Τον 19ο αιώνα, ο Βίκτωρ Ουγκό έλεγε χαρακτηριστικά: «Πάρτε τις Βερσαλλίες, προσθέστε την πόλη της Αµβέρσας και θα έχετε το Μπορντό». Πρόκειται για μια από τις ωραιότερες πόλεις της νοτιοδυτικής Γαλλίας, που θεωρείται και «οινική πρωτεύουσα της χώρας», η οποία ενδείκνυται για μια διαφορετική απόδραση από τις συνηθισμένες.
Το Μπορντό, η «Ωραία Κοιμώμενη», όπως το λένε οι Γάλλοι, με την αριστοκρατική του αύρα θυμίζει αρκετά το Παρίσι – το οποίο με το γρήγορο τρένο απέχει μόλις δύο ώρες- όμως έχει το δικό του ξεχωριστό χρώμα και μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα. Το άλλοτε γκρίζο ναυτιλιακό κέντρο στις όχθες του ποταμού Garonne πλέον θεωρείται ένας από τους καλύτερους προορισμούς στη χώρα, κέντρο της τέχνης, του πολιτισμού και της γαστρονομίας. Είναι απλό να το επισκεφτείτε από την Ελλάδα, καθώς υπάρχουν απευθείας πτήσεις, οι οποίες μάλιστα είναι αρκετά φτηνές τους καλοκαιρινούς μήνες, μιας και δεν θεωρείται τουριστικό κέντρο.
Μετά το Παρίσι, το Μπορντό είναι η πόλη με τα περισσότερα χαρακτηρισμένα μνημεία και μουσεία στη Γαλλία, 362 συγκεκριμένα, ενώ από τις μεγαλύτερες ατραξιόν της περιοχής είναι φυσικά τα chateau κρασιού, όπου μπορείτε να περιηγηθείτε σε αμπελώνες και οινοποιεία, να ανακαλύψετε τα μυστικά της παρασκευής του οίνου και φυσικά να δοκιμάστε σπάνιες ποικιλίες. Άλλωστε όπως λένε «στο Μπορντό µια µέρα χωρίς κρασί είναι µια µέρα χωρίς ήλιο»!
Η καλύτερη εποχή για να επισκεφτεί κανείς το Μπορντό είναι από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο, όταν ο καιρός είναι ζεστός και οι μέρες μεγαλύτερες. Τους θερινούς μήνες οι θερμοκρασίες είναι εξαιρετικές, δεν έχει σχεδόν ποτέ καύσωνες, ενώ τα βράδια φυσάει ένα απαλό δροσερό αεράκι. Αν πάλι προκύψει να βρεθείτε στην πόλη χειμώνα, να φροντίσετε να έχετε μαζί σας αδιάβροχα ρούχα, καθώς οι βροχές είναι συχνές.
Τι να κάνετε στην πόλη του Μπορντό
Η πόλη του Μπορντό είναι επίπεδη, με πολλούς ποδηλατοδρόμους, οπότε αν θέλετε μπορείτε να νοικιάσετε ποδήλατο και να κινηθείτε με αυτό. Ξεκινήστε την περιπλάνησή σας από τη δυτική όχθη του Garonne, γνωστή ως Port de la Lune (λιμάνι του φεγγαριού, εξαιτίας του σχήματος της, η οποία έχει χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. Εδώ βρίσκεται το ιστορικό κέντρο της πόλης και τα σημαντικότερα αξιοθέατα.
Περάστε από την Place de la Bourse, την εντυπωσιακή πλατεία στην οποία δεσπόζει το παλάτι Palais de la Bourse, χαρακτηριστικό δείγμα της αρχιτεκτονικής των μέσων του 18ου αιώνα, το οποίο φτιάχτηκε για τον Λουδοβίκο τον 15ο. Από το 2006, έχει προστεθεί και ένα πολύ εντυπωσιακό σιντριβάνι, το Μiroir d’Εau de Bordeaux, ένας «καθρέφτης νερού», ο μεγαλύτερος στο είδος του στον κόσμο με εμβαδόν 3.450 τετραγωνικά μέτρα. Πρόκειται για έργο του αρχιτέκτονα Jean Max Llorca, κατασκευασμένο από πλάκες γρανίτη, οι οποίες καλύπτονται από λίγα εκατοστά νερού. Η αντανάκλαση πάνω τους χαρίζει ένα υπέροχο θέαμα ειδικά τις νυχτερινές ώρες, ενώ πριν πέσει ο ήλιος αν έχει κάλο καιρό, θα δείτε πολλά παιδιά να παίζουν με το νερό, πλατσουρίζοντας ξιπόλητα και –γατί όχι- μπορείτε να τα μιμηθείτε κι εσείς.
Περάστε από την Esplanade des Quinconces, η οποία έχει εμβαδόν 126.000 τετραγωνικών μέτρων και είναι η μεγαλύτερη πλατεία της Γαλλίας, όπου ξεχωρίζει η στήλη με το άγαλμα της Ελευθερίας στην κορυφή, ένα μνημείο-φόρο τιμής στους Γιρονδίνους, τους αγωνιστές που διώχθηκαν την εποχή της Τρομοκρατίας, μετά από τη Γαλλική Επανάσταση. Θεωρείται ο κύριος συγκοινωνιακός κόμβος της πόλης, ενώ παραδίπλα βρίσκονται οι εντυπωσιακές λεωφόροι Tourny καi Clemencau, στις οποίες ξεχωρίζουν τα όμορφα αρχιτεκτονήματα του 17ου και 18ου αιώνα.
Σήμα κατατεθέν του Μπορντό η γέφυρα Pont de Pierre, που ενώνει τις δύο όχθες του Garrone. Έχει 17 αψίδες και φτιάχτηκε κατ’ εντολή του Ναπολέοντα Βοναπάρτη. Η κάθε αψίδα συμβολίζει και μία από τις νίκες του Γάλλου ηγέτη. Σήμερα, απαγορεύεται η διέλευση των αυτοκινήτων, αλλά μπορείτε να περάσετε από κάτω με ένα από τα καραβάκια, που πραγματοποιούν εκδρομές.
Δυο από τα πολλά μουσεία, που αξίζει επισκεφτείτε στο Μπορντό, είναι φυσικά το Musée des Beaux-Arts de Bordeaux, το οποίο μετά από ριζική ανακαίνιση άνοιξε ξανά το 2019. Φιλοξενεί μία μεγάλη συλλογή από πίνακες και γλυπτά από σημαντικούς καλλιτέχνες (ανάμεσά τους ο Πικάσο και ο Ρενουάρ). Εδώ υπάρχει και ένας πίνακας με ελληνικό ενδιαφέρον: «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου» του Ευγενίου Ντεκαλακρουά. Πολύ κοντά στο μουσείο, θα δείτε και το εντυπωσιακό Hοtel de Ville, το οποίο στεγάζει σήμερα το Δημαρχείο του Μπορντό.
Δεύτερο στη λίστα των μουσείων το La Cité du Vin, που στεγάζεται σε ένα εντυπωσιακό οικοδόμημα σε σχήμα κανάτας. Θα δοκιμάσετε κρασιά της περιοχής, θα ενημερωθείτε για ζητήματα που σχετίζονται με το κρασί, από τη σημασία της ποιότητας του εδάφους έως τις ποικιλίες των σταφυλιών, αλλά και την ίδια τη διαδικασία της οινικής παραγωγής. Tο εισιτήριο είναι λίγo ακριβό, (είκοσι ευρώ), οπότε προτιμήστε αν μείνετε αρκετές μέρες να προμηθευτείτε τη city card, που θα σας εξασφαλίσει δωρεάν είσοδο.
Αν έχετε χρόνο στα διάθεσή σας, μην παραλείψετε να δείτε και το Les Bassins des Lumière, έναν διαδραστικό χώρο τέχνης σε μια πρώην στρατιωτική βάση, η οποία είχε βομβαρδιστεί κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Θα έχετε την ευκαιρία να δείτε διάσημους πίνακες του Dalí και του Gaudí,σε τρισδιάστατες προβολές, που δίνουν την αίσθηση ότι βρίσκεστε κυριολεκτικά μέσα στο έργο.
Σημείο συνάντησης των κατοίκων του Μπορντό είναι ο καθεδρικές ναός Saint-André με τα δύο επιβλητικά κωδωνοστάσια, ο οποίος στεγάζει και τη συλλογή Marcadé με σημαντικούς μεσαιωνικούς πίνακες. Βρίσκεται στην κεντρική Place Pey Berland και μπορείτε αν θέλετε να ανεβείτε στο καμπαναριό του και να θαυμάσετε τη θέα της πόλης από ψηλά.
Προφανώς, οι περισσότεροι που επιλέγουν να ταξιδέψουν στο Μπορντό, θέλουν να δοκιμάσουν τα περιβόητα κρασιά του, αφού η πόλη αποτελεί τον μεγαλύτερο παραγωγό κρασιών με ονομασία προέλευσης ολόκληρου του πλανήτη. Στην περιοχή υπάρχουν πάνω από 6.000 οινοποιεία, τα οποία παράγουν 57 ποικιλίες με ονομασία προέλευσης. Το μυστικό της ασύγκριτης γεύσης τους κρύβεται στο υπέδαφος της Ακουίτανιας, που είναι πλούσιο σε ασβεστόλιθο. Προτείνουμε να διαλέξετε ανάμεσα σε εκδρομές μίας ή μισής μέρας σε αμπελώνες και chateaux στα πανέμορφα μεσαιωνικά χωριά Saint-Émilion και Margaux.
Τι να φάτε και τι να αγοράσετε στο Μπορντό
Πρώτη γαστρονομική στάση η Marché de Capucins, μια πολύ ζωντανή αγορά, η οποία λειτουργεί από τον 19ο αιώνα. Στους πάγκους της και στα «traiteurs» (ένα είδος ντελικατέσεν με τυποποιημένα προϊόντα και έτοιμα γεύματα), θα βρείτε εκλεκτά προϊόντα, ενώ υπάρχουν και μικρά εστιατόρια που σερβίρουν θαλασσινά και όστρακα, για τα οποία φημίζεται η περιοχή. Κατά τα αλλά, θα βρείτε δίπλα στο ποτάμι αρκετά εστιατόρια με ψάρια και το παραδοσιακό πιάτο με τα μύδια, που σερβίρεται σε αρκετές διαφορετικές παραλλαγές. Για τους γκουρμέ τύπους, το χαβιάρι της Ακουιτάνιας είναι από τα καλύτερα, ενώ το lamproie à la bordelaise, ένα ψάρι που μοιάζει με χέλι και μαγειρεύεται στο αίμα του με πατάτες, πράσα, ασκαλώνια, κρεμμύδια και κόκκινο κρασί, ήταν το αγαπημένο πιάτο των βασιλιάδων.
Παντού, θα βρείτε χαριτωμένα μπιστρό, που προφέρουν μενού 3, 4, 5 η ακόμα και 7 πιάτων value for money, εστιατόρια βραβευμένα με Michelin, ενώ θα εκπλαγείτε από την ποιότητα των ασιατικών εστιατορίων, δη των καντονέζικων και βιετναμέζικων.
Το κλασικό μπορντολέζικο πιάτο είναιτο entrecôte a la Bordelaise -ένα μεγάλο κομμάτι βοδινού κρέατος, μαγειρεμένο πάνω σε αμπελόφυλλα και γαρνιρισμένο με σος κόκκινου κρασιού. Πρέπει να θυμάστε ότι γενικά οι Γάλλοι δεν πολυψήνουν το κρέας, οπότε αν δεν αντέχετε τη θεά του αίματος στο πιάτο σας, μην ξεχάσετε να παραγγείλετε το φαγητό σας «καλοψημένο».
Οι κρεατοφάγοι θα εκτιμήσουν επίσης το φουα γκρα από συκώτι χήνας, που κυκλοφορεί ως μους, πατέ, ή παρφέ, αλλά και το Boeuf de Bazas, κρέας από μοσχάρια, τα οποία εκτρέφονται αποκλειστικά στην περιοχή και είναι διαπιστευμένα με την «κόκκινη ετικέτα». Το κρέας τους είναι εξαιρετικά τρυφερό και γευστικό, πωλείται μόνο από δεκατρείς εγκεκριμένους κρεοπώλες και συνήθως σερβίρεται με σος μουστάρδας.
Στην κατηγορία του «γρήγορου φαγητού», δοκιμάστε τις tartines (ανοιχτά σάντουιτς, που μοιάζουν με πολύ λεπτές πίτσες), αλλά και τα canele, που θεωρούνται το τοπικό γλύκισμα- το έφτιαχναν οι καλόγριες- και είναι ιδανικά για να συνοδεύεσετε τον καφέ σας. Πιο μοντέρνα είναι τα Dunes Blanches, άφρατα σουδάκια γεμιστά με μια φανταστική κρέμα της οποίας τη συνταγή κρατούν επτασφράγιστο μυστικό, που πασπαλίζονται με ζάχαρη άχνη. Τα συγκεκριμένα γλυκάτα ανακάλυψε ένας ζαχαροπλάστης, ο Pascal Lucas, το 2007, ένα ξημέρωμα που περίμενε τον γιο του να γυρίσει σπίτι, και τους έδωσε αυτή την ονομασία εμπνευσμένος από τους αμμόλοφους του Gironde προς τον Ατλαντικό Ωκεανό.
Τέλος, το all time classic απεριτίφ, που όλοι τιμούν στην περιοχή, είναι το Lillet, ένα δροσερό blend κρασιών και φρούτων, που ταιριάζει πολύ με το αγγούρι.
Φυσικά η απάντηση στην ερώτηση «με τι να συνοδεύσω το φαγητό μου», εδώ είναι μόνο μία και μάλλον θα ήταν ύβρις να διαλέξετε κάτι άλλο πέρα από κρασί, αφού βρίσκετε κυριολεκτικά στη «Μέκκα». Το Μπορντό κατά βάση είναι γνωστό για τα ερυθρά κρασιά του, που δημιουργούνται με (σχεδόν αποκλειστικό) γνώμονα την μακρά παλαίωση. Όσο πιο παλιά λοιπόν είναι, τόσο πιο φίνα και εκλεπτυσμένα, σε αντίθεση με τα λευκά που πρέπει να είναι πιο κοντά στην ημερομηνία κατανάλωσής τους. Πάντως ακόμα κι αν δεν έχετε ειδικές γνώσεις πάνω στο κρασί, δεν χρειάζεται να ανησυχείτε, αφού το πιθανότερο είναι πως ό,τι κι αν επιλέξετε, ακόμα και στην τύχη, αποκλείεται να σας απογοητεύσει. Να ξέρετε ότι πολύ καλές χρονιές για τις σοδειές θεωρούνται το 2020, το 2022 και το 2019, ενώ καλύτερα να αποφύγετε όσα έρχονται από το 2013 και 2017.
Λίγο πιο έξω από το κέντρο, υπάρχει και ο οικολογικός πολυχώρος Darwin (87 Quai des Queyries), που στεγάζεται σε έναν παλιό στρατώνα , ο οποίος ανακαινίστηκε από την ομάδα Evolution σε συνεργασία με τον δήμο του Μπορντό. Λειτουργεί, ακολουθώντας απόλυτα φιλικές προς το περιβάλλον αρχές, και παρέχει το βήμα σε νέους καλλιτέχνες να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Μέσα σε περίπου 10.000 τ.μ., μπορείτε μεταξύ άλλων να αγοράσετε βιολογικά προϊόντα, να πιείτε το ποτό σας, να φάτε απολαυστικά χοτ ντογκ, ή να χορέψετε σε κάποιο από τα κεφάτα πάρτι, που διοργανώνονται εδώ.
Για τα ψώνια σας, περπατήστε τη rue Sainte Catherine, τον μεγαλύτερο πεζόδρομο στην Ευρώπη, και χαζέψτε τις βιτρίνες. Οι λάτρεις της λογοτεχνίας, θα ενθουσιαστούν με το Librairie Mollat (15 Rue Vital Carles), το μεγαλύτερο ανεξάρτητο βιβλιοπωλείο της Γαλλίας, το οποια μάλιστα έχει και εκατοντάδες τίτλους στα αγγλικά.
Τέλος, το Μπορντό ψηφίζεται και για την τέχνη της επιπλοποιίας και τα vintage αντικείμενα, τα οποία θα βρείτε σε μικρές αντικερί, ή στην περίφημη αγορά του Marche Aux Puces, που λειτουργεί τις Κυριακές.
