Νέο σύστημα Πανελλαδικών Εξετάσεων ετοιμάζει το υπουργείο Παιδείας. Οπως αποκαλύπτει ο νέος υπουργός Παιδείας, Κώστας Γαβρόγλου, βασικός μοχλός είναι η αναβάθμιση των δύο τάξεων του Λυκείου, ενώ παίρνοντας το απολυτήριο Λυκείου, το οποίο θα ονομάζεται Εθνικό Απολυτήριο, θα μπαίνει ο μαθητής στο πανεπιστήμιο.
Ο βαθμός του Εθνικού Απολυτηρίου, κατά τα πρότυπα του International Baccalaureate, θα διαμορφώνεται από τη βαθμολογία των Πανελλαδικών Εξετάσεων αλλά και από τη συνολικότερη παρουσία του μαθητή στο Λύκειο, με σειρά κριτηρίων. Η διατήρηση των Πανελλαδικών κρίνεται απαραίτητη καθώς, όπως επισημαίνει ο κ. Κώστας Γαβρόγλου εξασφαλίζει το αδιάβλητο της διαδικασίας. Παράλληλα με τη διατήρηση των Εξετάσεων με κοινά θέματα για όλους τους υποψηφίους, το υπόλοιπο μέρος της βαθμολογίας θα διαμορφώνεται με άλλα κριτήρια κατά τη διάρκεια του Λυκείου, όπως η απόδοση του μαθητή στην τάξη. Στόχος του νέου συστήματος που επεξεργάζεται ο κ. Γαβρόγλου είναι να δημιουργηθεί ένα ευέλικτο σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια, οι απόφοιτοι των οποίων θα πρέπει να αποκτούν ένα πτυχίο που θα μετράει.
Το σύστημα, όπως υπογραμμίζει ο κ. Γαβρόγλου, δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να αιφνιδιάσει τους μαθητές καθώς θα ισχύσει για όσους θα πάνε την ερχόμενη χρονιά στην Α' Λυκείου, δηλαδή το νέο σύστημα των Πανελλαδικών θα ισχύσει σε τρία χρόνια. Επίσης, όπως επισημαίνει ο κ. Γαβρόγλου στις προγραμματικές δηλώσεις για την Παιδεία που θα γίνουν σε δέκα ημέρες θα υπάρχει και ειδική μέριμνα για την προκήρυξη θέσεων νέων πανεπιστημιακών. Ο κ. Γαβρόγλου, μεταφέροντας εμπειρία από κορυφαία πανεπιστήμια, καθώς έχει διδάξει στο Imperial College, στο Harvard University, στο Boston University, στο Cambridge University και στο Istanbul Technical University και συνεργάστηκε επιστημονικά με το Chemical Heritage Foundation, με το Dibner Institute for the History of Science and Technology του MIT, θέλει να μπει νέο αίμα στα πανεπιστήμια ώστε μετά την ενδυνάμωση του δημόσιου σχολείου να ανανεωθεί και η πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Βασικός στόχος του υπουργείου Παιδείας είναι «να ανοίξουν νέες θέσεις στις χαμηλές βαθμίδες για νέους ανθρώπους στα πανεπιστήμια».
Νέου τύπου πανεπιστήμια και το αγκάθι του Λυκείου
Μετά τις αλλαγές στις Εξετάσεις για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, το υπουργείο Παιδείας ετοιμάζει τα νέου τύπου πανεπιστήμια. Στο τραπέζι του διαλόγου έχουν μπει οι αλλαγές που αφορούν την εισαγωγή των φοιτητών σε σχολές και όχι σε τμήματα, προκειμένου να μπορούν να παρακολουθούν μαθήματα σε περισσότερες από μία σχολές ώστε να παίρνουν πτυχίο με δύο κατευθύνσεις, π.χ. Ιστορίας και Πολιτικής Επιστήμης.
Στις πρότασεις του κ. Γαβρόγλου, πάντως, προβλέπεται η θέσπιση νέου συστήματος εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, η οποία θα αποδεσμεύει το Λύκειο από τις εξετάσεις εισαγωγής. Παράλληλα προτείνεται αναδιαμόρφωση της ύλης σε σχέση με τα Προγράμματα Σπουδών, συγγραφή νέων σχολικών εγχειριδίων και υποστηρικτικού εκπαιδευτικού υλικού επιμόρφωσης εκπαιδευτικών στα νέα προγράμματα σπουδών και τις νέες διδακτικές προσεγγίσεις.
Ο κ. Γαβρόγλου, κάνοντας λόγο για βάθος χρόνου 3-4 χρόνια, εισηγείται τη διαμόρφωση νέου τρόπου εισαγωγής στα ΑΕΙ με διαδικασίες που δεν θα εξαρτώνται αποκλειστικά από την απομνημόνευση και θα εγγυώνται ότι οι μαθητές θα σπουδάζουν τα γνωστικά αντικείμενα που τους ενδιαφέρουν. Οπως επισημαίνει: «Αποσυνδέονται οι ενδοσχολικές εξετάσεις από την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και δημιουργούνται προϋποθέσεις ώστε οι μαθητές να σπουδάζουν τα γνωστικά αντικείμενα που τους ενδιαφέρουν. Επίσης, διαμορφώνονται προϋποθέσεις για τον σταδιακό περιορισμό του ρόλου της παραπαιδείας που λειτουργεί απαξιωτικά ως προς το σύνολο του εκπαιδευτικού μας συστήματος».
Συνολικά, οι αλλαγές που θα προταθούν αφορούν την αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας, τη μείωση της ύλης των υπαρχόντων σχολικών εγχειριδίων, το ενιαίο πρόγραμμα σπουδών Πληροφορικής από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού μέχρι και την τελευταία του Λυκείου.
Παλιός γνώριμος στον χώρο της εκπαίδευσης, ο νέος υπουργός Παιδείας εκτός από πανεπιστημιακός ήταν και μέχρι τον ανασχηματισμό πρόεδρος της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής.
Οι αλλαγές που πρότεινε να ισχύσουν από το επόμενο σχολικό έτος ο κ. Γαβρόγλου, ως πρόεδρος της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, εστιάζονται στη μείωση της διδακτέας ύλης καθώς, σύμφωνα με το σκεπτικό της επιτροπής, «οι εξαντλητικοί ρυθμοί διδασκαλίας και μάθησης που επιβάλλονται σήμερα για την κάλυψη της υπερφορτωμένης ύλης των σχολικών εγχειριδίων δεν επιτρέπουν τη σε βάθος προσέγγιση της σχολικής γνώσης. Σημαντικές είναι, τέλος, οι επιπτώσεις της υπερφορτωμένης ύλης των σχολικών εγχειριδίων στην ενίσχυση της παραπαιδείας». Ο κ. Γαβρόγλου από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων του τόνισε: «Πρέπει να δούμε τι κάνουμε με τις τελευταίες τάξεις του Λυκείου, με τις Πανελλήνιες Εξετάσεις και τα πρώτα χρόνια στο πανεπιστήμιο. Είναι οι τρεις όψεις του ίδιου προβλήματος και το πρόβλημα εδώ είναι ότι έχουμε απολέσει το Λύκειο. Εχει πολύ μεγάλη σημασία να δούμε αυτό το πρόβλημα κατάματα. Θέλουμε να είμαστε μια κοινωνία χωρίς τις δύο τάξεις του Λυκείου; Θέλουμε να είμαστε μια κοινωνία όπου ταλαιπωρούνται η οικογένεια, οι συγγενείς, οι φίλοι επειδή το παιδί θα δώσει εξετάσεις για να μπει στο πανεπιστήμιο; Το παιδί που είναι 18 ετών! Δεν έχει την ευχέρεια ούτε να ερωτευθεί και αν είναι ερωτευμένο και δεν τα πάνε καλά, δεν τολμά να τα χαλάσει. Μα είναι σοβαρά πράγματα αυτά; Δεν θα βγουν αυτά όταν περάσουν 10-15 χρόνια στον χαρακτήρα αυτών των παιδιών; Θέλουμε ως κοινωνία να αναπαραχθεί αυτό το σύστημα; Αν δεν το θέλουμε, τότε ο καθένας, εμού συμπεριλαμβανομένου, είναι ενώπιος ενωπίω σοβαρότατων αποφάσεων που πρέπει να ληφθούν».
Οχι στις συντεχνίες
Ενδιαφέρουσες είναι οι απόψεις του κ. Γαβρόγλου για τις έννοιες «αξιολόγηση» και «συντεχνία» που πρέπει να τις ανανοηματοδοτήσουμε, όπως λέει χαρακτηριστικά. Για να τονίσει ότι η αξιολόγηση δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να έχει τιμωρητικό χαρακτήρα και πως «μία κοινωνία στο σύνολό της συντεχνιοποιημένη τελικά δεν είναι μία κοινωνία δημοκρατική». Στο κλίμα συναίνεσης και διαλόγου που φαίνεται ότι προωθεί ο κ. Γαβρόγλου, έχει φροντίσει για την παραμονή στο υπουργείο του υπάρχοντος επιτελείου, ενώ μόνο ο πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (ΕΣΥΠ) Αντώνης Λιάκος έφυγε από το υπουργείο μόλις κατέφτασε ο νέος υφυπουργός Παιδείας Κώστας Ζουράρις.
Ο ίδιος λέει ότι η Επιτροπή Εθνικού Διαλόγου της οποίας ήταν πρόεδρος είχε ολοκληρώσει το έργο της, ενώ η κόντρα των δύο ανδρών είναι παλιά, καθώς ο κ. Ζουράρις, ως βουλευτής των ΑΝΕΛ, μεταξύ άλλων, χαρακτήριζε τον κ. Λιάκο «βρωμώδη, βοσκηματώδη και πατριδοκλάστη». Μιλώντας ο κ. Ζουράρις διευκρινίζει ότι η διάσταση που έχει είναι επιστημονική και αφορά τις απόψεις του ότι «δεν υπάρχει έθνος, ότι το έθνος είναι κατασκευή των Βαυαρών μετά τη Γαλλική Επανάσταση και το κράτος έκανε τους Ελληνες».
protothema