα, οι ιστοί και τα όργανά σας.
Οι επιστήμονες ορίζουν τη βιολογική ηλικία ως «συσσώρευση κυτταρικής βλάβης με την πάροδο του χρόνου», δηλαδή πόση ζημιά έχει γίνει στα κύτταρά σας όλα αυτά τα χρόνια. Αυτή η βλάβη εμφανίζεται φυσιολικά με την πάροδο των χρόνων. Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν τη βιολογική ηλικία είναι τα γονίδια, οι συνήθειες και το περιβάλλον που ζούμε.
Η βιολογική ηλικία είναι κατά κάποιο τρόπο η αντανάκλαση της συνολικής σας υγείας και της πιθανής μακροζωίας. Η μεγαλύτερη βιολογική ηλικία συνδέεται με την πρώιμη ανάπτυξη χρόνιων ασθενειών, όπως:
- Καρκίνος
- Άνοια και νόσος Αλτσχάιμερ
- Διαβήτης
- Καρδιακό νόσημα
Η έννοια της βιολογικής ηλικίας προέρχεται από μια εργασία του 1969 του Βρετανού ιατρού Alex Comfort.
Με τα χρόνια, οι ερευνητές έχουν μελετήσει πολλούς τρόπους για τη μέτρηση της βιολογικής ηλικίας ενός ατόμου. Ένας από τους πιο συνηθισμένους δείκτες που χρησιμοποιούνται σήμερα είναι η μεθυλίωση του DNA, μια ιδέα που δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 2013.
Η μεθυλίωση του DNA συμβαίνει όταν μικρές ομάδες χημικών ουσιών που ονομάζονται ενώσεις μεθυλίου προσκολλώνται στο DNA των κυττάρων. Η μεθυλίωση δεν επηρεάζει τις αλληλουχίες του DNA. Αλλά μπορεί να διαταράξει τις κυτταρικές λειτουργίες, ειδικά αυτές που σχετίζονται με τη γήρανση και τις ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία. Η ποσότητα μεθυλίωσης του DNA στα κύτταρα χρησιμοποιείται στη συνέχεια για τον υπολογισμό της βιολογικής ηλικίας – γνωστό και ως επιγενετικό ρολόι.
Ένας άλλος τρόπος εκτίμησης της βιολογικής ηλικίας είναι η χρήση τυπικών εξετάσεων αίματος και φυσικών χαρακτηριστικών. Οι ερευνητές έχουν αναπτύξει πολύπλοκες εξισώσεις (αλγόριθμους) που συνδυάζουν διάφορες κλινικές μετρήσεις, όπως:
- Αρτηριακή πίεση
- Σάκχαρο στο αίμα
- Επίπεδα χοληστερόλης
- Καρδιακός ρυθμός
- Ύψος και βάρος
- Τα τεστ βιολογικής ηλικίας
Πάντως, δεν είναι ακόμα σαφές πόσο αξιόπιστες είναι αυτές οι δοκιμές.
Μπορείτε να βελτιώσετε τη βιολογική σας ηλικία;
Η σταθερή πορεία του χρόνου μας επηρεάζει όλους. Αλλά υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να επιβραδύνετε το ρολόι.
Όλα έχουν να κάνουν με την καλή φροντίδα του σώματος και γενικά του οργανισμού, με στρατηγικές δοκιμασμένες στο χρόνο, όπως:
- Τρώγοντας υγιεινές τροφές. Οι καλύτερες τροφές για την αντιγήρανση είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα υγιή λίπη και οι άπαχες πρωτεΐνες.
- Τακτική άσκηση. Έρευνες δείχνουν ότι η άσκηση μπορεί να σας βοηθήσει να ζήσετε πιο πολλά και πιο καλά χρόνια. Οι ειδικοί συνιστούν τουλάχιστον 150 λεπτά αερόβιας άσκησης μέτριας έντασης την εβδομάδα, μαζί με δύο συνεδρίες προπόνησης ενδυνάμωσης.
- Καλός ύπνος. Ο κακός ύπνος μπορεί να συμβάλει στη γήρανση. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι σχεδόν το 8% των θανάτων σχετίζεται με κακές συνήθειες ύπνου. Στοχεύστε σε επτά έως εννέα ώρες ύπνου κάθε βράδυ.
- Μείωση του στρες. Το χρόνιο στρες καταστρέφει το σώμα και μπορεί να επιταχύνει τη γήρανση. Η άσκηση, η καλή διατροφή και ο ύπνος μπορούν να μειώσουν το άγχος.
- Διακοπή του καπνίσματος. Το κάπνισμα αφαιρεί χρόνια από τη ζωή σας. Αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι η διακοπή σε οποιαδήποτε ηλικία μπορεί να σταματήσει αυτή τη διαδικασία και να σας βοηθήσει να ζήσετε περισσότερο.