Έλληνας νομικός, πολιτικός, οικονομολόγος και λογοτέχνης· μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του 19ου αιώνα στη χώρα μας. Το μυθιστόρημά του «Θάνος Βλέκας» (1856) θεωρείται πολύ σημαντικό για την εξέλιξη της νεοελληνικής πεζογραφίας. Διετέλεσε δύο φορές Πρόεδρος της Βουλής την τριετία 1883-1885.
Ο Παύλος Καλλιγάς γεννήθηκε το 1814 στην Τεργέστη, όπου είχε καταφύγει ο έμπορος πατέρας του, καταδιωκόμενος από τους Τούρκους. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές στη γενέτειρά του σπούδασε νομικά στα Πανεπιστήμια Μονάχου, Βερολίνου και Γενεύης. Το 1837 αναγορεύτηκε διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης και τον ίδιο χρόνο επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου ξεκίνησε ακαδημαϊκή καριέρα ως υφηγητής του Φυσικού Δικαίου (1838-1843) και στη συνέχεια ως καθηγητής του Ρωμαϊκού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συγκρούστηκε, όμως, με την κυβέρνηση του Ιωάννη Κωλέττη και απολύθηκε από το Πανεπιστήμιο το 1845. Από το 1851 έως το 1859 υπηρέτησε στο δικαστικό σώμα.
Στην πολιτική εισήλθε το 1862, όταν εξελέγη πληρεξούσιος στη Β' Εν Αθήναις Εθνοσυνέλευση. Διετέλεσε τρεις φορές υπουργός Εξωτερικών (1863-1864) και από μία φορά υπουργός Δικαιοσύνης και Εκκλησιαστικών Υποθέσεων (1865). Αργότερα, συντάχθηκε με το κόμμα του Χαρίλαου Τρικούπη και εκλέχτηκε βουλευτής Αττικής το 1879.
Το 1883 ανέλαβε το Υπουργείο Οικονομικών, από το οποίο παραιτήθηκε το Μάιο του ίδιου χρόνου, μη ανεχόμενος τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζε τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου ο Χαρίλαος Τρικούπης. Το νομοθετικό έργο του υπουργείου αυτού, κατά την περίοδο που ο Καλλιγάς ήταν υπουργός, υπήρξε αξιολογότατο. Μεταξύ των άλλων, επέβαλε φόρο στην κατανάλωση του ζύθου και των οινοπνευματωδών ποτών.
Στις 4 Νοεμβρίου 1833 εκλέχτηκε πρόεδρος της Βουλής και επανεκλέχτηκε στις 8 Νοεμβρίου 1884. Τον επόμενο χρόνο ανέλαβε υποδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος και από το 1890 έως το 1896 διοικητής της μεγαλύτερης ελληνικής τράπεζας, της οποίας είχε διατελέσει νομικός σύμβουλος από την ίδρυσή της το 1841.
Ο Καλλιγάς άφησε πίσω του πλούσιο συγγραφικό έργο, αποτελούμενο από εργασίες νομικού, ιστορικού και φιλολογικού περιεχομένου, όπως «Επίκρισις της Γνωστικής του Θεοφίλου Καΐρη» (1851), «Η εξάντλησις των κομμάτων» (1842), «Σύστημα Ρωμαϊκού Δικαίου» (1848), «Μελέται Βυζαντινής Ιστορίας 1204-1453» (1893).
Από το λογοτεχνικό του έργο ξεχωρίζει το μυθιστόρημα «Θάνος Βλέκας» (1856), που θεωρείται το πρώτο αξιόλογο μυθιστόρημα της ελληνικής πεζογραφίας. Έργο προδρομικό της ηθογραφίας, αλλά και του μετέπειτα αστικο-κοινωνικού μυθιστορήματος, γραμμένο σε μία περίπου δυσνόητη καθαρεύουσα, είναι αποκαλυπτικό για το κοινωνικό υπόβαθρο εκείνης της εποχής, για τα ήθη και τα έθιμα των ανθρώπων της και για τη νοοτροπία που ίσχυε και καθόριζε τις σχέσεις των κρατικών οργάνων και των πολιτών, σε μία εποχή που ληστοκρατία λυμαίνονταν ολόκληρη την Ελλάδα.
Ο Παύλος Καλλιγάς πέθανε στην Αθήνα στις 16 Σεπτεμβρίου 1886, σε ηλικία 82 ετών.
ΠΗΓΗ: sansimera.gr
