Η λίστα Μέρκελ είναι πέντε φορές μεγαλύτερη σε σχέση με τη λίστα Λαγκάρντ. Περιλαμβάνει δεδομένα 10.588 τραπεζικών λογαριασμών Ελλήνων σε ελβετική τράπεζα. Η λίστα Λαγκάρντ μπροστά της φαντάζει μικρή. Περιείχε δεδομένα 2.062 τραπεζικών λογαριασμών.
Το μέγεθος δεν είναι η βασική διαφορά ανάμεσα στις δύο λίστες. Η βασική διαφοροποίησή τους αφορά, σύμφωνα με πηγές του οικονομικού επιτελείου, στον τρόπο χειρισμού και αξιοποίησης του νέου αυτού πολύτιμου καταλόγου. Αν ο σχεδιασμός υλοποιηθεί και αποδώσει, τότε στην κυβέρνηση μπορούν να ελπίζουν ότι τα 131 εκατομμύρια ευρώ τα οποία απέδωσε η λίστα Λαγκάρντ μέσα σε πέντε χρόνια, θα ωχριούν μπροστά στα αποτελέσματα της λίστας Μέρκελ, όπως ήδη την αποκαλούν ορισμένοι.
Ακόμα όμως βρισκόμαστε στην αρχή μιας ιστορίας η οποία ξεκίνησε τον περασμένο Απρίλιο και έχει πολύ δρόμο μπροστά της μέχρι να φέρει λεφτά στο ταμείο.
Η λίστα πάντως βρίσκεται από χθες στα χέρια του οικονομικού Εισαγγελέα Παναγιώτη Αθανασίου και όπως διεμήνυσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, «από τη Δευτέρα αρχίζουν εντατικοί έλεγχοι». Το πρώτο πρόβλημα για τους εντατικούς ελέγχους είναι ότι ο Οικονομικός Εισαγγελέας δεν έχει περισσότερους από δέκα ελεγκτές στη διάθεσή του, για να τρέξει ένα βουνό υποθέσεων δισεκατομμυρίων, οι οποίες θα μπορούσαν να σβήσουν την ανάγκη πολλών ισοδυνάμων... Αυτό βέβαια είναι ένα πρόβλημα το οποίο εφόσον υπάρχει πολιτική βούληση, μπορεί άμεσα να λυθεί. Είναι θέμα προτεραιοτήτων.
Το γερμανικό μοντέλο
Η ευκαιρία η οποία έχει στα χέρια της η κυβέρνηση είναι χρυσή. Η λίστα των 10.588 εγγραφών είναι η μεγαλύτερη που έχει λάβει ποτέ το υπουργείο Οικονομικών. Μπορεί να κρύβει έναν μικρό ή έναν μεγαλύτερο θησαυρό, διότι εκ προοιμίου ουδείς μπορεί να βεβαιώσει ότι πρόκειται -στο σύνολό τους- για φοροφυγάδες.
Το θέμα είναι πώς θα αξιοποιηθεί. Αν πάμε με τη μέθοδο και τους ρυθμούς της λίστας Λαγκάρντ, θα χρειαστούν δεκαετίες. Αν αντιγράψουμε επιτυχώς το γερμανικό μοντέλο, ίσως τα αποτελέσματα είναι πολλαπλάσια και ταχύτερα.
Στους σταθμούς των τρένων, στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, κορίτσια που υποστηρίζουν τη διαφημιστική καμπάνια της Φορολογικής Εισαγγελίας δίνουν στους επιβάτες ένα στυλό με το μήνυμα: «Προσοχή, ερχόμαστε και σπίτι σας». Αν αυτοκαταγγελθούν οι Γερμανοί φορολογούμενοι με κρυφές καταθέσεις, θα περισώσουν σημαντικό μέρος τους. Αν το ρισκάρουν, κινδυνεύουν με κατάσχεση ακόμα και του συνόλου των καταθέσεών τους.
Η Γερμανία υιοθέτησε τη μέθοδο της αυτοκαταγγελίας, παρότι το 2010 είχε φτάσει ένα βήμα πριν την υπογραφή συμφωνίας με την Ελβετία για τη φορολόγηση των γερμανικών καταθέσεων σε ελβετικές τράπεζες. Την τελευταία στιγμή, η συμφωνία τινάχτηκε στον αέρα και η Γερμανία κινήθηκε τελείως διαφορετικά. Αγόρασε CD με κλεμμένα τραπεζικά δεδομένα ελβετικών τραπεζών και κάλεσε τους Γερμανούς να αυτοκαταγγελθούν.
Ίσως η πλέον χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή του πρώην μάνατζερ της Μπάγερν Μονάχου Ούλι Χένες. Ομολόγησε οικειοθελώς φοροδιαφυγή 27,2 εκατ. ευρώ, μέσα σε χρόνο-ρεκόρ κέρδισε φυλακή μόλις 3,5 ετών -εξαιτίας της καλής του συμπεριφοράς- και το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών πήρε με συνοπτικές διαδικασίες τα λεφτά που του είχε κλέψει ο Χένες πίσω, κι ας είχε προσωπική φιλία με την Άνγκελα Μέρκελ.
Με τη μέθοδο της αυτοκαταγγελίας, η Γερμανία συνεχίζει να εισπράττει λεφτά από φοροφυγάδες, με τον λογαριασμό να προσεγγίζει πλέον τα 5 δισ. ευρώ.
Το σχέδιο Αλεξιάδη
Κάτι ανάλογο θέλει να εφαρμόσει και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης. Μέσα στον Δεκέμβριο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή νομοσχέδιο με το οποίο θα δίνονται κίνητρα -υπό τη μορφή χαμηλότερου φόρου, ιδίως αν γίνουν τοποθετήσεις σε προθεσμιακές καταθέσεις ή ελληνικά ομόλογα- για την οικοειοθελή αποκάλυψη αδήλωτων εισοδημάτων εντός και εκτός Ελλάδας.
Σε επόμενο στάδιο, θα κληθούν όλοι οι Ελληνες να δηλώσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία, κινητά και ακίνητα στο Περιουσιολόγιο. Μετά την ολοκλήρωση αυτών των δύο σταδίων, ό,τι δεν έχει δηλωθεί θα κατάσχεται, διαμηνύει ο Τρύφων Αλεξιάδης.
Ο ρόλος του Γ. Βασιλειάδη
Οι λίστες των Γερμανών ήταν διαθέσιμες εδώ και χρόνια. Έχουν αξιοποιηθεί άλλωστε και από τη Γαλλία, με επίσης εντυπωσιακά αποτελέσματα. Στην Ελλάδα μέχρι πριν λίγους μήνες δεν τις είχε αναζητήσει κανείς.
Το σκηνικό ανατράπηκε τον περασμένο Μάιο, όταν έγινε η πρώτη ελληνική αποστολή στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία υπό τον Γενικό Γραμματέα Καταπολέμησης της Διαφθοράς Γ. Βασιλειάδη. Ο ίδιος ήταν επικεφαλής και της αποστολής της περασμένης Δευτέρας, κατόπιν εντολών των συναρμόδιων υπουργών Παπαγγελόπουλου και Αλεξιάδη.
Στην ελληνική αποστολή μετείχε και η εισαγγελέας Ελένη Τουλουπάκη.
Μετά την παραλαβή της λίστας υπό μορφή CD, δύο υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών ανέλαβαν να τη φέρουν στην Αθήνα. Με το που έφτασαν χθες το πρωί, η λίστα πρωτοκολλήθηκε και απευθείας ο κ. Αλεξιάδης, σύμφωνα με πληροφορίες, την απέστειλε στο γραφείο του Οικονομικού Εισαγγελέα κ. Αθανασίου.
Το πρώτο βασικότερο μέλημα των συναρμόδιων υπουργείων είναι να μη διαρρεύσει η «λίστα Μέρκελ». Να μη γίνει γνωστό ούτε σε ποια τράπεζα αφορούν τα δεδομένα ούτε, κυρίως, ποιους καταθέτες. Κι αυτό, διότι στην προσπάθεια αντιγραφής του μοντέλου της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας μέρους του σχεδίου αξιοποίησής της είναι η προσπάθεια να φοβίσουν όσο το δυνατό περισσότερους φοροφυγάδες ότι γνωρίζουν ήδη ποιοι είναι και πόσα κρυφά λεφτά έχουν σε ξένες τράπεζες.
