Τρεις άξονες περιελάμβανε η πρόταση του Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη για την αντιμετώπιση του ζητήματος της ασφάλειας και των δύο κοινοτήτων της Κύπρου και τις εγγυήσεις μετά τη λύση του Κυπριακού, την οποία κατέθεσε την Πέμπτη, στην έναρξη της διάσκεψης της Γενεύης.
Σύμφωνα με το κείμενο, που δόθηκε στην αγγλική γλώσσα αργά χθες στη δημοσιότητα από το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών (ΓΤΠ) της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης πρότεινε:
-Ένα ισχυρό ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ
-Τριμερές Σύμφωνο Φιλίας Τουρκίας, Ελλάδας, Κύπρου
-Μεταβατική περίοδο, κατά την οποία θα υπάρχει πολυεθνική αστυνομική δύναμη στην Κύπρο, με στόχο την αποτροπή και αντιμετώπιση απειλών στην ασφάλεια
Σ' αυτό το πλαίσιο, πρόσθεσε, αποτελεί ισχυρή του πεποίθηση ότι, πέραν από την εσωτερική δομή και μηχανισμών ασφάλειας, όπως αναλύονται στην πρόταση του εκτενώς, πρέπει να υπάρξει ένα ισχυρό ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο θα διασφαλίζει και θα εγγυάται την ομαλή και ασφαλή εφαρμογή των προνοιών της λύσης, καθώς και της κατάστασης πραγμάτων μετά τη λύση και την κυριαρχία, εδαφική ακεραιότητα και συνταγματική τάξη της ενωμένης Κύπρου.
«Λαμβάνοντας υπόψη τις ιστορικές εξελίξεις του παρελθόντος και του status quo που επικρατεί, η οποιαδήποτε παρουσία ξένων στρατευμάτων ή τα δικαιώματα εγγυήσεων και επεμβάσεων θα θεωρούνταν από την Ελληνοκυπριακή κοινότητα ως μη ισορροπημένη διευθέτηση», τόνισε.
Περαιτέρω, πρόσθεσε, «τέτοιες διευθετήσεις ασφάλειας θα προσέδιδαν μια αίσθηση υπεροχής της μίας κοινότητας με το αρνητικό του ότι θα γινόταν αντιληπτή ως απειλή για την άλλη κοινότητα».
Ως αποτέλεσμα, σημείωσε, θα ανατρεπόταν η πολιτική ισότητα, με την επικράτηση αδιεξόδων και αστάθειας επί της οικοδόμησης συναίνεσης και μιας λειτουργικής ομόσπονδης κυβέρνησης.
«Επιπρόσθετα των εσωτερικών ρυθμίσεων της συμφωνίας επίλυσης και της πρότασης μου, η οποία ήδη καταδεικνύει ότι η ανάγκη για οποιεσδήποτε εγγυήσεις ή ξένα στρατεύματα είναι αχρείαστη, επιτρέψετε μου ως ηγέτης της Ελληνοκυπριακής κοινότητας και Πρόεδρος ενός κράτους-μέλους της ΕΕ και του ΟΗΕ να εισηγηθώ ότι η ιδιότητα της ενωμένης Κύπρου ως μέλος των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέχει την καλύτερη μορφή ασφάλειας και εγγύησης της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητάς της από οποιεσδήποτε εξωτερικές απειλές», επισήμανε ο κ. Αναστασιάδης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, «αρχής γενόμενης από τα Ηνωμένα Έθνη, και τον καταστατικό χάρτη τους, μέσω των διάφορων προνοιών του, εγγυάται την εδαφική ακεραιότητα και την πολιτική ανεξαρτησία των μελών του και προνοεί τον τρόπο επίλυσης διαφορών ή διενέξεων μεταξύ των κρατών-μελών του και την απαραίτητη υιοθέτηση δράσης κατά τρόπο που θεωρεί απαραίτητο, έτσι ώστε να διατηρηθεί ή να επανακτηθεί η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια».
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφέρθηκε εκτενώς στην πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής στις διαπραγματεύσεις, ενώ περιγράφοντας την πρότασή του, είπε ότι έχει αναγνωρίσει πως για να συμφωνηθεί μια μεταβατική περίοδος, πρέπει να δημιουργηθεί μια πολυεθνική αστυνομική δύναμη, με στόχο την πρόληψη ή την αντιμετώπιση οποιωνδήποτε απειλών στην ασφάλεια είτε Ελληνοκυπρίων είτε Τουρκοκυπρίων.
Σε σχέση με την ΕΕ επισήμανε ότι όλοι οι πολίτες της ενωμένης Κύπρου θα απολαμβάνουν πλήρως των βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων και ελευθεριών της ευρωπαϊκής οικογένειας και έκανε ιδιαίτερη μνεία στα άρθρα 42(7) και 222(1) της Συνθήκης της ΕΕ, τα οποία, όπως υπέδειξε, αναφέρονται στην υποχρέωση που έχει η ΕΕ να συνδράμει κράτος-μέλος σε περίπτωση που είναι θύμα ένοπλων εχθροπραξιών.
Ο Πρόεδρος της Κύπρου εξήγησε ότι η πρόταση του προνοεί την καθιέρωση ενός συμφώνου φιλίας μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Κύπρου. Ενός συμφώνου, πρόσθεσε, «το οποίο μπορεί να αποτελέσει τη βάση στερεών θεμελίων για τη μελλοντική σχέση των τριών χωρών, προς όφελος των λαών τους».
Παράλληλα, είναι προς το βέλτιστο συμφέρον της Κύπρου, σημείωσε, η οποία απολαμβάνει εξαίρετες σχέσεις με όλους τους γείτονες της, να επεκτείνει τους συνεταιρισμούς της στην άμεση περιοχή, μέσω της δημιουργίας μιας συμμαχίας με την Τουρκία, «ενός γείτονα με τον οποίο μοιραζόμαστε κοινές ανησυχίες και προκλήσεις».
Είναι γι' αυτούς ακριβώς τους λόγους, είπε ο κ. Αναστασιάδης, «που έχω συχνά τονίσει τις φανερές θετικές επιπτώσεις από την επίτευξη λύσης, σε τριμερές, περιφερειακό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, αφού είμαι πεπεισμένος ότι αυτό πρέπει να είναι κοινός μας στρατηγικός στόχος και όραμα που πρέπει να καθοδηγεί τις παρεμβάσεις μας και τις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν σήμερα και τις επόμενες μέρες και εβδομάδες».
Η επίτευξη μιας διαρκούς και βιώσιμης λύσης, τόνισε περαιτέρω, θα προωθήσει την περιφερειακή ειρήνη, ασφάλεια και προβλεψιμότητα και με τη σειρά της η ενωμένη Κύπρος θα είναι ένα εξαιρετικό πρότυπο μιας ευημερούσας, δίκαιης και ειρηνικής κοινωνίας στην ταραγμένη κοινή μας γειτονιά, την Ανατολική Μεσόγειο.
Επίσης, ο Κύπριος Πρόεδρος ανέφερε ότι αυτό «θα δημιουργήσει μια νέα περίοδο φιλίας, με θετικές επιπτώσεις στις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας και στη γενικότερη ασφάλεια και ενεργειακή αρχιτεκτονική της ΕΕ».
Πρώτα απ' όλα, επεσήμανε, «θα είναι προς όφελος όλων των Κυπρίων, δημιουργώντας συνθήκες ειρηνικής συνύπαρξης και ευημερούσας συνεργασίας, ανεξάρτητα από την εθνική, πολιτιστική και θρησκευτική διαφορετικότητά τους, προς όφελος των μελλοντικών γενιών». Θα είναι, μια λύση σε ένα διεθνές πρόβλημα, το οποίο έχει παραμείνει στην ημερήσια διάταξη των Ηνωμένων Εθνών τις τελευταίες δεκαετίες, θα προσφέρει ένα φάρο ελπίδας ότι ακόμη και τα πιο δύσκολα προβλήματα μπορούν να επιλυθούν ειρηνικά μέσω των Ηνωμένων Εθνών, σημείωσε.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξέφρασε την πεποίθηση ότι η παρουσία όλων στη διάσκεψη επιβεβαιώνει την πολιτική προσήλωση να εμπλακούν εποικοδομητικά και σε καλό πνεύμα και θέληση, ώστε να επιτευχθεί συμφωνία ή τουλάχιστον να γεφυρωθούν διαφορές στο κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων, για να ανοίξει ο δρόμος για την επίτευξη μιας περιεκτικής λύσης του Κυπριακού.
Η τοποθέτηση- παρέμβαση του κ. Αναστασιάδη στη διάσκεψη δόθηκε στη δημοσιότητα με καθυστέρηση μίας ημέρας, αφού ήδη από την προηγουμένη (12.1.2017) το ΓΤΠ της Κυπριακής Δημοκρατίας είχε δώσει στα ελληνικά το κείμενο της τοποθέτησης του Έλληνα υπουργού των Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά.
Η παράλειψη αυτή επισημάνθηκε από το ΑΠΕ-ΜΠΕ προς τον Κύπριο κυβερνητικό εκπρόσωπο με αίτημα να δοθεί στη δημοσιότητα αυτούσιο το κείμενο της παρέμβασης – τοποθέτησης του Προέδρου Αναστασιάδη. Προφανώς, η τοποθέτηση δόθηκε τελικά στη δημοσιότητα και για τον λόγο ότι υπήρξε από ορισμένους αμφισβήτηση κατά πόσο ο κ. Αναστασιάδης αναφέρθηκε όντως και στην ιδιότητα του ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Τέλος, έχει ερωτηθεί από το ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλίδης -ο οποίος όμως ακόμη δεν έχει απαντήσει- κατά πόσον έχουν κρατηθεί από τα Ηνωμένα Έθνη επίσημα πρακτικά για τη διάσκεψη ή η ελληνοκυπριακή αντιπροσωπεία κράτησε δικά της; «Αν δεν τηρήθηκαν πρακτικά ποιος ήταν ο λόγος;», καταλήγει η ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
