Συνεχίζεται με αδιάπτωτη ένταση, κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, από το 2010 έως σήμερα, το κύμα μετανάστευσης Ελλήνων στο εξωτερικό, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εξωτερικών.
Όπως καταδεικνύεται, από το 2010 έως το 2015, λόγω της οικονομικής κρίσης, ο αριθμός του μεταναστευτικού ρεύματος Ελλήνων κυρίως σε υπερπόντιες και βορειοευρωπαϊκές χώρες, ξεπερνά τις 300.000.
Με βάση τα στοιχεία που συγκέντρωσε η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και κατέθεσε στη Βουλή το υπουργείο Εξωτερικών, οι πιο δημοφιλείς προορισμοί των Ελλήνων στο εξωτερικό είναι η Γερμανία, η Μεγάλη Βρετανία, η Αυστραλία, η Κύπρος, η Νορβηγία, η Ολλανδία και οι ΗΠΑ, ενώ ακολουθούν η Αυστρία, το Βέλγιο, η Ελβετία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στο έγγραφο του υπουργείο Εξωτερικών, τα στοιχεία αυτά προσεγγίζουν χωρίς να αποτυπώνουν με απόλυτη ακρίβεια την πραγματικότητα, καθώς δεν υφίσταται διαδικασία υποχρεωτικής δήλωσης και καταγραφής των Ελλήνων που διαβιούν στο εξωτερικό στις κατά τόπους ελληνικές πρεσβευτικές και προξενικές αρχές.
Οι ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως της κεντρικής και βόρειας γηραιάς ηπείρου, είναι από τους κορυφαίους προορισμούς των Ελλήνων για εγκατάσταση και απασχόληση. Η Γερμανία αποτελεί την κατεξοχήν ευρωπαϊκή χώρα προορισμού, καθώς από το 2010 έως το 2015 (προσωρινά στοιχεία) έχουν μεταναστεύσει 157.055 Έλληνες. Σύμφωνα με στοιχεία της γερμανικής στατιστικής υπηρεσίας (Destatis), το 2010 μετανάστευσαν 12.256, το 2011 23.043, το 2012 32.660, το 2013 32.088, το 2014 28.752 και το 2015 28256. Από τους 157.055 Έλληνεςπου εγκαταστάθηκαν στη Γερμανία, 92.353 είναι άνδρες και 64.702 γυναίκες.
Σημαντικά έχει αυξηθεί ο αριθμός των Ελλήνων που μετανάστευσε στη Μεγάλη Βρετανία από το 2010 έως το α’ τρίμηνο του 2016, αγγίζοντας συνολικά την πενταετία τους 51.859. Από τους 3.260 που μετανάστευσαν στην Αγγλία το 2010, το 2015 ο αριθμός των Ελλήνων έφτασε τους 12.022, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2016 έχουν αποκτήσει αριθμό κάρτας κοινωνικής ασφάλισης (απαραίτητη για την είσοδο στην αγορά εργασίας στη χώρα) 3.881. Σύμφωνα με στοιχεία του βρετανικού υπουργείου Εργασίας και Συντάξεων, η συντριπτική πλειοψηφία ανήκει στην ευρύτερη ηλικιακή ομάδα 18-44 ετών.
Ο τρίτος δημοφιλής ευρωπαϊκός προορισμός για τους Έλληνες είναι η Κύπρος. Την τελευταία 5ετία (2010-2015) έχουν μεταναστεύσει στη Μεγαλόνησο 31.474 Έλληνες, με 4.699 το 2010, 6.603 το 2011, 6.585 το 2012, 2. 670 το 2013, 4.661 το 2014 και 6.274 το 2015.
Αυξημένη προσέλευση Ελλήνων παρατηρείται επίσης στην Ολλανδία. Από τα στοιχεία της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Ολλανδίας προκύπτει αύξηση του μεταναστευτικού ρεύματος, καθώς από 16.000 Έλληνες που ήταν πριν από το 2010, σήμερα ανέρχονται σε 24.000, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι 2.500 φοιτητές.
Υψηλά στις προτιμήσεις, ως χώρα προορισμού εγκατάστασης για τους Έλληνες, βρίσκεται και η Νορβηγία. Ο αριθμός των Ελλήνων που μετανάστευσε στη δυτική Σκανδιναβία κατά τα έτη 2010-2016 ανέρχεται στους 8.217.
Ανοδική τάση, ιδιαίτερα νέων σε ηλικία, καταδεικνύουν και οι ενδείξεις στη Γαλλία, όπου σύμφωνα με την ελληνική πρεσβεία των Παρισίων δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία. Εκτιμάται ότι στην περιοχή αρμοδιότητας του προξενικού γραφείου Παρισίων διαμένουν άνω των 15.000 Ελλήνων και 1.500-2.000 φοιτητές.
Συνολικά 6.165 Έλληνες πολίτες εγκαταστάθηκαν στην Αυστρία μεταξύ 2010-2015, ενώ παλιννόστησαν 3.235. Εκτιμάται ότι αυτοί που επέλεξαν ως χώρα προορισμού την Αυστρία, προέρχονται από διάφορες κοινωνικές, μορφωτικές, επαγγελματικές ομάδες και είναι κυρίως 25-45 ετών.
Για το Βέλγιο δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία, αλλά σύμφωνα με εκτιμήσεις των ελληνικών κοινοτήτων και της Μητρόπολης Βελγίου, ο αριθμός που εγκαταστάθηκαν σε αυτή την ευρωπαϊκή χώρα από το 2010 μέχρι σήμερα υπολογίζεται στις 5.000. Στο Λουξεμβούργου ο αριθμός των Ελλήνων την 1/1/2016 ανερχόταν στους 2.572, ενώ στην Ελβετία υπολογίζονται στους 5.000.
Αύξηση του αριθμού των Ελλήνων, ιδιαιτέρως των ηλικιακών ομάδων έως 34 ετών, παρατηρείται στη Δανία. Ο συνολικός αριθμός των Ελλήνων που μετανάστευσαν την περίοδο 2010-2015 είναι 2.630, με μία ανοδική τάση κάθε έτος.
Οι Έλληνες που έχουν μεταναστεύσει στην Πορτογαλία ανέρχονται στους 1.111. Από τους 163 που είχαν εγκατασταθεί στην Πορτογαλία το 2010 έφτασαν στους 248 το 2015.
Εκτός Ευρώπης, η χώρα που προσελκύει τους περισσότερους Έλληνες είναι η Αυστραλία. Με βάση τα στοιχεία των ελληνικών διπλωματικών αρχών του 2015, παρατηρήθηκε αύξηση των αφίξεων Ελλήνων μετά το 2010 στην Αυστραλία, με ροή περί τους 9.000 κατ’ έτος. Όπως σημειώνεται στο έγγραφο του ΥΠΕΞ, οι περισσότεροι εξ αυτών δεν καταγράφονται ως νέες αφίξεις γιατί πρόκειται με ομογενείς με διπλή υπηκοότητα, που είχαν παλιννοστήσει και επιστρέφουν λόγω της κρίσης από την Ελλάδα στην Αυστραλία, ενώ συνεχίζεται η άφιξη νέων με σπουδαστική βίζα, που τους επιτρέπει και μερική απασχόληση.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το μεταναστευτικό ρεύμα και στις ΗΠΑ. Στο διάστημα 2010-2014 έχουν χορηγηθεί σε Έλληνες 6.340 άδειες παραμονής, με καθεστώς μόνιμου κατοίκου, στις ΗΠΑ. Όπως καταγράφεται σε στοιχεία του τμήματος Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, το 2010 χορηγήθηκαν 966 άδειες, το 2011 1.196, το 2012 1.264, το 2013 -έτος κορύφωσης- 1.526 και το 2014 1.388.
Αντίστοιχα, στον Καναδά από το 2010 έως το πρώτο τρίμηνο του 2016 έχουν χορηγηθεί σε Έλληνες 1.616 άδειες παραμονής με καθεστώς μόνιμου κατοίκου. Αναλυτικότερα, το 2010 δόθηκαν 101 άδειες, το 2011 102, το 2012 146, το 2013 298, το 2014 374, το 2015 477 και το πρώτο τρίμηνο του 2016 118. Επίσης, στο διάστημα 2010 έως 2014 έχουν χορηγηθεί 687 προσωρινές άδειες εργασίας σε Έλληνες, με 49 το 2010, 74 το 2011, 155 το 2012, 226 το 2013 και 183 το 2014. Όπως σημειώνεται στο έγγραφο του ΥΠΕΞ, ο αριθμός των Ελλήνων που έχουν μεταναστεύσει στον Καναδά δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος, όμως είναι σαφής η αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια. Επίσης, εκτιμάται πως ο αριθμός των Ελλήνων που έχουν εγκατασταθεί στον Καναδά είναι μεγαλύτερος καθόσον είναι πιθανόν να υπάρχουν Έλληνες που εργάζονται στον Καναδά είτε παρανόμως είτε με διπλή υπηκοότητα, όποτε λογίζονται ως Καναδοί πολίτες.
Σημαντικός είναι ο αριθμός των Ελλήνων που επέλεξαν ως χώρα προορισμού αραβικές χώρες. Μετά το 2010 παρατηρήθηκε αυξητική τάση εγκατάστασης Ελλήνων στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Από 1.500 ομογενείς το 2010 ανήλθαν στους 1.850 το 2011, σε 2.600 το 2012 και σε 3.352 το 2013. Δραστηριοποιούνται κυρίως στον κατασκευαστικό τομέα, στο εμπόριο, στα ναυτιλιακά, στον τουρισμό. Η πλειοψηφία τους είναι νεαρής και μέσης ηλικίας, και κατέχει πανεπιστημιακούς τίτλους.
Επιπλέον, προορισμός για πολλούς Έλληνες, με υψηλή κατάρτιση, που θέλουν να απασχοληθούν στον κατασκευαστικό τομέα, σε πολυεθνικές επιχειρήσεις και στο εμπόριο, είναι το Κατάρ, διευρύνοντας το πληθυσμό της ομογένειας. Με βάση στοιχεία της ελληνικής πρεσβείας, στο Κουβέιτ ήταν καταγεγραμμένοι το 2015 περί τους 500 ομογενείς. Στο Κατάρ, από 450 το 2008, οι ομογενείς έφθασαν το 2014 στους 1.000 και συνεχίζει μα αυξητική πορεία, όπως αναφέρουν στοιχεία της ελληνικής πρεσβείας στην Ντόχα για το 2014.
Καταλήγοντας το έγγραφο του υπουργείου Εξωτερικών που κατατέθηκε στη Βουλή έπειτα από ερώτηση ομάδας βουλευτών της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, επαναλαμβάνει πως οι Έλληνες που μεταναστεύουν σε χώρες της αλλοδαπής δεν υποχρεούνται να έλθουν και, σε αρκετά μεγάλο ποσοστό, δεν έρχονται -κατ’ αρχήν τουλάχιστον-σε επαφή με τις οικείες ελληνικές προξενικές αρχές και ως εκ τούτου, όπως επισημαίνεται, "γίνεται αντιληπτό ότι διαδικασίες καταγραφής είτε με αυτοπρόσωπη παρουσία των Ελλήνων μεταναστών στις Αρχές μας στο εξωτερικό είτε ηλεκτρονικά, μέσω των ιστοσελίδων των Αρχών μας, δεν δύνανται να αποτυπώσουν πλήρως και επακριβώς το φαινόμενο, λόγω των εγγενών αδυναμιών που συνεπάγεται ο κατά τα ανωτέρω μη υποχρεωτικός χαρακτήρας τους".
"Εργαζόμαστε για την ενίσχυση και οργάνωση του Ελληνισμού της διασποράς, καθώς και για τη δημιουργία των προϋποθέσεων για την επιστροφή των νέων στον παραγωγικό ιστό της χώρας μας, για την επιστροφή τους στην πατρίδα. Αξιοποιούμε τους Έλληνες του εξωτερικού ως εταίρους για την ανάπτυξη. Η ισχυρότερη σχέση μεταξύ του εθνικού κέντρου και της ελληνικής ομογένειας είναι σκόπιμη και επείγουσα", δήλωσε στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο ο υφυπουργός Εξωτερικών Γιάννης Αμανατίδης με αφορμή τα στοιχεία του υπουργείου Εξωτερικών για τους Έλληνες που έχουν μεταναστεύσει στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια της κρίσης.
