Από την περασμένη Δευτέρα, το νησί Χίος υφίσταται ακόμη περισσότερο τις συνέπειες του κλεισίματος των ευρωπαϊκών συνόρων, γιατί ξεκίνησαν οι υποχρεωτικές επαναπροωθήσεις μεταναστών στην Τουρκία, αλλά και γιατί η άκρα δεξιά μπαίνει στο παιχνίδι, γράφει σήμερα η Liberation, μετά τα γεγονότα της Ειδομένης και το χάος που επικρατεί με το μεταναστευτικό.
«Οπως και άλλα ελληνικά νησιά, έτσι και η Χίος είδε να καταφθάνουν πάνω από 1.000 μετανάστες καθημερινά μεταξύ Σεπτεμβρίου 2015 και Μαρτίου 2016. Αλλά η βραδύτητα του συστήματος μεγεθύνει το πρόβλημα: στη Χίο, από τις 20 Μαρτίου, όταν άρχισε η εφαρμογή της συμφωνίας, μόνο ένας υπεύθυνος για το πολιτικό άσυλο ήταν εκεί για να καταγράψει τις πρώτες 833 αιτήσεις ασύλου. Ως την περασμένη Κυριακή είχε εξετάσει μόνο 10 αιτήματα και είχε απορρίψει τα 9.
Το σύστημα είναι στοιχειώδες, θολό και αμφισβητείται. Η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες αμφισβήτησε την επαναπροώθηση 66 ατόμων από τη Χίο στην Τουρκία: οι 13 από αυτούς είχαν ήδη καταθέσει αίτημα ασύλου στην Ελλάδα, αλλά αυτό δεν είχε εξεταστεί. Πού βρίσκονται τώρα αυτά τα άτομα; Θα γυρίσουν στην Ελλάδα; Κανείς δεν το ξέρει, ενώ κι άλλα άτομα αναχωρούν για την Τουρκία με τον ίδιο τρόπο: σε μια εβδομάδα, 325 μετανάστες αναχώρησαν για την Τουρκία, εκ των οποίων οι 116 από τη Χίο.
"Είναι σκέτο σόου! Ενώ στέλνονται πίσω αυτοί οι δυστυχισμένοι, στη Χίο φθάνουν καθημερινά οι διπλοί. Η συμφωνία με την Τουρκία είναι απάτη, η οποία δεν πρόκειται να σταματήσει τη διακίνηση γιατί παίζονται πολλά χρήματα. Είναι μία μπίζνες που αριθμεί πολλά εκατομμύρια ευρώ για τους Τούρκους διακινητές", ξεσπά ο Νίκος Κατσαράκης, διευθυντής σύνταξης του "Πολίτη" της Χίου.
Ο ίδιος βρισκόταν στο λιμάνι όταν ακροδεξιοί έδιωξαν τους μετανάστες που είχαν συγκεντρωθεί εκεί. "Η Ελλάδα θυσιάστηκε δύο φορές: μια το 2015 για να σώσει το ευρώ και φέτος στον βωμό της μεταναστευτικής κρίσης. Αποτέλεσμα είναι ότι η απόγνωση δημιουργεί ένα είδος πανικού", προσθέτει ο δημοσιογράφος.
Η κυβέρνηση επιδεικτικά απούσα στην μεταναστευτική κρίση
Ωστόσο στη Χίο οι κάτοικοι, όπως και αλλού, φάνηκαν αλληλέγγυοι με τους πρόσφυγες. Ενώ το κράτος και η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα παρέμειναν επιδεικτικά απόντες σε όλη τη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης, οι ντόπιοι άνθρωποι βοήθησαν, έθρεψαν και έντυσαν τους ναυαγούς. Χωρίς να υπολογίσουν τα προβλήματα. Αλλά ο εγκλεισμός των προσφύγων αλλάζει τα δεδομένα και η νεοναζί ακροδεξιά, η οποία παρέμενε σιωπηλή ως σήμερα, τώρα βγαίνει πάλι μπροστά.
"Παρατηρούμε ήδη μια σημαντική αλλαγή. Ολος ο κόσμος ως σήμερα μιλούσε για πρόσφυγες, ενώ τώρα τα μίντια και οι άνθρωποι μιλούν για μετανάστες. Σιγά σιγά ξεχνάμε ότι είναι θύματα", δηλώνει η Νατάσα Στραχίνη, μια δικηγόρος που υπερασπίζεται τα δικαιώματα των προσφύγων στη Χίο.
"Ολοι οι κανόνες άλλαξαν βίαια στις 20 Μαρτίου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι που βρίσκονταν από επιλογή στη ΒΙΑΛ, λίγο έξω απο την πόλη, βρέθηκαν ξαφνικά στη φυλακή και απαγορεύεται να βγουν. Και κανείς δεν τους ενημέρωσε για αυτή την αλλαγή καθεστώτος", προσθέτει.
Το ΒΙΑΛ από κέντρο υποδοχής έγινε ξαφνικά φυλακή και τόπος ταραχών μεταξύ Αφγανών και Σύρων, οι οποίοι έφτασαν στα όριά τους σε ένα μέρος που είναι φτιαγμένο για 1.100 άτομα και στο οποίο διαμένουν 1.700. Ηδη την περασμένη εβδομάδα 300 πρόσφυγες παραβίασαν την είσοδο και πήγαν να εγκατασταθούν στο λιμάνι.
Επεσαν πολλά χημικά και μολότοφ πριν η αστυνομία μπορέσει να πείσει τις οικογένειες να μαζέψουν τα πράγματά τους και να γυρίσουν πίσω, στις 2 η ώρα το πρωί. Κάποια παιδιά είχαν χάσει τους γονείς τους μέσα στο χάος. Ολοι βρέθηκαν σε δύο κέντρα της πόλης, τα οποία είναι εντελώς πρόχειρα.
"Τους απείλησαν, φοβούνται και δεν εμπιστεύονται κανέναν. Η ακροδεξιά πιστεύει ότι κέρδισε τη μάχη", δηλώνει ο Μάρκος, εθελοντής για τη ΜΚΟ NRC. Ορισμένοι μετανάστες δέχτηκαν να πάνε στο ΒΙΑΛ, σε ένα άθλιο στρατόπεδο. Οι φυλακισμένοι κολλάνε στα συρματοπλέγματα και ζητούν ένα τσιγάρο ή λίγο νερό. Κυρίως, δεν ξέρουν τι τους περιμένει.
Λέει ψέματα η κυβέρνηση για το άσυλο
"Λένε ψέματα σε αυτούς τους ανθρώπους. Στην πραγματικότητα, οι αιτήσεις ασύλου είναι τυπικές και οι περισσότεροι θα σταλούν στην Τουρκία, αυτό προβλέπει η συμφωνία της 18ης Μαρτίου", δηλώνει ο Sébastien Daridan της NRC, ο οποίος προσπάθησε μάταια να επικοινωνήσει με τους 50 Γάλλους αστυνομικούς που βρίσκονται στο νησί για να συνοδεύουν τους μετανάστες στην Τουρκία.
Αλλά οι Γάλλοι αστυνομικοί δεν επικοινωνούν με κανέναν. Σώματα ελληνικών ΜΑΤ έφτασαν επίσης στην Χίο, η οποία μοιάζει όλο και περισσότερο με νησί υπό πολιορκία. "Κανείς δεν ξέρει τι συμβαίνει τη νύχτα. Αν έρχονται βάρκες με μετανάστες, πόσοι συλλαμβάνονται, δεν το ξέρει κανείς", δηλώνει ο Sébastien Daridan.
Οσο για τους μετανάστες που μεταφέρθηκαν στην Τουρκία, με χειροπέδες, προσπάθησαν να το αποφύγουν με ουρλιαχτά, σύμφωνα με τους κατοίκους της Χίου. Τώρα βρίσκονται σε τουρκική φυλακή, στα βόρεια της Κωνσταντινούπολης, και περιμένουν να εκτοπιστούν προς την κόλαση από την οποία προσπάθησαν να διαφύγουν».
