της Μαρίας Γιαχνάκη
Διπλή σημασία φαίνεται ότι είχαν τα φετινά Θεοφάνεια στην Αγία Γη τα οποία εορτάστηκαν στις 19 Ιανουαρίου του 2025, με το παλαιό εορτολόγιο, στον Ιορδάνη Ποταμό, στον τόπο όπου βαπτίστηκε ο Ιησούς Χριστός σύμφωνα με τις γραφές.
Μετά τη συμφωνία Ισραήλ – Χαμάς για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, έπειτα από 15 μήνες πολέμου, η ημέρα που σηματοδοτεί το τέλος του πολέμου ήταν η Κυριακή 19 Ιανουαρίου δηλαδή η ημέρα των Αγίων Θεοφανείων.
Συνήθως στον τόπο της βάπτισης του Θεανθρώπου δημιουργείται το αδιαχώρητο, την ημέρα των Θεοφανείων πλην των εμπόλεμων περιόδων. Μετά την ανακοίνωση της κατάπαυσης του πολέμου, η κατάσταση ήταν διαφορετική χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο κόσμος διευκολύνθηκε να φτάσει στην κοιλάδα του Ιορδάνη μιας και οι διαδικασίες ελέγχου και αδειών είναι ακόμη άγνωστες.
Στον Ιορδάνη ποταμό, η τέλεση του Ιερού Αγιασμού η οποία πραγματοποιείται το διήμερο 18 και 19 Ιανουαρίου με το Ιουλιανό ημερολόγιο, «φέρνει» πιστούς από διαφορετικά μέρη του πλανήτη, επισκέπτες αλλά και ερευνητές, οι οποίοι θέλουν να βρίσκονται εκεί όταν τα νερά του Ιορδάνη θα αλλάξουν κατεύθυνση όπως συμβαίνει κατά την τέλεση του Αγιασμού.
Στον τόπο όπου βαπτίστηκε ο Χριστός, χιλιάδες κόσμου, πριν την έναρξη του τελευταίου πολέμου έφταναν καθημερινά για να βαφτιστούν στα νερά του Ιορδάνη ποταμού ενώ οι περισσότεροι ταξίδευαν στην κοιλάδα του, για να ζήσουν την εμπειρία των Θεοφανείων και να βρεθούν ανάμεσα στους πιστούς που περιμένουν υπομονετικά να μπουν στα νερά του εις ανάμνηση της μεγάλης στιγμής της βαπτίσεως του Ιησού Χριστού.
Πάνω στη σπηλιά του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, υψώνεται το ελληνορθόδοξο μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου. Από αυτό πέρασαν οι Εβραίοι στη Γη της Επαγγελίας σύμφωνα με τις γραφές.
Η πρόσβαση των προσκυνητών στην Ιερά Μονή του Προδρόμου δεν είναι πάντα εφικτή καθώς βρίσκεται στην περιοχή της νεκρής ζώνης με έντονη στρατιωτική παρουσία, με τα σύνορα της Ιορδανίας, αλλά η γιορτή των Θεοφανείων κάθε χρόνο τον Ιανουάριο χαλαρώνει τα στρατιωτικά μέτρα.
Τα μοναστήρια που βρίσκονται τριγύρω και ανήκουν στο ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο έχουν πια αναστηλωθεί, με την ελπίδα ότι η ελληνική σημαία θα συνεχίζει να κυματίζει στους αιώνες με μοναδικό στήριγμα τους μοναχούς και τους Αγιοταφίτες.
Από την Ιερουσαλήμ προς τον Ιορδάνη ποταμό η έρημος της Ιεριχούς και η κοιλάδα του Ιορδάνη απλώνεται απέραντη. Οι χωματόδρομοι της Ιεριχούς δεν βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από τον Ιορδάνη ποταμό ωστόσο χρειάζεται αρκετή ώρα για να τους διασχίσει κανείς και να φτάσει στο ακριβές σημείο όπου βαπτίστηκε ο Ιησούς.
Όταν οι επισκέπτες φτάνουν στο σημείο όπου βαφτίστηκε ο Ιησούς, οι περισσότεροι, βαφτίζονται στα νερά του Ιορδάνη για να ονομαστούν Χατζήδες .
Φορούν ένα λευκό ένδυμα που συμβολίζει την καθαρότητα της ψυχής για να βρεθούν με αυτό μέσα στα νερά του Ιορδάνη όπως ακριβώς και ο Ιησούς για να τον βαφτίσει ο άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής.
Ο Πατριαρχικός Επίτροπος του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων Μητροπολίτης Καπιτωλιάδος κ. Ησύχιος μας αναφέρει :
«Πάντα αυτές οι στιγμές για το Πατριαρχείο μας είναι σημαντικές γιατί έτσι κρατάμε την ορθόδοξη παράδοσή μας ζωντανή και ξαναζούμε όλοι μας, τις στιγμές που ο Χριστός βαφτίστηκε σε αυτά τα νερά. Είναι ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα της Αγίας Γης.
Αυτή την χρονιά το 2025 όπως και την προηγούμενη το 2024 η κατάσταση λόγω του τελευταίου πολέμου έχει μειώσει την έλευση των επισκεπτών στην περιοχή όμως ο Αγιασμός θα τελεσθεί κανονικά από τον Πατριάρχη μας και θα ακολουθήσουμε όλο το τυπικό. Όσον αφορά στην έλευση του κόσμου αυτό θα καθοριστεί από την κατάπαυση τους πυρός που όπως αποφασίστηκε θα γίνει την ίδια μέρα.
Η διαδικασία που ακολουθούμε εμείς είναι η εξής:
Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, κατέρχεται στα νερά του Ιορδάνη, τα οποία αγιάστηκαν δια της βαπτίσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και τελεί τον Μεγάλο Αγιασμό των υδάτων στον Ιορδάνη Ποταμό εις ανάμνηση της βάφτισης του Σωτήρα, πραγματοποιώντας πριν λιτανεία με όλους τους Αγιοταφίτες πατέρες και τους επισκέπτες μαζί.
Έτσι στις 18 Ιανουαρίου το Σάββατο το πρωί θα τελεστεί ο Αγιασμός στον Ιορδάνη. Θα κατέβει η Συνοδεία στο Μοναστήρι του Προδρόμου στον Ιορδάνη όπου ο Πατριάρχης και οι ιερείς που τον συνοδεύουν θα ντυθούν εκεί και θα ακολουθήσουν την διαδρομή προς τον ποταμό. Εκεί ο αρχιμανδρίτης Βαρθολομαίος Ηγούμενος της Ιεράς Μονής του Προδρόμου, θα έχει έτοιμη την βάρκα στην οποία θα επιβιβαστεί ο Πατριάρχης με τους διακόνους του, για να ανοιχθούν στον ποταμό και να αγιάσουν τα νερά ψάλλοντας το «εν Ιορδάνη βαπτιζομένου Σου Κύριε». Μάλιστα, αφού ευλογήσει τα νερά, ρίχνει βασιλικούς δεμένους και την ίδια ώρα περιστέρια λευκά πετούν στον ουρανό θυμίζοντας την παρουσία του Αγίου Πνεύματος στην βάπτιση του Χριστού. Στις 19 Ιανουαρίου την ημέρα των Θεοφανείων θα τελεστεί ο Αγιασμός στον Ιερό Ναό της Αναστάσεως και θα τελεστεί Θεία Λειτουργία στον Πανάγιο Τάφο.»
Ο Ιορδάνης είναι ο πιο σημαντικός ποταμός της Αγίας Γης και σύμφωνα με τους Ισραηλινούς αρχαιολόγους το πλάτος του ήταν 740 μέτρα. Το όνομά του προέρχεται από τη σημιτική λέξη Γιαράντ που σημαίνει ορμητικός. Στις όχθες του, απέναντι από την Ιεριχώ, χωρίστηκαν οι δώδεκα φυλές του Ισραήλ πριν τον διαβούν για να μπουν στην Γη της Επαγγελίας. Εκεί στην έρημο του Ιορδάνη ασκήτεψε ο Ιωάννης ο Πρόδρομος εκτός του ότι βαπτίστηκε ο Χριστός και μάλιστα τον καιρό του Ιωάννη, ο βαπτιστής στεκόταν στο σημείο που βρίσκεται σήμερα το Μοναστήρι του Προδρόμου και βάπτιζε τον κόσμο οι οποίοι έπρεπε να είναι μέσα στο νερό μέχρι τους ώμους για να βαπτιστούν.