Οι υπηρεσίες των τούρκων διακινητών προσφύγων και μεταναστών, ως γνωστόν είναι περιζήτητες αυτή την εποχή. Και όπως δηλώνει ο τούρκος διακινητής Ντουρσούν στοReuters, δηλώνει κυνικά ότι θα χρειαζόταν μια στρατιά για να σταματήσει το παράνομο εμπόριό του…
Η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στην Άγκυρα για να σταματήσει τις μεταναστευτικές ροές προς την Ευρώπη μετά την άφιξη πάνω από 1 εκατομμυρίου ανθρώπων πέρσι, στη χειρότερη μεταναστευτική κρίση που έχει βιώσει η ήπειρος μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Όμως το έργο της αστυνόμευσης των τουρκικών ακτών μπορεί να είναι υπεράνω των δυνάμεων της, ακόμη και με τη βοήθεια των Δυτικών συμμάχων της. Το ΝΑΤΟ αποδέχτηκε την περασμένη εβδομάδα να βοηθήσει την Τουρκία και την Ελλάδα να σταματήσουν τα εγκληματικά δίκτυα που διακινούν ανθρώπους στα νερά του Αιγαίου.
«Η Τουρκία θα πρέπει να βάλει στρατιώτες σε όλες τις παραλίες», είπε ο 30χρονοςΝτουρσούν, ένας μεγαλόσωμος άνδρας που έχει φυλακιστεί τρεις φορές στην Ελλάδα για τη δράση του. «Θα πρέπει να βάλετε χιλιάδες στρατιώτες στις παραλίες», τόνισε, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters από τη Σμύρνη.
Η τουρκική κυβέρνηση δέχεται ισχυρές πιέσεις από τις Βρυξέλλες, μετά και τη συμφωνία χορήγησης βοήθειας ύψους 3 δισ. ευρώ με σκοπό να περιοριστούν οιμεταναστευτικές ροές. Χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους το 2015 προσπαθώντας να περάσουν στην Ευρώπη και η έξοδος αυτή έχει καταπονήσει τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες.
Η Άγκυρα έχει εντείνει τις θαλάσσιες περιπολίες της, έχει αναπτύξει περισσότερουςαστυνομικούς και λιμενικούς και επιβάλλει αυστηρότερες ποινές στους διακινητές, ιδίως αν με τις ενέργειές τους οδηγούνται άνθρωποι στον θάνατο.
Ο Ναμίκ Κεμάλ Ναζλί, ο κυβερνήτης της επαρχίας του Αϊβαλιού, τόνισε ότι το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι αρχές είναι το γεγονός ότι μεγάλο μέρος των ακτών είναι ακατοίκητο και υπάρχουν πολλά μέρη για να κρυφτούν οι διακινητές. «Είναι πολύ δύσκολο να ελεγχθεί όλη η ακτογραμμή και αυτό το εκμεταλλεύονται», τόνισε.
Η Δύση αντιλαμβάνεται τις δυσκολίες που υπάρχουν στον έλεγχο μιας μακριάς ακτογραμμής με πολλά «τυφλά» σημεία, όμως υποστηρίζει ότι η Άγκυρα θα μπορούσε να κάνει περισσότερα: να αστυνομεύει τις παραλίες της και να εξαρθρώνει τα δίκτυα των διακινητών. Θα μπορούσε επίσης να κάνει καλύτερη δουλειά αποθαρρύνοντας τουςεπίδοξους μετανάστες, ιδίως επειδή κάποιοι έχουν συλληφθεί πολλές φορές ενώ επιχειρούν να περάσουν απέναντι. Συνήθως, μετά τη σύλληψή τους, οι αρχές παίρνουν τα δακτυλικά αποτυπώματα των παράνομων μεταναστών. Ανάλογα με την εθνικότητά τους, πολλοί αφήνονται ελεύθεροι και κατά συνέπεια, προσπαθούν και πάλι να φτάσουν στην Ευρώπη.
Η Τουρκία υποστηρίζει ότι χρειάζεται μεγαλύτερη βοήθεια από τη Δύση για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Βολκάν Μποζκίρ κάλεσε τις ευρωπαϊκές χώρες να συνεργαστούν με την Άγκυρα στους συνοριακούς ελέγχους και στην ανταλλαγή πληροφοριών. Όμως η ροή των προσφύγων αυξάνεται ολοένα: μόνο τις πρώτες έξι εβδομάδες του έτους έφτασαν στην Ευρώπη με βάρκες περισσότεροι από 80.000 άνθρωποι —οι περισσότεροι στην Ελλάδα— και τουλάχιστον 400 έχασαν τη ζωή τους, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Τουλάχιστον 2.000 άνθρωποι διακινδυνεύουν κάθε μέρα στον διάπλου του Αιγαίου.
Οι διακινητές ακολουθούν πιο επικίνδυνες θαλάσσιες οδούς για να μην εντοπιστούν, σχολίασε η Άμπι Ντουόμο του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης. «Όταν αυξάνονται τα μέτρα, οι διακινητές και οι μετανάστες βρίσκουν τρόπους για να τα παρακάμψουν. Οι αριθμοί είναι συντριπτικοί για να τους διαχειριστεί οποιαδήποτε χώρα», εξήγησε.
Στις αρχές της «καριέρας» του ο Ντουρσούν μετέφερε μονάχα λιγοστούς μετανάστες από την Ερυθραία και τη Σομαλία· δεν υπήρχαν Σύροι πρόσφυγες και οι διακινητές ήταν ελάχιστοι. Σήμερα, η αυλή ενός τεμένους στη συνοικία Μπασμάν της Σμύρνης, όπου βρίσκει «πελάτες», είναι γεμάτη με Σύρους που προσπαθούν να κλείσουν μια συμφωνία με τους διακινητές — σε απόσταση λίγων οικοδομικών τετραγώνων από ένα αστυνομικό τμήμα.
Ακόμη και αν η αστυνομία επαγρυπνεί περισσότερο, δεν μπορεί να κάνει και πολλά πράγματα παρά μόνο αν πιάσει τον διακινητή μαζί με τους πρόσφυγες σε κάποια παραλία, εξήγησε ο μεγαλόσωμος 30χρονος, δείχνοντας άλλους «συναδέλφους» τους να περνούν από το σημείο. Οι ντόπιοι υποστηρίζουν ότι η διακίνηση μεταναστών έχει γίνει πολύ δημοφιλής και επικερδής απασχόληση και οι έμποροι ναρκωτικών της συνοικίας έχουν αλλάξει αντικείμενο.
Ο Ντουρσούν πάντως δηλώνει ότι έχει γίνει πιο προσεκτικός και πλέον δεν κυβερνά ο ίδιος τα πλοιάρια, μολονότι πληρώνεται 2.000 ευρώ για κάθε ταξίδι. Αντί γι αυτό, μεταφέρει με μικρά λεωφορεία τους μετανάστες και τους πρόσφυγες στο σημείο αναχώρησης, σε συντονισμό με άλλους, σε μια αλυσίδα που περιλαμβάνει τσιλιαδόρους και άλλους που συγκεντρώνουν τους ανθρώπους σε ομάδες.
«Αν ο οδηγός είναι μόνος του και συλληφθεί, αλλά κανείς δεν τον είδε να μεταφέρει πρόσφυγες και δεν υπάρχουν πρόσφυγες στο λεωφορείο, τότε θα τον αφήσουν αμέσως ελεύθερο», εξήγησε.
Οι ποινές για τους διακινητές έχουν αυστηροποιηθεί, είπε, υπενθυμίζοντας ότι πρόσφατα δύο «συνάδελφοί» του καταδικάστηκαν σε ποινές κάθειρξης 15 και 20 ετών.
Πρόσφατα, μια μέρα που επικρατούσε θαλασσοταραχή, τα ξενοδοχεία στο Τσεσμέ, σε απόσταση μιας ώρας από τη Σμύρνη, ήταν γεμάτα με μετανάστες που περίμεναν να κοπάσει η κακοκαιρία για να ξεκινήσουν. Ένας διευθυντής ξενοδοχείου, που αρνήθηκε να πει το όνομά του, υποστήριξε ότι ακόμη και αν το ΝΑΤΟ αποκλείσει την περιοχή για να σταματήσει τους διακινητές, οι μετανάστες δεν θα αποθαρρυνθούν. «Ασφαλώς, θα αναζητήσουν άλλους δρόμους», είπε.