Πληθαίνουν τις τελευταίες ημέρες οι φωνές που κάνουν λόγο για άθλιες συνθήκες διαβίωσης στα κέντρα φιλοξενίας των νησιών.
Μετά από τέσσερις θανάτους προσφύγων σε Λέσβο και Σάμο, σε μια μόλις εβδομάδα, τα ζητήματα του υπερπληθυσμού στους καταυλισμούς, της έλλειψης βασικών παροχών, αλλά και της μεταφοράς των ευάλωτων ομάδων προς την ενδοχώρα, αποτελούν βασικό αντικείμενο συζητήσεων.
«Οι συνθήκες τόσο στη Μόρια όσο και στη Χίο είναι πολύ κακές. Πέρα από τον καιρό, παρατηρείται μεγάλος συνωστισμός. Διπλάσιοι από όσους δύνανται να χωρέσουν τα κέντρα διαμένουν στα hot spot. Oι ανάγκες δεν καλύπτονται όπως θα έπρεπε και οι άνθρωποι παραμένουν εγκλωβισμένοι εκεί, για πολλούς μήνες, χωρίς να πηγαίνουν κάπου. Αυτό δημιουργεί μεγάλες δυσκολίες», δηλώνει στο in.gr ο πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου, Νικήτας Κανάκης.
Ρίχνοντας, κατά κάποιο τρόπο, φως στα αίτια των τριών θανάτων στη Μόρια, τα οποία όμως δεν έχουν επίσημα εξακριβωθεί, επισημαίνει ότι ο χιονιάς κατέστρεψε σκηνές, «δυσκόλεψε τις συνθήκες διαβίωσης με αποτέλεσμα άνθρωποι να προσπαθούν να βρουν αυτοσχέδια μέσα θέρμανσης. Αυτό οδήγησε από ό,τι φαίνεται στους θανάτους. Οι συνθήκες στα νησιά θα συνεχίσουν όχι μόνο να είναι απάνθρωπες, αλλά και να θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή πολλών ανθρώπων».
»Συζητάμε αυτήν την περίοδο έχοντας ήδη τρεις νεκρούς. Υπάρχει μια μεγάλη πίεση, θα έπρεπε να έχουμε κινηθεί πιο γρήγορα. Από τα μέσα Δεκεμβρίου είχαμε επισημάνει τα σημαντικά προβλήματα. Δεν ξέρω κατά πόσο έχουμε δικαιολογίες. Πρέπει να ξανασκεφτούμε πτυχές της συμφωνίας ΕΕ και Τουρκίας. Δεν ξέρω γιατί οι συμφωνίες δεν πρέπει να τροποποιούνται. Συζητάμε για συνθήκες διαβίωσης δέκα μήνες μετά τη συμφωνία. Θα έχουμε ξανά θύματα εάν η κρίση δεν αντιμετωπιστεί ως κρίση. Η χώρα θα είναι στο στόχαστρο της κριτικής από όσους βολεύονται πίσω από αυτό στην Ευρώπη και υποκρύπτουν τις δικές τους ευθύνες», τονίζει ο κ. Κανάκης κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τη συνέχιση της τραγωδίας με τους νεκρούς στους καταυλισμούς και αφήνοντας τις αιχμές του για την πολιτική της ΕΕ όσον αφορά στο προσφυγικό.
Εξηγώντας το πρόβλημα του υπερπληθυσμού στα νησιά, το οποίο έχει επισημάνει και ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης Μουζάλας, αναφέρει:
«Στη Μόρια η συνολική χωρητικότητα κυμαίνεται γύρω στα 1500 άτομα και διαμένουν περίπου οι διπλάσιοι. Σε έναν καταυλισμό όπου διαμένουν πολλοί αναπτύσσονται διάφορες δυναμικές. Με τον ίδιο τρόπο που θα αναπτύσσονταν και σε μια κωμόπολη».
Περιγράφοντας την υφιστάμενη κατάσταση σε κέντρα φιλοξενίας στα νησιά επικεντρώνεται όχι μόνο στην έλλειψη θέρμανσης, αλλά και στη βία που γεννάται εξαιτίας της παρατεταμένης διαμονής των προσφύγων. Αναφέρεται σε άτομα που επιχειρούν να έχουν τον έλεγχο του κέντρου, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται προστριβές ανάμεσα σε διαφορετικές ομάδες.
«Μπροστά σε ένα νέο φαινόμενο trafficking;»
Ο πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου αναρωτιέται, ακόμη, μήπως «βρισκόμαστε μπροστά σε ένα νέο φαινόμενο trafficking, καθώς παρατηρούμε κακοποιημένες γυναίκες να φθάνουν από την Τουρκία στην Ελλάδα».
«Έχουμε την ευθύνη για τα πρωτοβάθμια ιατρεία στη Μόρια. Προσπαθούμε ώστε οι ευάλωτες ομάδες, οι μονογονεϊκές οικογένειες, τα άτομα με αναπηρία δηλαδή, να μεταφερθούν στον Καρά Τεπέ όπου οι συνθήκες είναι σαφώς καλύτερες», επισημαίνει μετά από δηλώσεις της κυβέρνησης περί μεταφοράς του ευάλωτου πληθυσμού στην ενδοχώρα.
Αναφερόμενος στα ευάλωτα άτομα, εξηγεί ότι οι ψυχιατρικοί ασθενείς δεν είναι εύκολο να μεταφερθούν, αφού χρειάζεται ψυχιατρική αντιμετώπιση, φάρμακα.
«Στα πρωτοβάθμια ιατρεία μας συναντάμε προβλήματα ψυχιατρικά λόγω της έντασης που παρατηρείται στη Μόρια, αλλά και κρυολογήματα εξαιτίας του κρύου. Τα πιο δύσκολα περιστατικά τα στέλνουμε στο νοσοκομείο», επισημαίνει.
Δίνοντας την εικόνα που επικρατεί στους προσφυγικούς καταυλισμούς ανά την Ελλάδα, ο κ. Κανάκης εξηγεί πως οι καταυλισμοί δεν είναι κανονικοί στα νησιά όπως συμβαίνει στην ενδοχώρα.
«Έχουν ένα ειδικό καθεστώς. Είναι hot spot. Στην ενδοχώρα οι συνθήκες στα κέντρα φιλοξενίας είναι καλύτερες. Πρόκληση αποτελεί η επόμενη ημέρα τώρα που τελειώνει η κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Στο τραπέζι τίθεται το θέμα της εκπαίδευσης και της συνοχής με τις τοπικές κοινωνίες. Ακούμε μισαλλόδοξα κηρύγματα, υπερβολές που θέλουν τους πρόσφυγες να λαμβάνουν περισσότερη φροντίδα από τους Έλληνες», υποστηρίζει σχολιάζοντας τις τελευταίες ρατσιστικές εξάρσεις που παρατηρήθηκαν στα σχολεία λόγω της φοίτησης προσφυγόπουλων.
Έχοντας υπό την προσοχή τους πάνω από 20 καταυλισμούς, οι Γιατροί του Κόσμου συναντούν τις πιο θλιβερές εικόνες σε Σούδα της Χίου και Μόρια της Λέσβου. «Η εικόνα στη Σούδα της Χίου είναι δύσκολη γιατί το hot spot βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Στη Μόρια, από την άλλη, οι συνθήκες είναι πιο τραγικές εξαιτίας και της φύσης του στρατοπέδου», καταλήγει ο κ. Κανάκης.
