Σε 266.537 ανέρχονταν στις 23 Μαρτίου του 2017 τα ανεκτέλεστα εντάλματα προστίμων, σύμφωνα με το μηχανογραφικό σύστημα της Αστυνομίας και αφορούσαν ποσό ύψους €266.048.232, αναφέρεται σε ειδική έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας (ΕΥ) της Δημοκρατίας, η οποία προβαίνει σε σειρά συστάσεων για να επιλυθεί το πρόβλημα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθεται στην έκθεση της ΕΥ, από το σύνολο των εκκρεμών ενταλμάτων, τα 134.936 εντάλματα (51%) αφορούν εντάλματα άνω των €300 και ανέρχονται σε €242.435.693 (91%). Τα υπόλοιπα από τα εκκρεμή εντάλματα (49%), αφορούν σε ποσά μικρότερα ή ίσα των €300 και αντιπροσωπεύουν μόλις το 9% της συνολικής αξίας των ανεκτέλεστων ενταλμάτων.
«Θα πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για όσο το δυνατό πιο γρήγορη εκτέλεση των ενταλμάτων προστίμου, με την είσπραξη των οφειλόμενων ποσών, τόσο για απόδοση της δικαιοσύνης όσο και για την είσπραξη των οφειλών προς το Κράτος», αναφέρεται στην έκθεση της ΕΥ και προστίθεται ότι «η συσσώρευση μεγάλου αριθμού ανεκτέλεστων ενταλμάτων προστίμου έχει απασχολήσει την Υπηρεσία μας διαχρονικά, τόσο λόγω του ότι σημαντικά ανείσπρακτα ποσά αφορούν σε οφειλές προς το ευρύτερο δημόσιο, όσο και το ότι η μη εκτέλεσή τους συνεπάγεται τη μη απόδοση της Δικαιοσύνης, αφού αυτά αφορούν σε ποινές που επιβλήθηκαν από το Δικαστήριο».
Αναφέρεται επίσης ότι «η μη ικανοποιητική εκτέλεση των ενταλμάτων αυτών, προάγει μια κουλτούρα ατιμωρησίας, με αποτέλεσμα να δρα ως αντικίνητρο στην ανταπόκριση των πολιτών, τόσο στις εκκλήσεις για καταβολή του επιδικασθέντος ποσού, ώστε να αποφευχθεί η έκδοση του εντάλματος, όσο και στην εξόφληση του εντάλματος, όταν αυτό εκδοθεί».
Ενδεικτικό, σύμφωνα με την ΕΥ, είναι ότι, περίπου το 80% των ενταλμάτων που εκδόθηκαν το 2016, ήταν εναντίον ατόμων που βαρύνονταν ήδη με άλλα ανεκτέλεστα εντάλματα.
Επιπλέον, στην έκθεση της ΕΥ αναφέρεται ότι «κατά καιρούς προωθήθηκαν μέτρα από την Αστυνομία για απάμβλυνση του προβλήματος, χωρίς ωστόσο, κατά την άποψη μας, να σημειωθεί σημαντική βελτίωση».
«Αντίθετα, παρά την μείωση στον αριθμό ενταλμάτων που εκδίδονται από τα Επαρχιακά Δικαστήρια, παρουσιάζεται διαχρονικά αύξηση, τόσο στον αριθμό εκκρεμούντων ενταλμάτων, όσο και των οφειλόμενων ποσών», προστίθεται.
Επιπλέον, στην έκθεση της ΕΥ αναφέρεται ότι σύμφωνα με το μηχανογραφικό σύστημα των Κοινωνικών Ασφαλίσεων στις 12.5.2017, οι ανείσπρακτες επιδικασμένες οφειλές προς τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις ανέρχονταν σε €169.384.155, που αντιστοιχούν σε 57.696 εντάλματα.
Προστίθεται ότι τα καθυστερημένα έσοδα των Επαρχιακών Δικαστηρίων στις 31.12.2016 ανέρχονταν σε €48.715.369, που αντιστοιχούν σε περισσότερα από 143.000 εντάλματα προστίμου. Εκδίδονται περίπου 60.000 εντάλματα τον χρόνο.
Αναφέρεται επίσης ότι ο αριθμός των Υπαλλήλων των Δικαστηρίων και των μελών της Αστυνομίας που ασχολούνται αποκλειστικά με τα εντάλματα προστίμου ανέρχεται στους 68 (περισσότερες από 115.000 ανθρωποώρες τον χρόνο), ενώ για τουλάχιστον άλλα 228 άτομα, τα εντάλματα αποτελούν μέρος της καθημερινής τους εργασίας.
Καταχώριση υποθέσεων με ελλιπή στοιχεία
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, από το σύνολο των εκκρεμών ενταλμάτων στις 23.3.2017, παρατηρήθηκε ότι 22.819 εντάλματα (8,6% του συνόλου) συνολικού ύψους €23.549.284 είναι καταχωρισμένα στο σύστημα με ελλιπή στοιχεία, δηλαδή χωρίς να καταγράφονται τα στοιχεία του οφειλέτη (αρ. ταυτότητας, αρ. αλλοδαπού, αρ. εταιρείας, κοκ).
Επίσης, άλλα 13.574 εντάλματα συνολικού ύψους €20.943.313, είναι καταχωρισμένα με την ένδειξη “Κλειστό – μη εκτελεσθέν”, συνήθως λόγω ελλιπών στοιχείων.
Η ΕΥ εισηγείται να εξεταστεί από το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως, το ενδεχόμενο τροποποίησης του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου (Κεφ. 155), έτσι ώστε να απαιτείται η καταγραφή του αρ. ταυτότητας και άλλων απαραίτητων στοιχείων πριν από την καταχώριση του κατηγορητηρίου στο Δικαστήριο.
Επίσης, σημειώνει ότι για τα υφιστάμενα εντάλματα, θα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για την ανεύρεση και καταγραφή όσο το δυνατόν περισσότερων στοιχείων.
Όσον αφορά το αναμενόμενο όφελος, η ΕΥ αναφέρει ότι αυτό θα είναι η αύξηση της πιθανότητας εκτέλεσης των ενταλμάτων και εξοικονόμηση σημαντικών διοικητικών εξόδων που προκύπτουν από την επιστροφή των ενταλμάτων από την Αστυνομία ως ανεκτέλεστα, διερεύνησή τους από τα Δικαστήρια και προσπάθεια εντοπισμού νέων στοιχείων και επιστροφή τους στην Αστυνομία για εκτέλεση.
Οφειλές στις κοινωνικές ασφαλίσεις.
Αναφορικά με οφειλές στις Κοινωνικές Ασφαλίσεις, στην έκθεση αναφέρεται ότι σύμφωνα με το μηχανογραφικό σύστημα των Κοινωνικών Ασφαλίσεων, στις 11.5.2017 εκκρεμούσαν 57.696 εντάλματα συνολικού ύψους €169.384.155. Στις 23.3.2017, στο μηχανογραφικό σύστημα της Αστυνομίας, παρουσιάζονται ως ανεκτέλεστα 45.709 εντάλματα συνολικού ύψους €61.651.508 που αφορούν σε Κοινωνικές Ασφαλίσεις.
Όπως προκύπτει, εμφανίζεται μια πολύ μεγάλη διαφορά που υπερβαίνει τα €100.000.000 μεταξύ των στοιχείων που εμφανίζουν τα δύο συστήματα, σημειώνεται.
Για διερεύνηση των διαφορών μεταξύ των δύο συστημάτων, η ΕΥ επέλεξε τα έξι μεγαλύτερα νομικά πρόσωπα και τα 6 μεγαλύτερα φυσικά, τα οποία έχουν επιδικασμένες οφειλές προς το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Αυτά τα 12 πρόσωπα, σύμφωνα με τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις, έχουν επιδικασμένες οφειλές συνολικού ύψους €12.630.068, τα οποία αντιστοιχούν σε 169 εντάλματα, αναφέρεται και προστίθεται ότι πέραν του μισού ποσού (€6.687.085) οφείλεται από το Συμβούλιο Κεντρικού Σφαγείου, σε σχέση με 35 ανεκτέλεστα εντάλματα. Στο μηχανογραφικό σύστημα της Αστυνομίας, τα εντάλματα του Κεντρικού Σφαγείου παρουσιάζονται ορθά ως “Κλειστά – μη εκτελεσμένα”, αφού το σφαγείο τελεί υπό εκκαθάριση και οι οφειλές αυτές δεν αναμένεται να εξοφληθούν, σημειώνεται.
Ωστόσο, η ΕΥ αναφέρει ότι το γεγονός ότι μόνο 3 εντάλματα, συνολικού ύψους €244.461, είχαν καταχωριστεί στο σύστημα της Αστυνομίας, δημιουργεί ανησυχίες. Από δειγματοληπτικό έλεγχο, προκύπτει ότι, αν και τα υπόλοιπα εντάλματα παραλήφθηκαν από την Αστυνομία, εντούτοις δεν καταχωρίστηκαν ποτέ στο σύστημα της.
Η ΕΥ εισηγείται να γίνει συμφιλίωση των δύο συστημάτων έτσι ώστε να εντοπιστούν ανεκτέλεστα εντάλματα τα οποία δεν είναι καταχωρισμένα στο σύστημα της Αστυνομίας.
Γενικότερα, σύμφωνα με την ΕΥ, θα πρέπει να υπάρχει καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των δύο Υπηρεσιών και σε τακτά χρονικά διαστήματα (ίσως ετήσια), θα πρέπει να συμφιλιώνονται τα δύο συστήματα και να διερευνούνται οι διαφορές τους. Για τον σκοπό αυτό, θα μπορούσε να χρησιμοποιείται και η Κεντρική Αποθήκη Πληροφοριών (ΚΑΠ).
«Για να επιτυγχάνεται η συμφιλίωση μεταξύ των δύο συστημάτων, η Αστυνομία θα πρέπει να καταχωρίζει όλα τα εντάλματα στο σύστημα της, ακόμα και αυτά που δεν μπορούν να εισπραχθούν (π.χ. εντάλματα εταιρείας η οποία διαλύθηκε) και μετά να τα επιστρέφει στο Δικαστήριο», προστίθεται.
Πρόστιμα μέχρι €250
Η ΕΥ συστήνει να δοθούν αυστηρές οδηγίες ούτως ώστε στις περιπτώσεις ποινών κάτω των €250 και όπου οι κατηγορούμενοι είναι παρόντες, να εισπράττονται άμεσα, σύμφωνα με τις πρόνοιες της νομοθεσίας.
Αναμενόμενο όφελος λέει ότι θα είναι η μείωση των ενταλμάτων που εκδίδονται για ποσά κάτω των €250, το διοικητικό κόστος εκτέλεσής των οποίων, είναι δυσανάλογο σε σχέση με το ύψος του προστίμου.
Αποπληρωμή με δόσεις
Για καλύτερη παρακολούθηση των υποθέσεων που αφορούν σε αποπληρωμή με δόσεις, η ΕΥ εισηγείται όπως ετοιμαστεί σχετικό μητρώο, στο οποίο να καταγράφονται όλες οι εν λόγω υποθέσεις και το οποίο θα ενημερώνεται με κάθε αποπληρωμή δόσης.
Για το αναμενόμενο όφελος λέει ότι με τον τρόπο αυτό θα συγκεντρωθούν όλες οι υποθέσεις που αφορούν σε εξόφληση με δόσεις, με αποτέλεσμα να είναι εφικτός ο έγκαιρος εντοπισμός των περιπτώσεων καθυστέρησης καταβολής δόσεων και άμεση δρομολόγηση της έκδοσης του εντάλματος. Επίσης θα μπορούν να εξαχθούν στατιστικά στοιχεία σχετικά με την αποτελεσματικότητα της πρακτικής αυτής.
Επιπλέον, η ΕΥ εισηγείται να εξεταστεί το ενδεχόμενο να τοποθετηθεί στον χώρο των Δικαστηρίων σαρωτής και ηλεκτρονικός υπολογιστής που θα παρέχει πρόσβαση στο μηχανογραφικό σύστημα της Αστυνομίας, στο οποίο θα έχουν πρόσβαση οι Αστυνομικοί του Ουλαμού Εκτέλεσης Ενταλμάτων (ΟΥΛΕΕ) και των Αστυνομικών Σταθμών, έτσι ώστε τα εντάλματα που παραλαμβάνονται, να σαρώνονται και να καταχωρίζονται αμέσως στο μηχανογραφικό σύστημα. Πριν την αποχώρηση από τον χώρο των Δικαστηρίων, να τυπώνεται κατάσταση με τα εντάλματα που καταχωρίστηκαν και να υπογράφεται από λειτουργό των Δικαστηρίων.
Αναφέρει επίσης ότι όταν επιστρέφονται μη-εκτελεσμένα εντάλματα, θα πρέπει να εκτυπώνεται κατάλογος με τα εντάλματα αυτά από το σύστημα της Αστυνομίας και να υπογράφεται από λειτουργό των Δικαστηρίων. Οι πιο πάνω καταστάσεις καθώς και τα αντίγραφα των ΓΛ.98 που αφορούν επιστροφές εκτελεσμένων ενταλμάτων, θα πρέπει να φυλάσσονται από τους ΟΥΛΕΕ.
«Τα πιο πάνω απαιτούν την εκπαίδευση των Αστυνομικών έτσι ώστε να καταχωρίζουν οι ίδιοι στο σύστημα τα σαρωμένα εντάλματα χωρίς τη μεσολάβηση του Τμήματος Πληροφορικής και ενδεχομένως την τροποποίηση της λειτουργίας του συστήματος “Καταχώριση εντάλματος” ώστε να είναι σε θέση ο χρήστης να ανεβάζει (upload) το σαρωμένο έγγραφο κατά την καταχώριση», προστίθεται.
Επιπλέον, εισηγείται όπως δοθούν οδηγίες έτσι ώστε να διενεργείται έλεγχος από δεύτερο άτομο κατά την καταχώριση των ενταλμάτων στο μηχανογραφικό σύστημα της Αστυνομίας.
Το αναμενόμενο όφελος είναι η μείωση του κινδύνου απώλειας ή λανθασμένης καταχώρισης του εντάλματος στο σύστημα.
Επιπλέον, η ΕΥ εισηγείται μεταξύ άλλων όπως σε συνεργασία με το Τμήμα Τελωνείων, μελετηθεί το ενδεχόμενο διεξαγωγής ελέγχου για εκκρεμή εντάλματα εναντίον φυσικών ή νομικών προσώπων που εισάγουν/εξάγουν προϊόντα και όπως για αποφυγή του φαινομένου ορισμένοι οφειλέτες, οι οποίοι μεταβιβάζουν την περιουσία τους σε τρίτα πρόσωπα, πριν την κήρυξη πτώχευσης των ιδίων ή των εταιρειών τους, τροποποιηθεί η νομοθεσία έτσι ώστε να απαιτείται η αποπληρωμή τυχόν εκκρεμούντων ενταλμάτων πριν τη μεταβίβαση ακίνητης ιδιοκτησίας.
