Το ευρώ προκαλεί «πάθη» στις χώρες που βρίσκονται εκτός της Ευρωζώνης. Τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι αυτά της Ισλανδίας και της Τσεχίας. Η μεν πρώτη, μετά από 10 χρόνια capital controls θέλει να συνδέσει το νόμισμά της με το ευρώ, σε αντίθεση με την Τσεχία, που αποφάσισε το ακριβώς αντίθετο, αποσυνδέοντας το εθνικό της νόμισμα, την κορόνα, από το ευρώ
Πονοκεφάλους» προκαλούν στους χαράκτες οικονομικής πολιτικής τα μικρά νομίσματα της ευρωπαϊκής περιφέρειας: από τη μια η Τσεχία μόλις εγκατέλειψε την πολιτική σταθερής ισοτιμίας της κορώνας με το ευρώ και από την άλλη οι Ισλανδοί εξετάζουν τη σύνδεση με το νόμισμα της Ευρωζώνης σε μια προσπάθεια να σταθεροποιήσουν τη δική τους κορώνα μετά την άρση των capital controls.
Και ενώ οι κυβερνήσεις των δύο χωρών βρίσκονται στο κατώφλι λήψης κρίσιμων αποφάσεων δίνοντας στους κεντρικούς τραπεζίτες την... ψευδαίσθηση του ελέγχου, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι η υιοθέτηση του ευρώ από τα μικρά κράτη της Ε.Ε. αποτελεί ενδεχομένως καλύτερη επιλογή από την πρόσδεση σε αυτό. Λογικό, λένε, με δεδομένο ότι οι μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι τους μοιράζονται το κοινό νόμισμα και μπορούν συντονισμένα να αμυνθούν κατά των κερδοσκόπων.
Τι κάνει η ΕΚΤ
Εάν μάλιστα η διευκολυντική νομισματική πολιτική της ΕΚΤ και του Μάριο Ντράγκι ειδικότερα συνεχιστεί δίνοντας ώθηση στην ανάπτυξη και μειώνοντας τα ποσοστά ανεργίας, οι αμφιβολίες θα διαλυθούν ανοίγοντας τον δρόμο στη συνειδητοποίηση ότι είναι προτιμότερο αν ανήκεις σε ένα κοινό νόμισμα παρά να ψάχνεις προσωρινά «δεκανίκια» τα οποία στη συνέχεια θα αναζητάς τρόπους να βελτιώσεις ή να ξεφορτωθείς.
Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το 59% των κρατών-μελών του είχε το 2008 το νόμισμά του «αγκιστρωμένο» στο άρμα κάποιου άλλου. Σήμερα το ποσοστό έχει πέσει κάτω από το 43% με το δολάριο να βιώνει τη μεγαλύτερη ήττα?
Την περασμένη Πέμπτη η Τσεχία εγκατέλειψε το τετραετές καθεστώς διατήρησης «πλαφόν» στην ισοτιμία του νομίσματος με το ευρώ. Από το 2013 η Κεντρική Τράπεζα της Τσεχίας είχε θεσπίσει όριο στη διακύμανση της ισοτιμίας στις 27 κορώνες. Προ δύο ημερών, το πλαφόν αυτό εγκαταλείφθηκε. Ως αποτέλεσμα η τσεχική κορώνα ανατιμήθηκε στις 26,72 κορώνες/ευρώ, στα υψηλότερα επίπεδα από τον Νοέμβριο του 2013.
Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της κεντρικής τράπεζας της χώρας, Momjir Hampl, τα τελευταία οικονομικά στοιχεία, με τον πληθωρισμό να ανέρχεται στο 2,5% τον Φεβρουάριο, επέτρεψαν στην κεντρική τράπεζα να αποσύρει το «ταβάνι» στην ισοτιμία της κορώνας. Τα τελευταία τρία χρόνια η κεντρική τράπεζα της Τσεχίας αναγκάστηκε να αγοράσει συνάλλαγμα, για να μην αφήσει την ισοτιμία να ανέβει πάνω από το επίπεδο των 27 κορώνων/ευρώ. Ωστόσο η απότομη αύξηση των εισροών λόγω του πληθωρισμού ενέτεινε τις πιέσεις στην ισοτιμία του νομίσματος με το ευρώ και κατέστησε πολύ «ακριβή» τη διατήρηση του υφιστάμενου καθεστώτος.
Την ίδια ώρα η Ισλανδία θα εξετάσει τη σύνδεση του νομίσματος της με το ευρώ, σε μια προσπάθεια να σταθεροποιήσει την κορώνα μετά την άρση των capital controls, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, Benedikt Johanesson. Ο κ. Johannesson ανέφερε ότι η κυβέρνηση θα εξετάσει μια σειρά από επιλογές για να διασφαλίσει την χρηματοπιστωτική σταθερότητα, εν μέσω ανησυχιών ότι η οικονομία διατρέχει τον κίνδυνο υπερθέρμανσης.
«Είναι το status quo μη βιώσιμο; Ναι. Όλοι συμφωνούν σε αυτό. Θα θέλαμε να δούμε μια πολιτική που θα σταθεροποιήσει το νόμισμα. Δεν είναι κάτι καλό όταν ένα νόμισμα έχει διακυμάνσεις 10% τους μήνες αφότου αναλάβαμε» σημείωσε ο υπουργός Οικονομικών, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα τον Ιανουάριο.
Συναλλαγές
«Το βασικό ζήτημα είναι πώς αν θέλεις να συνδεθείς με κάποιο νόμισμα, πρέπει να το κάνεις με ένα νόμισμα με το οποίο έχεις συναλλαγές. Μόλις αποφασίσεις ποιο θα είναι το νόμισμα, αυτό θα έχει επιπτώσεις στο μέλλον. Θα έχεις περισσότερες συναλλαγές με αυτή την περιοχή» υποστήριξε.
Ωστόσο, ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας, Bjarni Benediktsson, διαφώνησε δημόσια με τον υπουργό Οικονομικών του, λέγοντας πως η ελεύθερη διακύμανση της συναλλαγματικής ισοτιμίας επέτρεψε στη χώρα να σημειώσει μια εντυπωσιακή οικονομική ανάκαμψη μετά το 2008.
Το υπουργείο Οικονομικών δήλωσε ότι θα άρει όλους τους υπόλοιπους ελέγχους κεφαλαίων που επηρεάζουν τους ιδιώτες, τις επιχειρήσεις και τα συνταξιοδοτικά ταμεία. Η κίνηση αυτή θα μπορούσε τελικά να φέρει περισσότερα χρήματα στις ισλανδικές αγορές, όπου οι αποδόσεις των 5ετών ομολόγων αγγίζουν το 5% και τα πρόσφατα στοιχεία έδειξαν ότι η οικονομία αναπτύσσεται πάνω από 11%, τον ταχύτερο ρυθμό εδώ και 10 χρόνια.
Το αλαλούμ που επικρατεί στην ευρωπαϊκή αγορά συναλλάγματος αποδεικνύεται και στην περίπτωση της δανικής κορόνας η οποία επί σειρά 30 ετών είναι προσδεμένη αρχικά στο γερμανικό μάρκο και στη συνέχεια στο ευρώ.
Επιτόκια
Μετά την κίνηση της Τράπεζας της Ελβετίας να αποσυνδέσει το ελβετικό φράγκο από το ευρώ και να μειώσει τα επιτόκια, τραπεζικοί κύκλοι και διαπραγματευτές περίμεναν να δουν ποια χώρα είχε σειρά. Η Τράπεζα της Δανίας έχει δηλώσει κατά καιρούς «έτοιμη» ωστόσο παραμένει? πιστή στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας απεφάνθη πάντως πως οι εκτός της ζώνης του ευρώ, χώρες της Ε.Ε. δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του κοινού νομίσματος. Στις επτά χώρες της Ε.Ε., οι οποίες βρίσκονται εκτός Ευρωζώνης (Βουλγαρία, Τσεχία, Κροατία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία και Σουηδία), εξακολουθούν να υπάρχουν ασυμβατότητες ως προς την ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών - ιδίως ως προς τη θεσμική και οικονομική ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών - καθώς και την προσωπική ανεξαρτησία.
Παράλληλα, σ’ όλες τις εξεταζόμενες χώρες, με εξαίρεση την Κροατία, παρατηρούνται ασυμβατότητες ως προς την απαγόρευση της νομισματικής χρηματοδότησης και τη νομική ενσωμάτωση των αντίστοιχων κεντρικών τραπεζών στο ευρωσύστημα.
Η ΕΚΤ υπενθυμίζει ότι καμία από τις εξεταζόμενες χώρες δεν συμμετέχει στον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών (ΜΣΙ ΙΙ). Στη Σουηδία, την Ουγγαρία, την Πολωνία και τη Ρουμανία, η συναλλαγματική ισοτιμία επέδειξε σχετικά υψηλό βαθμό μεταβλητότητας κατά την τελευταία διετία.
imerisia.gr