Ραντεβού στην Ευρώπη έχουν δώσει για το φετινό καλοκαίρι εκατοντάδες χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια, φίλοι του αθλητισμού – του κλασικού, του αποκαλούμενου «βασιλιά των σπορ», καθώς και κάθε είδους ομαδικού και ατομικού αθλήματος.
Το επόμενο διάστημα, άλλωστε, θα βρεθούν στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος οι πρωτεύουσες των δύο μεγαλύτερων και ισχυρότερων χωρών της ηπείρου μας, της Γερμανίας και της Γαλλίας: την αρχή κάνει το Βερολίνο, το οποίο (μαζί με άλλες εννέα γερμανικές πόλεις) θα φιλοξενήσει επί έναν μήνα – από τις 14 Ιουνίου μέχρι τις 14 Ιουλίου – την τελική φάση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου (Euro 2024).
Τη σκυτάλη παίρνει αμέσως μετά το Παρίσι, όπου στις 26 Ιουλίου θα πραγματοποιηθεί η τελετή έναρξης των 33ων Ολυμπιακών Αγώνων, οι οποίοι θα διαρκέσουν μέχρι την τελετή λήξης, που έχει προγραμματιστεί για την 11η Αυγούστου.
Καλοκαίρι με θέαμα και συγκινήσεις
Αναμφίβολα πρόκειται για ένα καλοκαίρι που υπόσχεται εντυπωσιακό θέαμα και έντονες συγκινήσεις, σκληρό ανταγωνισμό και ρεκόρ από τους υπεραθλητές της εποχής μας. Οπως επίσης και πακτωλό εσόδων για όσους έχουν επενδύσει στην αθλητική, τουριστική και διαφημιστική βιομηχανία, οι οποίοι αναμένουν όχι απλώς να κάνουν πλήρη απόσβεση, αλλά και να γεμίσουν τα ταμεία τους.
Πολύ περισσότερο καθώς στις δύο αυτές κορυφαίες διοργανώσεις ήρθαν να προστεθούν και εκείνες που λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο επί ευρωπαϊκού εδάφους, ρίχνοντας την αυλαία των πιο σημαντικών πρωταθλημάτων σε συλλογικό επίπεδο: ο τελικός του Champions League στο θρυλικό Γουέμπλεϊ του Λονδίνου, οι αντίστοιχοι τελικοί του Europa League και του Conference League στο Δουβλίνο και την Αθήνα (OPAP Arena) αντίστοιχα, καθώς και το Final Four της μπασκετικής Euroleague, επίσης στο Βερολίνο.
Τρεις λόγοι
Μόνο που η ιστορία, δυστυχώς, δεν τελειώνει εκεί. Κι αυτό διότι οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και τα αρμόδια επιτελεία, ειδικά των κρατών που έχουν αναλάβει τις μεγάλες διοργανώσεις, έχουν τρεις τουλάχιστον λόγους για να κάθονται σε… αναμμένα κάρβουνα: την απειλή της κλιματικής κρίσης, η οποία προκαλεί ολοένα και πιο συχνά καύσωνες (ενίοτε και πλημμύρες) και καθιστά την ατμόσφαιρα αποπνικτική, ακόμη και για τους επαγγελματίες αθλητές.
Το φάντασμα της τρομοκρατίας, καθώς είναι προφανές ότι οι μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις με τα πλήθη των θεατών αποτελούν «παράδεισο» για τους επίδοξους δράστες. Και, τέλος, τη δράση των χούλιγκαν, οι οποίοι κάθε τόσο βρίσκουν τρόπο να ξεγλιστρούν από το πλέγμα των μέτρων που έχουν σχεδιαστεί για την καταστολή τους, όπως απέδειξαν και όσα συνέβησαν αυτό το Σαββατοκύριακο στο Βερολίνο (Euroleague Final Four) αλλά και στη Λίλλη (Τελικός Κυπέλλου Γαλλίας).
Πολλαπλές οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει το Παρίσι ενόψει των Ολυμπιακών αγώνων
Πολλαπλές προκλήσεις
Πόσο έτοιμοι είναι, λοιπόν, οι κυβερνώντες και τα επιτελεία τους να αντιμετωπίσουν την πολλαπλή πρόκληση που έχουν απέναντί τους; Σε ποιο βαθμό μπορούν να το καταφέρουν χωρίς να λάβουν μέτρα που θα αλλοιώνουν τον ίδιο τον χαρακτήρα που έχουν οι παραπάνω αθλητικές διοργανώσεις, καθώς και τις αρχές τις οποίες επικαλούνται τα κράτη που τις διοργανώνουν; Και εξαρτώνται, άραγε, όλα από τις αποφάσεις που θα λάβουν και τον τρόπο που θα τις υλοποιήσουν ή μήπως κάποια από τα πιθανά σενάρια, όπως η πιθανότητα ενός παρατεταμένου και πρωτόγνωρου καύσωνα, υπερβαίνουν τις δυνατότητές τους;
Μέχρι το τέλος του καλοκαιριού θα γνωρίζουμε, ασφαλώς, τις απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα, όπως και σε πολλά που τίθενται ακόμη. Ελπίζοντας, προφανώς, όσα θα συμβούν τους επόμενους μήνες να μη μας φέρουν πιο κοντά στο δυστοπικό μέλλον που ολοένα πιο συχνά ξεπροβάλλει στο βάθος του ορίζοντα…
Αγωνία για τον «χρησμό» των μετεωρολόγων
Το 2024 μπορεί να μην έχει φτάσει ακόμη στη μέση του, όμως οι ενδείξεις πληθαίνουν ότι στο τέλος του ενδέχεται να καταγραφεί ως το θερμότερο έτος στη σύγχρονη ιστορία του πλανήτη. Ηδη, σύμφωνα με τα στοιχεία από την ευρωπαϊκή μετεωρολογική υπηρεσία Copernicus, ο φετινός Φεβρουάριος ήταν ο θερμότερος όλων των προηγούμενων και, ταυτόχρονα, ο ένατος συνεχόμενος μήνας που καταρρίπτεται το σχετικό ρεκόρ. Ειδικά, δε, στην Ευρώπη κατά το τρίμηνο Δεκεμβρίου – Φεβρουαρίου η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια του εδάφους ήταν κατά 1,44 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη σε σύγκριση με τον μέχρι σήμερα μέσο όρο, με αποτέλεσμα ο χειμώνας που πέρασε να είναι ο δεύτερος πιο θερμός στην ιστορία ύστερα από εκείνον του 2019-2020.
Τα παραπάνω στοιχεία και οι προγνώσεις που γίνονται έχουν σημάνει συναγερμό στους υπεύθυνους των μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων, πρωτίστως φυσικά εκείνων που διεξάγονται σε ανοιχτούς χώρους, όπως οι ποδοσφαιρικοί αγώνες και ο στίβος. «Θα αναγκαστούν, άραγε, οι αθλητές στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού να υπομείνουν τη δοκιμασία ενός καύσωνα που προκαλεί αποπνικτική ατμόσφαιρα στην περιοχή του Παρισιού; Αν και είναι ακόμα πολύ νωρίς για να απαντηθεί αυτό το ερώτημα, το πρόσφατο παρελθόν είναι αρκετό για να κάνει τους διοργανωτές να ιδρώσουν» σημείωνε πρόσφατα η γαλλική «Le Monde».
«Η χώρα έχει βιώσει 22 καύσωνες από το 2010»
Ο συντάκτης του ρεπορτάζ πρόσθετε, επίσης, ότι «σύμφωνα με τα στοιχεία της γαλλικής μετεωρολογικής υπηρεσίας Météo-France, η χώρα έχει βιώσει 22 καύσωνες από το 2010 (μόνο το 2014 και το 2021 ήταν χωρίς καύσωνα), περισσότερους από ό,τι κατά την περίοδο 1947-2000. Τα τελευταία πέντε χρόνια η Γαλλία βίωσε δύο το 2019, δύο το 2020, τρεις το 2022 και έναν το 2023. Μερικοί, δε, από αυτούς εκδηλώθηκαν κατά την ίδια χρονική περίοδο που θα διεξαχθούν οι Ολυμπιακοί Αγώνες (…) ενώ σε έναν καύσωνα, από τις 6 έως τις 13 Αυγούστου 2020, η θερμοκρασία στο Παρίσι πλησίασε τους 40 βαθμούς Κελσίου».
Ανάλογες ανησυχίες επικρατούν και στο Βερολίνο ενόψει του Euro 2024, έστω και αν η πρωτεύουσα της Γερμανίας θεωρείται λιγότερο απειλούμενη από την κλιματική κρίση σε σύγκριση με το Παρίσι. Δεν είναι τυχαίο ότι οι περσινοί καλοκαιρινοί καύσωνες ανάγκασαν τον υπουργό Υγείας Καρλ Λάουτερμπαχ να παραδεχθεί ότι η χώρα δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει τις υψηλές θερμοκρασίες. Προφανώς, άλλωστε, η απειλή δεν αφορά φυσικά μόνο τους ποδοσφαιριστές, αλλά και τους εκατοντάδες χιλιάδες θεατές που θα βρεθούν στη χώρα, αρκετοί από τους οποίους θα αναγκαστούν να διαμείνουν σε καταλύματα που δεν διαθέτουν τον κατάλληλο κλιματισμό.
Τι σημαίνουν τα παραπάνω; Πολύ απλά ότι από ένα σημείο και μετά κυβερνήσεις και αρμόδιοι αρκούνται στις… επικλήσεις για καλά νέα από την πλευρά των μετεωρολόγων.
Αναζητώντας βόμβες και καμικάζι
«Εκείνη την περίοδο έμοιαζε να είναι μια καλή ιδέα. Ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είχε υποσχεθεί ότι η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού στις όχθες του Σηκουάνα θα αποτελούσε «μια στιγμή κάλλους, τέχνης, αποθέωσης του αθλητισμού και των αξιών μας». Αντιθέτως, το μεγάλο ξεκίνημα και όσα πρόκειται να συνοδεύσουν την αθλητική υπερπαραγωγή κινδυνεύουν να μετατραπούν σε εφιάλτη για τους μηχανισμούς ασφαλείας της Γαλλίας». Αυτά σημείωνε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο «Politico» στις 24 Απριλίου, αναδεικνύοντας μια απειλή που αρκετοί φοβούνται ότι θα ρίξει βαριά τη σκιά της πάνω από τους Αγώνες: το φάντασμα της τρομοκρατίας.
Η Γαλλία και ειδικά το Παρίσι, εξάλλου, διαθέτουν πικρή εμπειρία σε αυτό το θέμα: To 2015 ξεκίνησε με την επίθεση στα γραφεία του σατιρικού περιοδικού «Charlie Hebdo» – όπου οι εισβολείς εκτελούσαν στο όνομα της «εκδίκησης» για την προσβολή απέναντι στον Προφήτη Μωάμεθ – και το τριήμερο αιματηρό ανθρωποκυνηγητό των δραστών που ακολούθησε, ενώ τελείωσε με τη σφαγή 130 ανθρώπων στο θέατρο Μπατακλάν και τους γύρω δρόμους, καθώς και στο στάδιο Stade de France, όπου διεξαγόταν ο φιλικός αγώνας ποδοσφαίρου ανάμεσα στις εθνικές ομάδες Γαλλίας και Γερμανίας και το φετινό καλοκαίρι θα χτυπά η καρδιά του παγκόσμιου στίβου. Εναν χρόνο αργότερα ήρθε η σειρά του Βερολίνου να βιώσει τον τρόμο σε μια περίοδο γιορτής: Ηταν 19 Δεκεμβρίου 2016, όταν ένα φορτηγό μετατράπηκε σε μηχανή θανάτου στην κεντρική χριστουγεννιάτικη αγορά, καθώς ο οδηγός του το κατηύθυνε εναντίον ανυποψίαστων πολιτών, σκοτώνοντας 12 και τραυματίζοντας περισσότερους από 50.
Λαμβάνουν μέτρα στο Παρίσι
Με τις μνήμες από τα όσα τραγικά συνέβησαν εκείνη την (όχι και τόσο μακρινή) διετία να παραμένουν ζωντανές και την Ευρώπη να βιώνει σήμερα μια νέα περίοδο έξαρσης των φυλετικών και θρησκευτικών αντιθέσεων, οι κυβερνήσεις Γαλλίας και Γερμανίας σπεύδουν να λάβουν τα μέτρα τους ώστε να μην ξαναζήσουν ανάλογες σκηνές.
Ετσι, εν όψει του καυτού αθλητικού καλοκαιριού – και πολύ περισσότερο μετά την πρόσφατη πολύνεκρη επίθεση στη Μόσχα, την ευθύνη για την οποία ανέλαβε ο ISIS –, έχουν αναβαθμίσει το επίπεδο συναγερμού, αυξάνουν τους ελέγχους στα σύνορα και αναζητώντας πυρήνες τρομοκρατών και «μοναχικούς λύκους» στο εσωτερικό.
Μάλιστα, το Παρίσι φέρεται να έχει ήδη απευθυνθεί σε 46 χώρες για να ζητήσει τεχνογνωσία και βοήθεια, ενώ εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο η τελετή έναρξης των Αγώνων να μεταφερθεί από τις όχθες του Σηκουάνα στο λιγότερο φαντασμαγορικό, αλλά πολύ πιο ασφαλές (συγκριτικά) περιβάλλον του Stade de France ή του Τροκαντερό.
Δύο μεγάλα αθλητικά γεγονότα
Προληπτικό μπλόκο σε «ούλτρας» και φανατικούς
Μπορεί η Γαλλία να μην ανησυχεί ιδιαιτέρως για την παρουσία των χούλιγκαν στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, οι οποίοι έτσι κι αλλιώς δεν αποτελούν προνομιακό πεδίο δράσης τους (ή, τουλάχιστον, δεν αποτελούσαν μέχρι σήμερα), δεν συμβαίνει, όμως, το ίδιο με τη Γερμανία.
Οι τοπικές Αρχές δεν κρύβουν ότι φοβούνται μαζική είσοδο οργανωμένων και ακραίων πυρήνων οπαδών από χώρες των οποίων οι εθνικές ομάδες θα συμμετέχουν στην τελική φάση του Euro 2024, προκειμένου να υπάρξει «ξεκαθάρισμα λογαριασμών», είτε μεταξύ τους είτε με την αστυνομία.
Η δράση των φανατικών της Φενέρμπαχτσε και οι συγκρούσεις μεταξύ οπαδών του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού στη διάρκεια του Final Four της Euroleague ασφαλώς σήμαναν καμπανάκι στις γερμανικές Αρχές, σε συνδυασμό με τις μάχες σώμα με σώμα των οπαδών της Λυών και της Παρί Σεν Ζερμέν στη γειτονική Γαλλία λίγο πριν από τον τελικό του Κυπέλλου.
«Η μηδενική ανοχή στη βία είναι ο βασικός μας στόχος»
Σε αυτό το φόντο, σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ του Associated Press, χιλιάδες μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και καταστολής μετέχουν από την αρχή της χρονιάς σε ασκήσεις προσομοίωσης για την αντιμετώπιση εκτεταμένων επεισοδίων σε αστικό περιβάλλον, με βάση διάφορα σενάρια που έχουν επεξεργαστεί τα επιτελεία τους. «Η μηδενική ανοχή στη βία είναι ο βασικός μας στόχος» δήλωσε χαρακτηριστικά ένας από τους αξιωματικούς ο οποίος έχει επιτελικό ρόλο στην ασφάλεια του Euro.
Την ίδια στιγμή, οι πληροφορίες από τη Βρετανία – η οποία αποτελεί μόνιμη πληγή σε επίπεδο χουλιγκανισμού – αναφέρουν ότι η κυβέρνηση έχει εκδώσει ήδη απαγορευτικό εξόδου από τη χώρα για 1.600 άτομα που θεωρείται ότι μετέχουν σε πυρήνες φανατικών.
Δεν αποκλείεται, μάλιστα, όσο πλησιάζει η περίοδος των αγώνων, ο παραπάνω αριθμός να αυξηθεί περαιτέρω. «Τα συγκεκριμένα μέτρα θα διασφαλίσουν ότι οι πραγματικοί λάτρεις του ποδοσφαίρου θα μεταβούν με ασφάλεια στο τουρνουά, ενώ ταυτόχρονα θα αποτρέψουν τους χούλιγκαν από το να διαπράξουν τα εγκλήματά τους στο εξωτερικό» τόνισε σε δηλώσεις του ο αρμόδιος υπουργός, σημειώνοντας ότι υπάρχει στενή συνεργασία με τις Αρχές της Γερμανίας και άλλων χωρών. Παρ’ όλα αυτά, βεβαίως, όσοι σπεύσουν να συμπεράνουν ότι όλα θα κυλήσουν ομαλά κινδυνεύουν να διαψευστούν με οδυνηρό τρόπο.
