Όταν μιλάμε για το Ταμείο Ανάκαμψης η συζήτηση συνήθως εστιάζεται στα χρήματα, τον τρόπο διάθεσης, την ευκαιρία που έχει η χώρα. Μονίμως ξεχνάμε ότι τα κονδύλια του «δώρου που έπεσε από τον ουρανό» έχουν και πολλές συνοδευτικές υποχρεώσεις. Για την ακρίβεια συνοδεύονται από ένα πυκνό πρόγραμμα προαπαιτούμενων.
Ένα κάθε άλλο παρά μίνι κυβερνητικό πρόγραμμα. Μια σειρά από διαρθρωτικές και άλλες μεταρρυθμίσεις, που είτε τις κάνουμε στην ώρα τους και παίρνουμε τα λεφτά, είτε τρέχουμε και δεν προλαβαίνουμε.Αν το δούμε από τη θετική πλευρά των πραγμάτων, είναι σαν να μας πληρώνουν για να αλλάξουμε. Για να πετυχαίνουμε στόχους που θα κάνουν τη ζωή όλων μας καλύτερη.
Αποτελεί ίσως τον πιο έξυπνο τρόπο χορήγησης κοινοτικών κονδυλίων που έχει υπάρξει ποτέ, ειδικά για χώρες με μεγάλη αδυναμία όχι μόνο στα χρονοδιαγράμματα απορρόφησης κονδυλίων όπως η Ελλάδα, αλλά γενικά στην τήρηση χρονοδιαγραμμάτων. Το εντυπωσιακό είναι ότι μέχρι σήμερα οι στόχοι, τα προαπαιτούμενα επιτυγχάνονται. Το πρόβλημα ωστόσο είναι ότι τώρα αρχίζουν τα δύσκολα, καθώς όλες τις μεγάλες και δύσκολες αλλαγές, περίπου το 70%, έχουν αφεθεί για την τελευταία διετία διάθεσης των κονδυλίων. Κατά κοινώς λεγόμενο τρεχάτε ποδαράκια μας…
Μέχρι σήμερα για την εκταμίευση των τεσσάρων πρώτων δόσεων αντιστοιχούσαν 107 προαπαιτούμενα. Για τις υπόλοιπες πέντε δόσεις τα προαπαιτούμενα αυξάνουν στα 246. Το πέμπτο αίτημα έχει υποβληθεί και αναμένουμε να εγκριθεί. Μαζί του έχουν υλοποιηθεί τα 32 προαπαιτούμενα που προβλέπονταν. Τα προβλήματα λένε οι ειδικοί θα ξεκινήσουν από το έκτο αίτημα που τα ορόσημα αυξάνουν σε 46, μεταξύ των οποίων και ορισμένα δύσκολα, όπως η συμβασιοποίηση των έργων που θα αποκαταστήσουν τις ζημιές από τον «Ντάνιελ», για τα οποία υπάρχουν προσφυγές. Αλλά και άλλα που σχετίζονται με έργα που δείχνουν κολλημένα όπως ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης. Πρόσφατα το Ελεγκτικό Συνέδριο ήρθε να υπενθυμίσει τις σημαντικές καθυστερήσεις, για ένα πρόγραμμα που τα αιτήματα για εκταμιεύσεις σταματούν τον Αύγουστο του 2026 και για την ώρα δυνατότητα παράτασης δεν φαίνεται στον ορίζοντα.
Το φετινό πρόγραμμα προαπαιτούμενων περιλαμβάνει θέματα υγείας (συμβάσεις για νέα κέντρα πρωτοβάθμιας), επιτάχυνση πλειστηριασμών, την ολοκλήρωση του κτηματολογίου και την ηλεκτρονική ταυτότητα ασθενή.
Σε όλη αυτή τη διαδικασία δεν είμαστε μόνοι μας. Χώρες που αρχικά «αντιστάθηκαν» στην εφαρμογή των προαπαιτούμενων, όπως η Ιταλία, τελευταία είναι τα «καλά παιδιά». Το τελευταίο αίτημα της ιταλικής κυβέρνησης για εκταμίευση 5,3 δισ. επιχορηγήσεις και 15,7 δισ. δάνεια, αφορά και 67 ορόσημα που υλοποιήθηκαν, σε τομείς όπως η δικαιοσύνη, η δημόσια διοίκηση, η διαχείριση των απορριμμάτων και η ενέργεια.
Έχει ήδη εκταμιεύσει πάνω από 110 δισ. ευρώ. Η χώρα, άλλοτε «μαύρο πρόβατο» της Ευρώπης όπως και η Ελλάδα αλλάζει με τη βοήθεια αυτών των χρημάτων. Σε διαφορετική περίπτωση ούτε αυτοί (οι Ιταλοί) ούτε εμείς θα πετυχαίναμε κάποια πράγματα που βελτιώνουν τις συνθήκες στις οικονομίες μας. Άλλες χώρες που δίστασαν να ζητήσουν σημαντικά ποσά και βέβαια να κάνουν και τις μεταρρυθμίσεις (όπως η Γαλλία) ή και άλλες που αρνήθηκαν να λάβουν έστω και ένα ευρώ (όπως η Ουγγαρία), εδώ και καιρό δυσκολεύονται…
Πηγή: Έντυπη έκδοση ΤΑ ΝΕΑ
