Οι χαμηλές συντάξεις και τα χρέη ωθούν όλο και περισσότερους συνταξιούχους στην απασχόληση μετά τα 67 τους έτη, με την εκτίμηση ότι την επόμενη διετία θα φθάσουν τους 250.000. Η κατάργηση της παρακράτησης του 30% της σύνταξης, όπως ψηφίστηκε με τον νόμο 5078/2023, έχει βρει μεγάλη ανταπόκριση. Πριν από αυτή την αλλαγή, μόλις 36.000 συνταξιούχοι είχαν δηλώσει ότι θα συνεχίσουν να εργάζονται μετά τη συνταξιοδότησή τους. Τώρα, μέχρι και τις 4 Ιουλίου 2024, είχαν εγγραφεί στη σχετική πλατφόρμα του e-ΕΦΚΑ 182.700 συνταξιούχοι!
Την ίδια ώρα ο ΕΦΚΑ προχώρησε στην επιβολή των πρώτων ποινών σε 1.700 εργαζόμενους συνταξιούχους που δήλωσαν μεν ότι απασχολούνται, χωρίς όμως να καταβάλουν τις ανάλογες εισφορές, παρακρατώντας τα οφειλόμενα ποσά από τη σύνταξη του Ιουλίου. Οι οφειλόμενες εισφορές αφορούν το πεντάμηνο Ιανουαρίου – Μαΐου 2024, αλλά από τη σύνταξη των 1.700 «παραβατών» συνταξιούχων παρακρατήθηκαν οι εισφορές του πρώτου διμήνου, δηλαδή του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου.
Υπενθυμίζεται ότι με τον νέο νόμο (Ν.5078/2023) αντί της μείωσης της σύνταξης κατά 30% οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι, πέραν των εισφορών που καταβάλλουν ανάλογα με το είδος της απασχόλησης (μισθωτοί ή ελεύθεροι επαγγελματίες), έχουν υποχρέωση να καταβάλουν και ειδικό πόρο υπέρ του e-ΕΦΚΑ. Ο ειδικός αυτός πόρος είναι 10% επί του μισθού που λαμβάνουν από την εργασία τους, ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες καταβάλλουν και μισή επιπλέον εισφορά σύνταξης.
Τέσσερις κατηγορίες
Η δήλωση απασχόλησης είναι υποχρεωτική για τέσσερις κατηγορίες συνταξιούχων:
1. Συνταξιούχοι του e-ΕΦΚΑ οι οποίοι ξεκίνησαν να εργάζονται οποτεδήποτε πριν από την έναρξη ισχύος της απόφασης και συνεχίζουν να απασχολούνται μέχρι σήμερα.
2. Συνταξιούχοι του e-ΕΦΚΑ οι οποίοι ξεκίνησαν να εργάζονται από 1/1/2024, ακόμα και εάν έχουν διακόψει την απασχόλησή τους.
3. Όσοι έχουν υποβάλει ή υποβάλλουν εφεξής αίτηση συνταξιοδότησης και συνεχίζουν χωρίς διακοπή την απασχόλησή τους.
4. Όσοι υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης και αναλαμβάνουν εργασία μετά την υποβολή της.
Η διαδικασία δήλωσης είναι εξαιρετικά γρήγορη και απλή. Οι απασχολούμενοι συνταξιούχοι πρέπει να υποβάλουν σχετική δήλωση στην ιστοσελίδα του e-ΕΦΚΑ, στην οποία δηλώνεται τόσο η ανάληψη της απασχόλησης όσο και η συνδρομή προϋποθέσεων για την εξαίρεση από την καταβολή πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ ή και από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών.
Διευκρινίζεται ότι οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι δικαιούνται προσαύξηση της σύνταξής τους κατά 0,77% για κάθε έτος που πληρώνουν εισφορές ως εργαζόμενοι, με αποτέλεσμα όσοι μέχρι σήμερα έχουν δηλώσει την εργασία τους, όταν σταματήσουν να εργάζονται, να δικαιούνται μια μικρή αύξηση στο ανταποδοτικό σκέλος της σύνταξής τους.
Επισημαίνεται ότι ο νόμος 5078/2023, με τον οποίο θεσπίστηκε η κατάργηση της μείωσης της σύνταξης κατά 30% ώστε οι συνταξιούχοι να έχουν κίνητρο να δηλώνουν την απασχόλησή τους, προβλέπει ότι σε περίπτωση συνταξιούχου που απασχολείται παράνομα (χωρίς δήλωση) επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με 12 μηνιαίες συντάξεις. Εάν δηλώνεται η απασχόληση αλλά δεν πληρώνονται εισφορές, γίνεται παρακράτηση των οφειλόμενων εισφορών από τη σύνταξη, ακόμα και αν χρειαστεί να παρακρατηθεί όλη η σύνταξη.
Τέλος, τονίζεται ότι ορισμένες κατηγορίες συνταξιούχων εξαιρούνται από την καταβολή πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, όπως άτομα με ψυχική αναπηρία, πολύτεκνοι με ανήλικα παιδιά ή φοιτητές, και συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας.