Οι μετανάστες στις ευρωπαϊκές χώρες προέρχονται κατά κύριο λόγο από το εσωτερικό της ευρωπαϊκής ηπείρου και είναι χριστιανοί στο θρήσκευμα. Σύμφωνα με μεγάλη μελέτη που δημοσίευσε χθες το κέντρο ερευνών Pew με έδρα την Ουάσιγκτον, το 53% των μη γηγενών που ζούσαν στην Ευρώπη το 2020 φαίνεται πως είχε γεννηθεί σε άλλη χώρα της Γηραιάς Ηπείρου. Οι υπόλοιποι ήταν γεννημένοι κυρίως στη νότια Ασία, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
Η μελέτη θεωρεί ως Ευρώπη 49 χώρες, μεταξύ των οποίων τις 27 από τις 28 που ανήκουν στην Ε.Ε. (η Κύπρος λογίζεται ως Ασία για λόγους διευκόλυνσης). Καθότι η μετακίνηση είναι σχετικά εύκολη μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, πολλοί άνθρωποι επέλεξαν τις τελευταίες δεκαετίες να μεταναστεύσουν από τον τόπο όπου γεννήθηκαν για οικονομικούς, πολιτικούς και άλλους λόγους.
Ετσι, οι περισσότεροι μετανάστες που ζουν στην Ευρώπη είναι χριστιανοί στο θρήσκευμα και μαζί με τις ομάδες των ανθρώπων που δεν ακολουθούν κάποια συγκεκριμένη θρησκευτική πίστη και ανθρώπων που ασπάζονται το Ισλάμ αποτελούν τις τρεις κυριότερες θρησκευτικές ομάδες.
Το ποσοστό των μουσουλμάνων μεταναστών, ωστόσο, είναι μεγαλύτερο από εκείνο των μουσουλμάνων στον γενικό πληθυσμό της Ευρώπης (18% των μεταναστών έναντι 7% του γενικού πληθυσμού). Είναι ακόμη λιγότερο πιθανό να είναι χριστιανοί (56% έναντι 72%) ενώ τόσο οι μετανάστες όσο και οι γηγενείς έχουν ίδια πιθανότητα να μην εντάσσονται σε κάποια οργανωμένη θρησκεία (20% και 20%, αντίστοιχα).
Μεταξύ του 1990 και του 2020, το ποσοστό των μουσουλμάνων μεταναστών αυξήθηκε από 16% σε 18%, κυρίως λόγω των αυξημένων αφίξεων από το Μαρόκο, τη Συρία και την Τουρκία. Την ίδια περίοδο, το ποσοστό των άθεων μεταναστών μειώθηκε και εκείνο των χριστιανών παρέμεινε το ίδιο.
Οι βουδιστές αποτελούν το 2% των μεταναστών και 0,2% των κατοίκων της Ευρώπης, οι ινδουιστές το 1% και 0,2% αντίστοιχα, ενώ τα ίδια ποσοστά καταγράφονται και για τους Εβραίους.
Το ποσοστό των μουσουλμάνων μεταναστών είναι, ωστόσο, μεγαλύτερο από εκείνο της συγκεκριμένης θρησκευτικής ομάδας στον γενικό πληθυσμό της ηπείρου.
Τις τελευταίες δεκαετίες, αρκετοί πολιτικοί και συγγραφείς, ιδίως στα άκρα της Δεξιάς, έχουν εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τον βαθμό στον οποίο η ευρωπαϊκή κουλτούρα αλλάζει και αναδιαμορφώνεται εξαιτίας της πρόσμειξής της με ανθρώπους προερχόμενους από άλλες περιοχές.
Αν και παλαιότερα γινόταν έντονος δημόσιος διάλογος για μετανάστες χριστιανούς στο θρήσκευμα και προερχόμενους από χώρες του πρώην σοβιετικού μπλοκ, την Πολωνία και άλλες, εντούτοις η αντιπαράθεση έχει τα τελευταία χρόνια εστιαστεί στους μουσουλμάνους που προέρχονται από χώρες όπως η Συρία και το Ιράκ, αλλά και σε μετανάστες από τη Βόρεια και την υποσαχάρια Αφρική.
Είναι αδύνατο να μελετηθεί το θρήσκευμα των ανθρώπων που μετανάστευσαν στην Ευρώπη σε μια μικρή και συγκεκριμένη περίοδο, γνωρίζουμε όμως καλά πως οι πόλεμοι, οι λιμοί και άλλες πολιτικές περιστάσεις μπορούν να οδηγήσουν τους κατοίκους μιας χώρας σε μαζική μετανάστευση. Ετσι, ο σφοδρός και πολυετής πόλεμος στη Συρία ανάγκασε πολλούς μουσουλμάνους να αναζητήσουν καταφύγιο στην Ευρώπη, ενώ η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2014 οδήγησε πολλούς χριστιανούς δυτικότερα στη Γηραιά Ηπειρο.
Συμβολή στο δημογραφικό
Πολλές ευρωπαϊκές χώρες παρουσιάζουν χαμηλούς δείκτες γεννητικότητας και είναι γεγονός ότι η μετανάστευση τις έχει βοηθήσει να σώσουν τον πληθυσμό τους από τη ραγδαία συρρίκνωση. Ο συνολικός πληθυσμός της ηπείρου αυξήθηκε κατά 23 εκατομμύρια ανθρώπους ανάμεσα στο 1990 και το 2020. Κατά την ίδια περίοδο, ο πληθυσμός των μεταναστευτικών ροών από χώρες εκτός της Ευρώπης άγγιξε τα 21 εκατομμύρια.
Σύμφωνα με τα μοντέλα πρόβλεψης, ο πληθυσμός επτά χωρών θα είχε μειωθεί εάν δεν είχαν εγκατασταθεί σε αυτές μετανάστες και πρόσφυγες από άλλες, συχνά απομακρυσμένες, περιοχές. Για παράδειγμα, ο συνολικός πληθυσμός της Γερμανίας αυξήθηκε κατά 4,1 εκατομμύρια ανθρώπους στη διάρκεια της προαναφερθείσας δεκαετίας. Αυτό υποδεικνύει πως ο πληθυσμός της χώρας θα μπορούσε να έχει μειωθεί κατά 5,7 εκατομμύρια εάν δεν υπήρχαν οι μετανάστες.
Οι πληθυσμοί του Μαυροβουνίου, του Λιχτενστάιν, της Τσεχίας, της Πορτογαλίας, της Ιταλίας και της Ελλάδας θα ήταν επίσης μικρότεροι το έτος 2020 εάν δεν είχαν δεχθεί σημαντικές μεταναστευτικές ροές τα προηγούμενα χρόνια.
