Με τον σκύλο της έξω από την είσοδο της έκτασης του παλιού αεροδρομίου στο Τέμπελχοφ του Βερολίνου στέκεται η Μαργκαρέτε Χαϊτμύλερ. Ένα επίμαχο οικόπεδο, ειδικά σήμερα, εν μέσω της προσφυγικής κρίσης.
"Το ζήτημα δεν είναι πλέον αυτή η έκταση", λέει. "Πρόκειται για το ερώτημα σε τι είδους πόλη θέλουμε να ζούμε", προσθέτει η ίδια. Λίγα μέτρα μακρύτερα βρίσκονται ξύλινα κουτιά με φυτά που έχουν φυτέψει πολίτες την άνοιξη και το καλοκαίρι, καθώς και καλλιτεχνικές και άλλες κατασκευές.
Στην άλλη άκρη της περιφραγμένης έκτασης βρίσκεται στο κτίριο του παλιού αεροδρομίου. Εκεί έχουν βρει στέγη τους τελευταίους μήνες περίπου 2.000 πρόσφυγες, που έγιναν αφορμή για αναζωπύρωση της διαμάχης γύρω από το Τέμπελχοφ. Σύμφωνα με σχέδια που επεξεργάζεται η τοπική κυβέρνηση του Βερολίνου, το κατάλυμα έκτακτης ανάγκης πρόκειται να επεκταθεί με ορισμένα ακόμη προσωρινά κτίσματα, με στόχο να φιλοξενηθούν συνολικά 7.000 πρόσφυγες. Ό,τι αποτελεί για τις τοπικές αρχές σχέδιο έκτακτης ανάγκης για να εξασφαλιστεί γρήγορα στέγη για τους δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες που έχουν καταγραφεί στο Βερολίνο στο διάστημα των μηνών που πέρασαν, συνιστά για την Μαργκαρέτε Χαϊτμύλερ και τους ομοϊδεάτες της «κατά μέτωπο επίθεση στη δημοκρατία». Η ίδια ανήκει στους εμπνευστές της πρωτοβουλίας πολιτών ενάντια σε οποιαδήποτε οικοδομική δραστηριότητα στην έκταση του παλιού αεροδρομίου, το οποίο έκλεισε οριστικά τις πύλες του το 2008.
Κατόπιν ο χώρος του πρώην αεροδρομίου αποφασίστηκε να μείνει ανοικτός και προσβάσιμος για το κοινό, που έχει τη δυνατότητα να περπατήσει ή να κάνει ποδήλατο στους διαδρόμους από όπου προσγειώνονταν άλλοτε τα αεροσκάφη. Το σχέδιο της τοπικής κυβέρνησης ήταν μέρος της έκτασης να αξιοποιηθεί αργότερα για το κτίσιμο διαμερισμάτων και μιας νέα βιβλιοθήκης του τοπικού κρατιδίου. Ωστόσο, ένας αριθμός πολιτών ξεκίνησε μια πρωτοβουλία ενάντια σε αυτά τα σχέδια, με τους Βερολινέζους να ψηφίζουν το 2012 για τη διατήρηση ολόκληρης της έκτασης ως πάρκου. Από την απόφαση αυτή προέκυψε σχετικός νόμος που απαγορεύει οποιαδήποτε οικοδομική δραστηριότητα εντός του οικοπέδου.
Τα νέα σχέδια της τοπικής κυβέρνησης προκαλούν νέα έντονη αναζωπύρωση της εν λόγω διαμάχης. «Ελπίζω να υπάρξει λιγότερη οργή και περισσότερη συμπόνοια», δήλωσε απευθυνόμενος στους διαμαρτυρόμενους πολίτες ο Αντρέας Γκάιζελ, υπεύθυνος πολεοδομικής ανάπτυξης της τοπικής κυβέρνησης του Βερολίνου κατά την παρουσίαση των σχεδίων του, στηλιτεύοντας τη στάση των πολιτών που αρνούνται την εγκατάσταση προσφύγων στη γειτονιά τους. Οι πολέμιοι των κυβερνητικών σχεδίων από την άλλη, σε ιδιαίτερα αιχμηρό ύφος, κάνουν λόγο για «πολιτική στρατοπέδων» για τους πρόσφυγες, όρος που ξυπνά μελανές μνήμες από τη γερμανική ιστορία.
Σύμφωνα με εκπροσώπους της πρωτοβουλίας πολιτών που αντιδρούν στα κυβερνητικά σχέδια για το Τέμπελχοφ, πρόκειται για μία αμεσοδημοκρατική κίνηση, ενώ διευκρινίζουν ότι στα οικοδομικά σχέδια στην έκταση του πρώην αεροδρομίου αντιτίθενται κυρίως πολίτες της λεγόμενης εναλλακτικής σκηνής από τους γειτονικούς στο Τέμπελχοφ δήμους. Το βασικό τους επιχείρημα είναι ότι αν κτιστούν καινούρια διαμερίσματα στην περιοχή, θα ανέβουν οι τιμές και των παρακείμενων ακινήτων. Το επιχείρημα αυτό πάντως δεν ευσταθεί στην περίπτωση της κατασκευής προσφυγικών καταλυμάτων. Ωστόσο, τα μέλη της πρωτοβουλίας έχουν την υποψία ότι πίσω από τα σχέδια για προσφυγικά καταλύματα είναι πιθανό να κρύβεται στην πραγματικότητα η πρόθεση να επιτραπεί τελικά η οικοδόμηση της έκτασης του παλιού αεροδρομίου από την «πίσω πόρτα».
Εκπρόσωποι των τοπικών αρχών αντιδρούν με αισθητό εκνευρισμό στα επιχειρήματα αυτά. Όπως τονίζουν, η επέκταση των εγκαταστάσεων που φιλοξενούν τους πρόσφυγες στο παλιό αεροδρόμιο αποτελεί επείγουσα ανάγκη. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, πέρσι κατέφθασαν στο Βερολίνο 55.000 πρόσφυγες, ενώ 7.000 προστέθηκαν τον Ιανουάριο του 2016.
