Η Αμαζονία φλέγεται, και αναπόφευκτα στο στόμα όλων έρχεται η ερώτηση: γιατί αφού επί τόσα χρόνια μιλάμε για την αναγκαιότητα της προστασίας του τροπικού δάσους, ποτέ δεν έχει γίνει τίποτε ουσιαστικό για να σταματήσει η καταστροφή του; Η απάντηση είναι απλή και την έδωσε εύγλωττα ο αμερικανικός ιστότοπος Vox: γιατί η καταστροφή του Αμαζονίου είναι επικερδής. Παρά τις καταστροφικές συνέπειες για το παγκόσμιο κλίμα και τη βιοποικιλότητα, από την καταστροφή του τροπικού δάσους θα επωφεληθούν απόλυτα οι κερδοσκόποι – τους οποίους στηρίζει ο ακροδεξιός πρόεδρος Ζαΐχ Μπολσονάρου. Όσο για την έλλειψη οξυγόνου στο μέλλον, ας σκεφθούν οι απόγονοί μας.
Μα ποια είναι τούτα τα οικονομικά συμφέροντα;
Κατά πρώτον (και προφανέστερο), είναι ο αγροτικός τομέας. Με τις πυρκαγιές αποψιλώνονται και συνεπώς μετατρέπονται σε καλλιεργήσιμες μεγάλες εκτάσεις. Επιπλέον, ως γνωστόν η τέφρα που δημιουργείται αποτελεί εξαιρετικό φυσικό λίπασμα. Επιπροσθέτως, οι παγκόσμιες εμπορικές συγκυρίες δημιουργούν νέες δυνατότητες για τη γεωργία της Βραζιλίας: η χώρα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός σόγιας και περίπου το 80% της παραγωγής της καλλιεργείται στην Αμαζονία, όπου κατά κόρον χρησιμοποιείται για ζωοτροφή. Ο οικονομικός πόλεμος που κήρυξε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατά της Κίνας είχε ως αποτέλεσμα το Πεκίνο να επιβάλει δασμούς στις αντίστοιχες εισαγωγές από τις ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων και στην αμερικανική σόγια. Είναι φυσικό πως η Κίνα έχει στραφεί εναλλακτικά στη Βραζιλία.
Κατά δεύτερον, μέγα όφελος έχει από τις πυρκαγιές και η κτηνοτροφία της χώρας. Σήμερα η Βραζιλία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός βόειου κρέατος στον κόσμο, με τις αντίστοιχες εξαγωγές να έχουν αποφέρει το 2018 στη χώρα κέρδη 6,7 δισ. δολαρίων.
Κατά τρίτο λόγο, μεγάλο ρόλο στις καταστροφές στον Αμαζόνιο έχει διαδραματίσει και ο τομέας των ορυχείων, μιας και η περιοχή είναι πλούσια σε κοιτάσματα χρυσού, αλουμινίου και πετρελαίου. Σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση Amazon Georeferenced Socio-Environmental Information Network (RAISG), η παράνομη εξόρυξη έχει αυξηθεί σε αστρονομικά επίπεδα, ενώ σημαντική αύξηση έχει σημειώσει και η παράνομη υλοτομία, λόγω της μεγάλης ζήτησης.
Ένας τέταρτος παράγοντας που δεν θα πρέπει να παραγνωριστεί είναι τα πολιτικά οφέλη που επιδιώκει ο ίδιος ο Μπολσονάρου. Ο ίδιος στην προεκλογική του εκστρατεία είχε διαμηνύσει πως δεν προτίθεται να συνεχίσει την πολιτική για την προστασία του τροπικού δάσους. Και το έκανε πράξη.
Σύμφωνα με το BBC, ο ρυθμός καταστροφής του Αμαζονίου έχει αυξηθεί δραματικά αφότου ανέλαβε τη διακυβέρνηση ο Μπολσονάρου.
Τα μέτρα για την περιβαλλοντική προστασία έχουν μειωθεί, και το υπουργείο Περιβάλλοντος φέτος έχει επιβάλει κατά 30% λιγότερα πρόστιμα σε σχέση με πέρυσι σε αντίστοιχες παραβάσεις.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Διαστημικών Ερευνών (ΙΝΡΕ) της χώρας, ο ρυθμός αποψίλωσης του τροπικού δάσους έχει αυξηθεί 88% από πέρυσι, ενώ ο αριθμός των πυρκαγιών είναι αυξημένος κατά 84% από την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Από τον Ιανουάριο έχει αυξηθεί κατά 39% η απωλεσθείσα επιφάνεια του δάσους της Αμαζονίας στη Βραζιλία, και τα στοιχεία είναι ακόμη πιο δυσοίωνα καθόσον μόλις έχει ξεκινήσει η εποχή της ανομβρίας στη χώρα, με αποτέλεσμα να αναμένονται ακόμη περισσότερες πυρκαγιές.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ / Γιώργης-Βύρων Δάβος