Όταν οι ιδιότητες του επαναστάτη και του δικτάτορα συμπίπτουν, καταρρίπτονται οι ενθουσιώδεις και ουρανομήκεις επευφημίες και ζητωκραυγές για την επιτυχία της επανάστασης και δικαιώνονται οι αμφισβητίες, οι επιφυλακτικοί, όσοι διατηρούν επιφυλάξεις για το μέλλον της.
Ο Καστοριάδης απορρίπτει κάθε έννοια επανάστασης, όταν οι θεσμοί παραμένουν ίδιοι και μόνο τα πρόσωπα αλλάζουν, ενώ από αρχαιοτάτης εποχής είναι πασίγνωστη η επιθυμία των Ελλήνων για αλλαγή, αλλαγή όμως που επιτάσσει να παραμείνουν τα πολιτικά πράγματα ως έχουν.
Δεν είναι τυχαίο ότι και στη σύγχρονη Ελλάδα αυτοί που πανηγυρίζουν για την αλλαγή, μετά από λίγο χρόνο θέλουν να κόψουν το χέρι , που ψήφισε τους αποτυχημένους, κατά τη γνώμη τους
Δεν είναι λίγα τα παραδείγματα της πολιτικής ιστορίας που προσωπικότητες έθεσαν σκοπό ζωής την αλλαγή ενός πολιτικού καθεστώτος, πολλές φορές αιμοσταγούς.
Άνθρωποι-κατά τεκμήριο πλούσιοι και ευκατάστατοι, μορφωμένοι και ανήσυχοι, εγκατέλειψαν ένα φυσιολογικό τρόπο ζωής και επιδόθηκαν σε ένα ανηλεή αγώνα απαλλαγής από τους τυράννους κυβερνήτες και σε μία προσπάθεια εγκαθίδρυσης ενός δίκαιου καθεστώτος, μιας διακυβέρνησης έντιμης, που θα επέβαλε ισοπολιτεία και ισονομία σε όλους.
Οι Κεμάλ Ατατούρκ, Χομεϊνί, Λένιν, Βαλέσα, Μπούτο και πολλοί άλλοι ανέτρεψαν το προηγούμενο καθεστώς, μοίρασαν ελπίδες, χάρισαν αισιοδοξία, μεταβλήθηκαν σε σωτήρες, αλλά δε σταμάτησαν εκεί, προχώρησαν, ηγήθηκαν των χωρών τους, εφθάρησαν, αλλοτριώθηκαν και άλλος λίγο, άλλος πολύ, κατακρίθηκαν έντονα.
Στη κατηγορία αυτή εντάσσεται και ο προσφάτως θανών Κουβανός ηγέτης Φιντέλ Αλέξανδρος Κάστρο, που παρέμεινε στο προσκήνιο από το 1959.
Με τη βοήθεια του Αργεντινού Τσε Γκεβάρα, κατάφερε να πλήξει τη κυριαρχία του Μπατίστα και να αναλάβει τα ηνία της χώρας , επιφέροντας μεταρρυθμίσεις, άλλοτε θετικές, άλλοτε αρνητικές,σε άλλους συμπαθητικές, σε άλλους δυσάρεστες.
Πολλοί Κουβανοί κατέφυγαν στη Φλόριντα, από όπου άρχισαν μια ιδιότυπη αντίσταση, ενώ οι συμπαθούντες ήταν ευχαριστημένοι στη χώρα.
Ίσως κανείς, που δεν έζησε στη Κούβα, δεν μπορεί αντικειμενικά να αποφανθεί για τη επιτυχία η αποτυχία της διακυβέρνησης της χώρας από τον Κάστρο, αλλά αντικειμενικές φωνές δεν μπορεί να ακουσθούν ούτε στη Κούβα, με δεδομένη την έντονη προσωπικότητα του ηγέτη, που κατάφερε να αγαπηθεί και να μισηθεί με την ίδια ένταση.
Ο θάνατός του ασφαλώς θα επιφέρει ριζικές αλλαγές στην εξωτερική πολιτική της χώρας, αλλαγή που ήδη έκανε τα πρώτα βήματα, καλύτερες σχέσεις με τις ΗΠΑ, δυτικοποίηση της κοινωνίας, άνοιγμα των συνόρων.
Το δίδαγμα που μπορεί κανείς να συνάγει είναι ότι η επανάσταση και η διακυβέρνηση μιας χώρας, επιβάλλουν διαφορετικά πρόσωπα, με ξεχωριστές ιδιότητες και προσόντα, ώστε η υστεροφημία αμφοτέρων να διατηρηθεί επ’ άπειρον.
του Ευάγγελου Ραφτόπουλου
