Μυστηριώδη σύμβολα που βρέθηκαν χαραγμένα σε πήλινους κυλίνδρους από τη Συρία είναι οι αρχαιότερες γνωστές ενδείξεις χρήσης αλφαβήτου, υποστηρίζουν αμερικανοί ερευνητές, αν και αποδείξεις προς το παρόν δεν υπάρχουν.

 

Ο κύλινδρος χρονολογείται γύρω στο 2400 π.Χ., είναι δηλαδή μισή χιλιετία αρχαιότερος από τα παλαιότερα γνωστά αλφάβητα, ανέφεραν αρχαιολόγοι του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς σε αμερικανικό συνέδριο αρχαιολογίας.

Ο γραπτός λόγος εμφανίστηκε πριν από περίπου 5.500 χρόνια στη Μεσοποταμία και στην Αίγυπτο και αρχικά βασίστηκε στη σφηνοειδή γραφή, η οποία είναι ένα λογο-συλλαβικό σύστημα, με κάθε σύμβολο να αντιστοιχεί σε ολόκληρες λέξεις ή συλλαβές. Στην αλφαβητική γραφή, αντίθετα, κάθε χαρακτήρας συμβολίζει ένα φώνημα, δηλαδή έναν συγκεκριμένο ήχο.

Οι αρχαιότερες μορφές αυτού του συστήματος αναπτύχθηκαν από τους αρχαίους Αιγυπτίους και τους Φοίνικες του σημερινού Λιβάνου γύρω στο 1900 π.Χ. Το φοινικικό αλφάβητο αποτέλεσε τη βάση και για το ελληνικό αλφάβητο που εμφανίστηκε γύρω στον 9ο αιώνα π.Χ.

Το σημαντικό είναι ότι, σε σύγκριση με άλλα συστήματα γραφής, όπως η σφηνοειδής ή τα ιδεογράμματα, το αλφάβητο είναι πιο εύκολο στην εκμάθηση και κατέστησε τη γραφή προσβάσιμη σε ανθρώπους πέρα από την κοινωνική ελίτ, σχολίασαν οι ερευνητές.

 

Τα ευρήματα προήλθαν από 16ετή ανασκαφή στο Τελ Ουμ-ελ Μάρα, ανατολικά του σημερινού Χαλεπίου, μία από τις πρώτες μικρές πόλεις που εμφανίστηκαν στη Συρία την Υστερη Εποχή του Χαλκού.

Ενας από τους τάφους της πόλης περιείχε έξι ανθρώπινους σκελετούς, κοσμήματα από χρυσό και ασήμι, μαγειρικά σκεύη και άθικτα αγγεία, δίπλα στα οποία βρέθηκαν τέσσερις ελαφρά ψημένοι πήλινοι κύλινδροι σε μήκος δακτύλου. Οι τάφοι και τα αντικείμενα χρονολογήθηκαν με τη μέθοδο του άνθρακα-14.

Κάθε κύλινδρος έφερε στην άκρη μια τρύπα, κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να κρέμονταν από ένα σκοινί σε ρόλο ετικέτας και πιθανώς ανέγραφε τα περιεχόμενα του αγγείου, την προέλευση ή τον ιδιοκτήτη του, εικάζουν οι ερευνητές.

Περαιτέρω μελέτες και ανασκαφές μένει να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν την υπόθεση ότι πρόκειται για αλφάβητο. Και εφόσον βρεθούν στο μέλλον περισσότερα δείγματα, ίσως μια μέρα αποκρυπτογραφήσουμε τους μυστηριώδεις κυλίνδρους.