Η ρωσική κυβέρνηση προειδοποίησε κατά της προώθησης «υποθέσεων» σχετικά με τα αίτια της συντριβής του επιβατικού αεροσκάφους με προορισμό τη Ρωσία, από την οποία έχασαν τη ζωή τους 38 άνθρωποι στο Καζακστάν την Τετάρτη.
Ορισμένοι εμπειρογνώμονες σε θέματα αεροπορίας υπανίχθηκαν ότι το αεροπλάνο της Azerbaijan Airlines είχε χτυπηθεί από συστήματα αεράμυνας πάνω από τη ρωσική δημοκρατία της Τσετσενίας και φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης στο Αζερμπαϊτζάν αναφέρουν αξιωματούχους που λένε ότι ένας ρωσικός πύραυλος ήταν υπεύθυνος.
Πριν πέσει κοντά στην πόλη Ακτάου του Καζακστάν, το αεροπλάνο είχε εκτραπεί μέσω της Κασπίας Θάλασσας, από τον προορισμό του στην Τσετσενία στο δυτικό Καζακστάν.
«Πρόκειται για μια μεγάλη τραγωδία που έχει γίνει μια τεράστια θλίψη για τον αζέρικο λαό», δήλωσε την Πέμπτη ο πρόεδρος Ιλχάμ Αλίγιεφ.
Στη Μόσχα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε: «Θα ήταν λάθος να διατυπώσουμε υποθέσεις πριν από τα συμπεράσματα της έρευνας. Εμείς, φυσικά, δεν θα το κάνουμε αυτό και κανείς δεν πρέπει να το κάνει. Πρέπει να περιμένουμε μέχρι να ολοκληρωθεί η έρευνα».
Ο επικεφαλής εισαγγελέας του Καζακστάν δήλωσε αργότερα ότι η έρευνα δεν έχει καταλήξει ακόμη σε συμπεράσματα.
Ωστόσο, ορισμένοι σχολιαστές στα ΜΜΕ του Αζερμπαϊτζάν λένε ότι το Αζερμπαϊτζάν περιμένει από τη Ρωσία να παραδεχτεί την κατάρριψη του αεροπλάνου.
Αρκετά τηλεοπτικά κανάλια, τα οποία τελούν υπό τον αυστηρό έλεγχο της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν, άρχισαν την Πέμπτη να μεταδίδουν συνεντεύξεις με εμπειρογνώμονες που μίλησαν ανοιχτά για το ενδεχόμενο να ευθύνεται η Ρωσία.
Το κανάλι AnewZ δήλωσε ότι μια προκαταρκτική έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το αεροπλάνο είχε χτυπηθεί από θραύσματα από πύραυλο εδάφους-αέρος του ρωσικού αμυντικού συστήματος Pantsir-S.
Ένας άλλος φιλοκυβερνητικός ιστότοπος, ο Caliber, επικαλέστηκε κυβερνητικές πηγές που ανέφεραν ότι κανείς δεν ισχυρίζεται ότι το αεροπλάνο δέχθηκε επίθεση σκόπιμα, αλλά ότι το Μπακού αναμένει μια συγγνώμη από τη Ρωσία.
Όταν ρωτήθηκε σχετικά με τις αναφορές, το γραφείο του επικεφαλής εισαγγελέα στο Μπακού δήλωσε στο BBC ότι κάθε εκδοχή ερευνάται.
Καθώς προσπαθούν να αποφύγουν να ενοχλήσουν τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, θα είναι πολύ δύσκολο για την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν να κατηγορήσει άμεσα τη Ρωσία, εκτός αν παραδεχτεί ότι κατέρριψε το αεροπλάνο.
Φαίνεται ότι η επιτροπή έρευνας που αποτελείται από αξιωματούχους του Αζερμπαϊτζάν και του Καζακστάν ενδεχομένως να έχει ήδη στοιχεία γι’ αυτό, αλλά περιμένουν πρώτα να τα ανακοινώσει η Ρωσία.
Στη συνέχεια, η Μόσχα θα πρέπει να απαντήσει σε ερωτήματα όπως γιατί η Ρωσία δεν έκλεισε τον εναέριο χώρο της αν υπήρχε στρατιωτική δραστηριότητα και γιατί δεν άφησε το αεροπλάνο να προσγειωθεί το συντομότερο δυνατό – αντί να το κατευθύνει προς το Ακτάου για προσγείωση.
Το αεροσκάφος Embraer 190 απογειώθηκε από την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν Μπακού το πρωί της Τετάρτης. Ήταν προγραμματισμένο να πετάξει για το Γκρόζνι της Τσετσενίας, αλλά εκτράπηκε λόγω ομίχλης, ανακοίνωσε η αεροπορική εταιρεία.
Ένας επιζών επιβάτης δήλωσε στη ρωσική τηλεόραση ότι πίστευε πως ο πιλότος είχε προσπαθήσει δύο φορές να προσγειωθεί σε πυκνή ομίχλη πάνω από το Γκρόζνι και πρόσθεσε «την τρίτη φορά, κάτι εξερράγη… κάτι από την εξωτερική επφάνεια του αεροσκάφους είχε εκραγεί».
Το αεροπλάνο κατευθύνθηκε στο αεροδρόμιο του Ακτάου, περίπου 450 χιλιόμετρα (280 μίλια) ανατολικά. Πλάνα δείχνουν το αεροσκάφος να κατευθύνεται προς το έδαφος με μεγάλη ταχύτητα 3 χιλιόμετρα (1,9 μίλια) πριν από τον διάδρομο προσγείωσης, πριν τυλιχθεί στις φλόγες καθώς προσγειώνεται.
Οι αρχές του Καζακστάν ανέκτησαν τον καταγραφέα δεδομένων πτήσης και διεξάγεται έρευνα. Λίγο μετά τη συντριβή, αναφορές της ρωσικής κρατικά ελεγχόμενης τηλεόρασης ανέφεραν ότι η πιο πιθανή αιτία ήταν ένα χτύπημα από σμήνος πουλιών.
Αλλά αυτού του είδους η σύγκρουση συνήθως έχει ως αποτέλεσμα το αεροπλάνο να γλιστρά προς το πλησιέστερο αεροδρόμιο, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters ο αναλυτής αερομεταφορών Richard Aboulafia. «Μπορεί να χάσετε τον έλεγχο του αεροπλάνου, αλλά δεν πετάτε άγρια εκτός πορείας ως συνέπεια», είπε.
Ο Justin Crump της εταιρείας συμβούλων κινδύνου Sibylline δήλωσε ότι το μοτίβο των ζημιών εντός και εκτός του αεροπλάνου υποδεικνύει ότι η ρωσική αεράμυνα που δραστηριοποιείται στο Γκρόζνι μπορεί να προκάλεσε τη συντριβή.
«Μοιάζει πολύ με την έκρηξη ενός πυραύλου αεράμυνας στο πίσω μέρος και στα αριστερά του αεροσκάφους, αν κοιτάξετε το μοτίβο των θραυσμάτων που βλέπουμε», δήλωσε στο BBC Radio 4.
Η Τσετσενία έχει ήδη πληγεί από ουκρανικά πλήγματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών αυτόν τον μήνα και οι αρχές της γειτονικής Ινγκουσετίας δήλωσαν ότι η ρωσική περιοχή είχε στοχοποιηθεί για πρώτη φορά από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Ένα εμπορικό κέντρο χτυπήθηκε όταν ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος καταρρίφθηκε στη γειτονική Βόρεια Οσετία, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί μία γυναίκα, σύμφωνα με δημοσιεύματα.
Οι επιβαίνοντες ήταν κυρίως υπήκοοι του Αζερμπαϊτζάν, αλλά υπήρχαν και κάποιοι επιβάτες από τη Ρωσία, το Καζακστάν και το Κιργιστάν.
Βίντεο έδειξε επιζώντες να βγαίνουν από τα συντρίμμια, ορισμένοι με εμφανή τραύματα.
Οι τραυματίες μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο. Την Πέμπτη, το πρακτορείο ειδήσεων Azertac του Αζερμπαϊτζάν δήλωσε ότι επτά ήταν σε αρκετά καλή κατάσταση ώστε να επιστρέψουν αεροπορικώς στο Μπακού.
Η Azerbaijan Airlines δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι το αεροπλάνο είχε συντηρηθεί πλήρως τον Οκτώβριο και δεν είχε καμία τεχνική βλάβη.
Η Embraer, βραζιλιάνικη κατασκευάστρια εταιρεία και μικρότερος αντίπαλος της Boeing και της Airbus, έχει ισχυρό ιστορικό ασφάλειας.