Την τελική έκθεσή του για θέματα πανελλαδικών και αλλαγών στο Λύκειο καταθέτει, πιθανότατα μέσα στην εβδομάδα, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής.
Σύμφωνα με το κείμενο, προτείνεται κοινός «κορμός» μαθημάτων στην Α' τάξη των Γενικών Λυκείων και των Επαγγελματικών Λυκείων και σταδιακή οργάνωση των Β' και Γ' τάξεων στη λογική επιλογών που εξασφαλίζουν πλάι στην επιστημονική και την τεχνολογική και επαγγελματική εκπαίδευση ως ισότιμες.
Οι προτάσεις
- Επέκταση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης ώστε να συμπεριλάβει την Α' Λυκείου, με δυνατότητα γρήγορης επέκτασης και στις άλλες δύο τάξεις.
- Στη Β' Λυκείου να δοθεί η δυνατότητα στους μαθητές να συνδιαμορφώσουν, βάσει επιλογών, το πρόγραμμά τους στη Γ' Λυκείου, προσανατολιζόμενοι στο πώς και σε τι θέλουν να συνεχίσουν.
- Για τη Γ' προτείνονται εξάωρα μαθήματα. Και αυτό διότι για τις ανάγκες ενός τέτοιου Λυκείου τα μαθήματα θα διδάσκονται όχι μόνο εντός ευρύτερων επιστημονικών ενοτήτων αλλά και θα αφιερώνονται σε καθένα από αυτά περισσότερες ώρες.
- Συμμετοχή μαθητών και μαθητριών σε συλλογικές δημιουργικές δραστηριότητες. Εισάγεται, δίπλα στον επαγγελματικό προσανατολισμό (και στα ΓΕΛ), η συμμετοχή μαθητών και μαθητριών σε συλλογικές δημιουργικές δραστηριότητες (θα μπορούσαν να συνδέονται και με τις δράσεις των μαθητικών κοινοτήτων, που πρέπει να ανανεωθούν ως θεσμός) και η εκπόνηση εκτενέστερων ερευνητικών εργασιών.
- Προτείνεται μια ενιαία Α' τάξη που θα οδεύει σε μια Β' τάξη με ανοιχτές ακόμα δυνατότητες για τους μαθητές και έναν χαρακτήρα που θα «προαναγγέλλει» τις πιο συγκεκριμένες επιλογές στη Γ' τάξη.
- Το πρόγραμμα σπουδών της Α' τάξης του Λυκείου θα αντανακλά τα βασικά χαρακτηριστικά τόσο της αντίστοιχης τάξης του Γενικού Λυκείου όσο και αυτής του Τεχνικού-Επαγγελματικού. Οι μαθητές θα μπορούν να εξοικειωθούν με τα γνωστικά αντικείμενα και των δύο υφιστάμενων σήμερα τύπων εκπαίδευσης και να επιλέξουν την εκπαιδευτική πορεία τους. Η αλλαγή αυτή θα αφορά, αρχικά τουλάχιστον, την Α' τάξη, διερευνώνται όμως οι δυνατότητες μεταφοράς της λογικής αυτής και στις υπόλοιπες δύο τάξεις του Λυκείου.
Στις δύο τελευταίες τάξεις προτείνεται:
- Να διατηρηθεί, επί το δυνατόν, ο «πολυδιάστατος» χαρακτήρας της γνώσης της Α' Λυκείου, με την προσφορά επιλογών μαθημάτων ή ενοτήτων μαθημάτων όλων των γνωστικών, επιστημονικών και τεχνολογικών πεδίων.
- Να μειωθεί ο αριθμός των μαθημάτων.
- Να αυξηθούν οι ώρες διδασκαλίας των επιμέρους μαθημάτων, ώστε να είναι δυνατή η εμβάθυνση.
- Να προετοιμάζει το πρόγραμμα μαθημάτων των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου τους μαθητές για τις απαιτήσεις των σπουδών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αυτό σημαίνει τόσο την παροχή των απαραίτητων γνώσεων όσο και την εξοικείωση με το επιστημονικό πνεύμα και τον χαρακτήρα της επιστημονικής γνώσης.
Έτσι, στη Β' Λυκείου πρέπει να παραμείνει ένας ισχυρός κορμός υποχρεωτικών μαθημάτων γενικών γνώσεων προτού οι μαθητές προβούν στην καταλληλότερη για' αυτούς επιλογή στη Γ' Λυκείου πιο συγκεκριμένης επιστημονικής κατεύθυνσης.
Στη Γ' Λυκείου η κεντρική λογική είναι η ύπαρξη μιας ενότητας επιλογών που δίνει δυνατότητα προσανατολισμού, σε συνδυασμό με μια ελεύθερη επιλογή εκτός «ειδίκευσης». Επομένως, στην τελευταία τάξη του Λυκείου τα υποχρεωτικά μαθήματα θα είναι εξαιρετικά περιορισμένα, θα παίζουν όλα ρόλο στην πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (ώστε να μην υπάρχουν μαθήματα δύο ταχυτήτων, κάτι που σήμερα διαλύει τη σχολική καθημερινότητα) ενώ θα είναι έντονη η παρουσία των μαθημάτων συγκεκριμένης κατεύθυνσης.
- Η νέα αυτή αντίληψη να ισχύσει άμεσα και για τις πανελλαδικές εξετάσεις, ώστε να καλλιεργηθεί σταδιακά μια αλλαγή στάσης εκπαιδευτικών και μαθητών / μαθητριών, αλλαγή στον τρόπο διδασκαλίας και προετοιμασίας των υποψηφίων.
Το νέο Απολυτήριο
Σχετικά με το νέο Απολυτήριο του Λυκείου, το ΙΕΠ προτείνει «η επιτυχής φοίτηση στο Λύκειο να οδηγεί στην απόκτηση του Απολυτηρίου. Βασικός στόχος της πρότασης της επιτροπής αποτελεί η αναβάθμιση του Απολυτηρίου. Είναι σημαντικό το Απολυτήριο να αποκτήσει αξία διότι αυτό θα ενισχύσει την ποιότητα της παρεχόμενης σχολικής εκπαίδευσης. Ένα Απολυτήριο με κύρος και νόημα θα καλλιεργήσει στην κοινωνία εκείνη την κουλτούρα που σε βάθος χρόνου θα επιτρέψει στο σχολείο να αποκτήσει σταδιακά ουσιαστική εκπαιδευτική και διδακτική ισχύ».
Σε αυτή τη διατύπωση έχει ήδη εκφράσει την αντίρρησή του ο πρόεδρος της Επιτροπής Διαλόγου για την Παιδεία Αντώνης Λιάκος, γράφοντας σχετικά σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης:
«Αν αυτή είναι η τελική πρόταση, την οποία το ΙΕΠ καταθέτει στην επιτροπή Μορφωτικών της Βουλής για την αυριανή (σ.σ.: Τετάρτη) συζήτηση, τότε το σχόλιο είναι ότι πιο γενικόλογη δεν γίνεται. Δύσκολες οι αποφάσεις, ακόμη δυσκολότερο να είσαι αναποφάσιστος!».
