Η ανεργία (58,4%) ακολουθούμενη από τις υψηλές τιμές (20,4%), αποτελούν τους σημαντικότερους λόγους για τους οποίους οι Κρητικοί παρουσιάζονται σήμερα ιδιαίτερα απαισίοδοξοι και ανήσυχοι, όπως αποτυπώνεται στην Παγκρήτια δημοσκόπηση που διενεργήθηκε υπό την εποπτεία του Διδάκτορα στην Ανάλυση Δεδομένων Γιώργου I. Ματαλλιωτάκη και του Καθηγητή του Πολυτεχνείου Κρήτης και της Audencia Business School Κωνσταντίνου Ζοπουνίδη.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματα της έρευνας αντικατοπτρίζουν τις γενικότερες ανησυχίες των πολιτών σχετικά με την υπάρχουσα οικονομική κατάσταση και την αβεβαιότητα στον τομέα της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Δεν έλειψαν και εκείνοι που ανέφεραν ότι τους ανησυχεί η αποπληρωμή των δανείων (10,7%), η ασφάλεια των επενδύσεων (3,8%) , αλλά και οι καταθέσεις τους (3,1%).
Όπως αναφέρουν, κατά κανόνα μια δημοσκόπηση που πραγματοποιείται με δειγματοληψία κατά την οποία το δείγμα πρέπει να περιέχει τις χαρακτηριστικές ιδιότητες του πληθυσμού ως μικρότερο είδωλο αυτού, καταγράφει τις τάσεις που αναπτύσσονται και τις απόψεις του κοινού κατά το χρονικό διάστημα της διεξαγωγής της. Στην προκειμένη περίπτωση η άποψη των πολιτών για την κατάσταση της οικονομίας της χώρας και την οικονομική κρίση καταγράφεται ύστερα από τα γεγονότα των τελευταίων ετών, της κρίσης, της διεθνούς αγοράς, των τραπεζών, της αρνητικής ανάπτυξης του τελευταίου διαστήματος, και της συνεχούς προβολής της κακής κατάστασης της οικονομίας της χώρας και του δημόσιου ελλείμματος.
Όπως σημειώνεται από την ανάλυση των δεδομένων, οι Κρητικοί εκφράζουν την έντονη δυσαρέσκειά τους για τη φορολογία, αφού ένα ποσοστό ύψους 87% δηλώνουν αρνητική διάθεση να πληρώσουν περισσότερους φόρους για την ενίσχυση της οικονομίας και την αντιμετώπιση της κρίσης, εν αντιθέσει με το 12,7% των πολιτών που δηλώνει πρόθυμο να πληρώσει κι άλλους φόρους με σκοπό την ενίσχυση της οικονομίας.
Αξιοσημείωτο κρίνεται από τους ερευνητές ότι οι πολίτες σε ποσοστό 58,4% πιστεύουν πως αν υπάρξει πολιτική βούληση, το κράτος μπορεί να πετύχει την ανάπτυξη της οικονομίας και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, δίνοντας λύση στο πρόβλημα της ανεργίας. Αντίθετη γνώμη όμως εξέφρασε το 40,6% του δείγματος, υποστηρίζοντας ότι το κράτος αδυνατεί να φέρει την ανάκαμψη της οικονομίας και νέες θέσεις εργασίας για τους Έλληνες.
Σε ερώτηση σχετικά με την τακτική και τον τρόπο αντιμετώπισης της κρίσης από την πολιτεία, για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, οι πολίτες υπέδειξαν ως επιτακτική επιλογή (57%) τη μείωση των φόρων και του ΦΠΑ. Την ενίσχυση των επιχειρήσεων (14,8%) και τη δανειοδότηση των πολιτών (9,2%) υπέδειξαν ως σωστό μέτρο για την αντιμετώπιση της κρίσης, ενώ δεν έλειψαν και εκείνοι που δήλωσαν ότι πρέπει να επιβληθούν από το κράτος δασμοί στα εισαγόμενα προϊόντα (5,6%) και ταυτόχρονα να ενισχυθούν και να δημιουργηθούν προγράμματα παραγωγής προϊόντων που δεν παράγονται στη χώρα μας όπως κινητά τηλέφωνα κ.ά.
Η εικόνα του ιδιαίτερα ανήσυχου και προβληματισμένου πολίτη καταγράφεται στην Κρήτη τη δεδομένη χρονική περίοδο καθώς οι κάτοικοι βιώνουν έντονα συναισθήματα ανησυχίας για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην ελληνική οικονομία λόγω της κρίσης. Οι πολίτες σε ποσοστό 93,3% δηλώνουν πολύ και αρκετά ανήσυχοι, ενώ αντίθετη άποψη καταθέτει μόλις το 6,4% που παρουσιάζονται λιγότερο ανήσυχοι ή καθόλου.
Όσον αφορά στις προβλέψεις των πολιτών για την οικονομία το νέο έτος, το 42,6% πιστεύει πως αυτή θα είναι στάσιμη και το 44,7% πως θα συρρικνωθεί. Αντίθετη άποψη έχει το 7% που δηλώνουν πως η ελληνική οικονομία το νέο έτος θα παρουσιάσει ανάπτυξη.
Σε ερώτηση σχετικά με τα αίτια της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, οι πολίτες κατέδειξαν ως κύριο αίτιο της κρίση τις πολιτικές των κυβερνήσεων της χώρας σε ποσοστό ύψους 43,4% με τις διεθνείς οικονομικές συνθήκες, τις τράπεζες και τις μεγάλες επιχειρήσεις, να ακολουθούν κατ’ αντιστοιχία με ποσοστά μόλις 7,4% , 9,6% και 1%. Αξιοσημείωτο είναι ότι το 37,8% των ερωτηθέντων καταδεικνύουν ως αίτια της κρίσης όλα τα παραπάνω.
Χαρακτηριστικό είναι ότι σε ερώτηση, αν από την πολιτεία ασκείται συγκεκριμένη πολιτική για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, η γνώμη των πολιτών της Κρήτης έχει αρνητικό ισοζύγιο με το 68,7% των Κρητικών να εκφράζεται αρνητικά.
Αρκετά συγκρατημένοι και επιφυλακτικοί πάντως παρουσιάζονται οι Κρητικοί σύμφωνα με τη συγκεκριμένη δημοσκόπηση για την οικονομική τους κατάσταση υποστηρίζοντας σε ποσοστό 43,2% ότι θα είναι περίπου ίδια μετά από έξι μήνες, 49,2% χειρότερη και 4,6% καλύτερη για το επόμενο έτος.
Ενώ σε σχετική ερώτηση για τον τρόπο που η κρίση πιθανόν να έχει επηρεάσει την εργασία τους ή κάποιου κοντινού τους προσώπου το 3,4 % δήλωσε ότι η εργασία τους δεν έχει υποστεί καμία επιρροή λόγω της οικονομικής κρίσης, το 64,6 % ότι υπήρξε περικοπή μισθού, το 7,9 % ότι υπήρξε αναγκαστική ημιαπασχόληση, τέλος το 21,8 % του δείγματος δήλωσε ότι έχει πέσει θύμα απόλυσης.
Ο δρόμος της ανάκαμψης πάντως φαίνεται αρκετά μακρύς σύμφωνα με τη γνώμη των πολιτών. Το 53% του δείγματος πιστεύει πως η κρίση θα διαρκέσει πάνω από δέκα χρόνια, το 20 % υποστηρίζει πως η κρίση θα έχει διάρκεια έως 10 χρόνια, ενώ το 14% των ερωτηθέντων εκφράζει μεγάλη αισιοδοξία υποστηρίζοντας ότι η οικονομική κρίση στην Ελλάδα θα έχει διάρκεια 5 έτη.
Η έρευνα επεκτάθηκε και στον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών ενός νέου οικονομικού μοντέλου ανάπτυξης όπου και ζητήθηκε από τους πολίτες να καταθέσουν τις απόψεις τους. Στην ερώτηση αυτή οι πολίτες διατύπωσαν την άποψη (63,9%) ότι ένα νέο μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης θα πρέπει σε γενικές γραμμές να περιλαμβάνει περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις, ενώ το 23% τάχθηκε υπέρ των κρατικοποιήσεων ως καταλληλότερη πολιτική.
Τέλος όσον αφορά στην άποψη της κοινής γνώμης απέναντι στον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζονται το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης από τα ΜΜΕ, δηλαδή αν αυτός ανταποκρίνεται στην αλήθεια ή είναι υπερβολικός και συμβάλλουν έτσι στην κρίση δημιουργώντας κλίμα εκφοβισμού και ανασφάλειας, η κοινή γνώμη φαίνεται να τα αξιολόγησε ιδιαίτερα αυστηρά . Επικρατεί η άποψη με συντριπτικά ποσοστά (48%) ότι είναι υπερβολικός ή μάλλον υπερβολικός. Συγχρόνως όμως υπάρχει ένα ποσοστό της τάξεως του 25 % που πιστεύει πως ο τρόπος παρουσίασης του προβλήματος της οικονομικής κρίσης από τα μέσα ενημέρωσης δεν είναι υπερβολικός και ανταποκρίνεται στην αλήθεια.
Η έρευνα διενεργήθηκε υπό την εποπτεία του διδάκτορα της Σχολής Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης του Πολυτεχνείου Κρήτης στην Ανάλυση Δεδομένων, Γιώργου I.Ματαλλιωτάκη και του καθηγητή Κων/νου Ζοπουνίδη Διευθυντή του Εργαστηρίου Ανάλυσης Δεδομένων και Πρόβλεψης.
Η Παγκρήτια αυτή έρευνα πραγματοποιήθηκε κατά την περίοδο 12-16 Δεκεμβρίου του 2016.
Μέθοδος: Το δείγμα ήταν τυχαίο, στρωματοποιημένο και αντιπροσωπευτικό του σχετικού πληθυσμού, περιελάμβανε 907 νοικοκυριά της Κρήτης και επιλέχθηκε βάσει των σχετικών αναλογιών του πραγματικού πληθυσμού της απογραφής του 2011. Βασίσθηκε σε δομημένο ερωτηματολόγιο και πραγματοποιήθηκαν προσωπικές τηλεφωνικές συνεντεύξεις.
