Ο Αλέξανδρος Στέργιου είναι 47 ετών, εθελοντής στους Γιατρούς του Κόσμου, και είναι το πρόσωπο που θέλω να κρατήσω ως εικόνα από τις δέκα μέρες που έμεινα στο νησί.
Στα 41 του χρόνια πέρασε έναν πολύ δύσκολο καρκίνο και, όπως λέει ο ίδιος, ξαναγεννήθηκε. Αποφάσισε ότι «δεν θα σπαταλήσει τον εαυτό του σε τίποτα ανούσιο» και γράφτηκε στο νυχτερινό λύκειο Λέσβου, για να γίνει νοσηλευτής και να μπορέσει να γυρίσει πίσω όσα του έδωσαν απλόχερα άλλοι τις δύσκολες μέρες που έζησε. Αυτός είναι και ο λόγος που τα πρωινά του, τώρα πια, επιλέγει να αγκαλιάζει με απίστευτη τρυφερότητα τους ανθρώπους που ζητούν τη βοήθειά του και το κάνει με τον καλύτερο τρόπο, αφού έχει μάθει να υπολογίζει πλέον τι είναι σημαντικό και τι όχι.
«Θα αγχωθώ μόνο αν ένα παιδί δεν έχει να φάει ή αν δεν καταφέρω να δώσω ένα ζευγάρι μεταχειρισμένα παπούτσια και κάλτσες σε κάποιον που τα έχει ανάγκη», μου είπε και τον πιστεύω απόλυτα, αφού ακριβώς το ίδιο συναίσθημα ένιωσα και εγώ. Ο Αλέξανδρος είναι ένα από τα πρόσωπα των εθελοντών.
Στο Βορρά η κατάσταση είναι, αν όχι επικίνδυνη, τουλάχιστον γραφική. Οι εθελοντές διασώστες είναι περισσότεροι από τους προς διάσωση και, κάθε φορά που καταφθάνει μια βάρκα, σπρώχνονται ποιος θα προλάβει να «σώσει» τον ταλαιπωρημένο πρόσφυγα. Ενα ζευγάρι ακουστικά κρεμασμένα γύρω από το λαιμό πιστοποιούν την ιατρική ιδιότητα και ανοίγουν το δρόμο για άσκηση του επαγγέλματος στο ανυποψίαστο θύμα. Θρησκευτικές οργανώσεις, με προθέσεις οι οποίες δεν είναι ακριβώς ξεκάθαρες, βγάζουν selfie με το μουσκεμένο και ταλαιπωρημένο παιδί για να εξασφαλίσουν δωρεές.
Η -ομολογουμένως άσχημη- αυτή εικόνα, όμως, δεν πρέπει να καταπιεί την τεράστια προσφορά της Melinda στον Μόλυβο, του Eric και της γυναίκας του Filippa στην Εφταλού ή του Αποστόλη στη Συκαμιά, που από την πρώτη στιγμή βρέθηκαν εκεί και με συγκινητική προσήλωση σώζουν «τους ανθρώπους που βγαίνουν από τη θάλασσα» και συντονίζουν τους εθελοντές.
Τους εθελοντές που έρχονται -πολλοί με δικά τους έξοδα από την πατρίδα τους-, μοιράζουν τρόφιμα, ρούχα, παιχνίδια και αγάπη σε ανθρώπους που τα έχουν ανάγκη, καθαρίζουν τις παραλίες, τη Μόρια και το Καρά Τεπέ (τα hot spot σημεία), ενισχύοντας ταυτόχρονα και την οικονομία της Λέσβου. Ενοικιαζόμενα δωμάτια και αυτοκίνητα, ταξί, ξενοδοχεία, ταβέρνες, καφετέριες κατακλύζονται από τους εθελοντές που «γυρίζουν πίσω» κάποια από τα χρήματα που το νησί στερήθηκε από την έλλειψη τουρισμού.
Περπατώντας στη Συκαμιά κάποια στιγμή, είδα εθελοντές να καθαρίζουν την παραλία σηκώνοντας ένα προς ένα τα βότσαλα και να βγάζουν τα σφηνωμένα αφρολέξ από τα κατεστραμμένα σωσίβια. Ενα χαμόγελο ήταν αρκετό για να με καλέσουν να τους βοηθήσω. Δύο γιαγιάδες από το χωριό ήρθαν και προστέθηκαν και αυτές στην παρέα μας, συμπληρώνοντας το περίεργο αυτό παζλ. Οταν τις ρώτησα τι γίνεται στο νησί τους, μου είπαν: «Να, ήρθαμε δω να βοηθήσουμε τα “μωρέλια” που καθαρίζουν όλη μέρα τον τόπο μας». Αλλωστε οι Μυτιληνιοί ξέρουν τι θα πει προσφυγιά, την έζησαν και το ’12 και το ’22.
Στο ίδιο μήκος κύματος, τη μοναδική μέρα που έκλεισε η στρόφιγγα από την Τουρκία -υπήρξε μια μέρα που είχαμε στη Λέσβο μηδενική προσέλευση-, είδα τους εθελοντές να σαρώνουν τα βουνά από σκουπίδια στη Μόρια, σε μια «αποστολή» που δεν ξέρω αν ακόμη και ο στρατός θα ήταν σε θέση να φέρει εις πέρας.
Οι άνθρωποι αυτοί θέλουν να προσφέρουν, με τον σωστό συντονισμό θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμοι.
Είχα την τύχη να βοηθήσω την ισπανική ομάδα των Γιατρών του Κόσμου - εθελοντές που πλαισίωσαν την ελληνική ομάδα των μόνιμων γιατρών που βρίσκονται στη Μυτιλήνη από το 2013, πριν από τις μεγάλες ροές.
Ο Pablo, η Estella, η Ana, κάνοντας χρήση της άδειάς τους, άφησαν πίσω οικογένεια, φίλους και δουλειά και ήρθαν στη Λέσβο για να προσφέρουν. «Η κλινική δουλειά μας είναι εύκολη», λέει ο Pablo, «το δύσκολο κομμάτι είναι να αντιμετωπίσεις την απελπισία στο βλέμμα τους... Τις περισσότερες φορές οι μητέρες φέρνουν τα παιδιά τους για εξέταση χωρίς να έχουν κάτι, μόνο και μόνο για να μας πουν την ιστορία τους και να τις παρηγορήσουμε, θέλουν απλώς να μιλήσουν και μια αγκαλιά».
Η Βαρβάρα, 27 χρόνων, είναι εθελόντρια στην Ελληνική Ομάδα Διάσωσης. Με πήρε στη 1 τα ξημερώματα και μου είπε ότι θα βγουν με το φουσκωτό για περιπολία ενώ είχε 6-7 μποφόρ. Δεν πήγα, φοβήθηκα... Οπως φοβήθηκα όταν μου είπε για ένα μωρό πνιγμένο, που έβγαλε το κύμα στα πόδια της. Οι εθελοντές όμως της ΕΟΔ δεν φοβούνται. Οταν τους παίρνει τηλέφωνο το Λιμενικό να πάνε να μαζέψουν τα ναυάγια, τρέχουν. Και μιλούν... μιλούν πολύ για όσα συμβαίνουν, μεταξύ τους αλλά και με ειδικούς. «Είναι ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίσουμε αυτά που βλέπουμε και να συνεχίσουμε με τη ζωή μας», μου είπε η Βαρβάρα.
Η Lucy από την Κίνα, ο Μike από την Ολλανδία, η Carol, ο Lucas, η Βαλίνα, η Κατερίνα, η Kimberly είναι όλοι κομμάτια αυτού του ιδιότυπου μωσαϊκού που έχει δημιουργηθεί. Είμαι κι εγώ τώρα ένα κομμάτι αυτού του μωσαϊκού. Ισως να μην μπορέσω ποτέ να βγάλω από το μυαλό μου την απόγνωση και το φόβο που είδα στα μάτια των ανθρώπων και ιδιαίτερα στα μάτια των μικρών παιδιών. Θα προσπαθήσω, όμως, να κρατήσω το χαμόγελο και την ευγένεια των εθελοντών, την ανακούφιση στα μάτια των προσφύγων και αυτό το αίσθημα γαλήνης που με συνόδευε κάθε φορά που έφευγα κουρασμένη.
της ΠΗΝΕΛΟΠΗΣ ΚΑΤΣΑΤΟΥ
kathimerini.gr
