Από τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι μέχρι τον Ελ Γκρέκο μεγάλοι ζωγράφοι απεικονίζουν στον καμβά τη μαγεία των Χριστουγέννων.
1. Ευαγγελισμός της Θεοτόκου – Λεονάρντο ντα Βίντσι και Αντρέα ντελ Βερρόκκιο
Σύμφωνα με την ευαγγελική διήγηση, τα χαρμόσυνα νέα έρχονται από έναν Άγγελο. Η Παρθένος Μαρία είναι έγκυος. Ο γιος του Θεού είναι στο δρόμο του. Η Παναγία μαθαίνει έκπληκτη τα νέα και αμέσως γεμάτη χαρά θέλει να προστατέψει τη νέα ζωή. Σε αυτόν τον εξαιρετικό πίνακα, που έχουν φιλοτεχνήσει οι Λεονάρντο ντα Βίντσι και Αντρέα ντελ Βερρόκκιο, απεικονίζεται ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Το έργο απομακρύνεται από την παραδοσιακή εικονογραφία, καθώς η σκηνή του Ευαγγελισμού πραγματοποιείται σε εξωτερικό χώρο. Την εποχή εκείνη, και σύμφωνα με τη μεσαιωνική παράδοση, ο Ευαγγελισμός τοποθετούνταν ως επί το πλείστον σε έναν κλειστό ή εσωτερικό χώρο.
Ο Πίνακας βρίσκεται στην Πινακοθήκη του παλατιού Ουφίτσι στη Φλωρεντία.
2. Το όνειρο του Ιωσήφ – Φιλίπ ντε Σαμπέν
Η Θεοτόκος, όταν έμαθε τα χαρμόσυνα νέα της εγκυμοσύνης της, ήταν ήδη αρραβωνιασμένη με τον Ιωσήφ. Όταν ο Ιωσήφ μαθαίνει την κυοφορίας της, περνάει από το νου του πως η εγκυμοσύνη ήταν καρπός εξωσυζυγικής σχέσης. Γνωρίζοντας την κοινωνική κατακραυγή που βιώνουν οι μοιχαλίδες γυναίκες, θέλει να τη διώξει με κάθε μυστικότητα, για να μη διαπομπευθεί. Το ίδιο βράδυ ένας άγγελος ήρθε στο όνειρό του για να του αποκαλύψει την υπερφυσική φύση της κυοφορίας της και να του ζητήσει να την προστατέψει.
Ο Γάλλος ζωγράφος Φιλίπ ντε Σαμπέν είναι ένας από τους πολύ λίγους καλλιτέχνες που απεικονίζουν την ιστορία του Ιωσήφ, το δίλημμά του και την αγγελική παρέμβαση. Και ακριβώς όπως μια φιγούρα σε ένα όνειρο, ο άγγελος μιλά χωρίς λόγια, εξηγώντας το μυστήριο εξ’ ολοκλήρου στη νοηματική γλώσσα.
Ο Πίνακας βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου.
3. Η απογραφή της Βηθλεέμ – Πίτερ Μπρίγκελ ο πρεσβύτερος
Σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Λουκά, εκείνη την εποχή ο Καίσαρας Αύγουστος διέταξε μία γενική απογραφή. Ο Ιωσήφ καταγόμενος από τη Βηθλεέμ έφυγε από τη Ναζαρέτ και πήγε εκεί για να δηλώσει τη Μαρία και το παιδί.
Ο Μπρίγκελ τοποθετεί το γεγονός στο δικό του τώρα και ζωγραφίζει τη Μαρία και τον Ιωσήφ σε ένα φλαμανδικό χωριό το χειμώνα. Πλήθος ανθρώπων στήνονται μέσα στο κρύο και στην ουρά εξαιτίας αυτής της αδικαιολόγητα επιβληθείσας γραφειοκρατίας. Το μόνο που τους ξεχωρίζει από το πλήθος είναι πως η έγκυος Μαρία βρίσκεται πάνω σε ένα γαϊδουράκι.
Ο πίνακας βρίσκεται στα Βασιλικά Μουσεία Καλών Τεχνών του Βελγίου, στις Βρυξέλλες.
4. Η Γέννηση με τον Άγιο Λαυρέντιο και τον Άγιο Φραγκίσκο – Μικελάντζελο Μερίζι ντα Καραβάτζιο
Το μεγάλο γεγονός λαμβάνει χώρα σε έναν στάβλο. Στον πίνακα του Καραβάτζιο ο Άγιος Λαυρέντιος και ο Άγιος Φραγκίσκος γίνονται μάρτυρες της Γεννήσεως. Το έργο του απεικονίζει το νεογέννητο Ιησού ξαπλωμένο σε ένα αχυρένιο στρώμα και δίπλα τη μητέρα του εξαντλημένη από τη γέννα να τον κοιτάζει στοργικά.
Ο πίνακας εκλάπη το 1969 από το παρεκκλήσι του Αγίου Λαυρεντίου στο Παλέρμο της Ιταλίας. Η κλοπή βρίσκεται στην top 10 λίστα του FBI για τα εγκλήματα τέχνης.
5. Η Προσκύνηση των ποιμένων- Δομήνικος Θεοτοκόπουλος (Ελ Γκρέκο)
Η προσκύνηση των ποιμένων αναφέρεται στο β΄ κεφάλαιο του Κατά Λουκά Ευαγγελίου. Ένας άγγελος εμφανίστηκε σε μία ομάδα απλών ποιμένων και τους είπε πως ο Μεσσίας γεννήθηκε στη Βηθλεέμ. Αμέσως οι ποιμένες έτρεξαν να τον επισκεφθούν για τον προσκυνήσουν. Ο σπουδαίος Ελ Γκρέκο δημιούργησε τη χριστιανική σκηνή με τη χαρακτηριστική τεχνοτροπία του, επηρεασμένος από τον μανιερισμό. Έχοντας ως βασικό του υπόστρωμα βυζαντινές παρακαταθήκες, το έργο του διαπνέεται από μία βαθιά πνευματικότητα και ένα μυστικιστικό δέος.
Ο Πίνακας βρίσκεται στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, στην Νέα Υόρκη
