Στην τελική ευθεία έχει μπει το πακέτο του ασφαλιστικό. Ο υπουργός Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γιώργος Κατρούγκαλος αναμένεται να παρουσιάσει σήμερα στους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων, αλλά και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το σχέδιο με τις αλλαγές που περιλαμβάνει. Έπειτα θα αποσταλεί η τελική πρόταση στους δανειστές.
Η κυβέρνηση είχε θέσει κόκκινη γραμμή την μείωση στις κύριες συντάξεις. Επιδίωξη της Κυβέρνησης είναι να κατορθώσει να μείνουν αλώβητες και οι επικουρικές συντάξεις, για τις οποίες το κουαρτέτο ζητά κλιμακωτή μείωση 5%-20% σε όσες συντάξεις υπερβαίνουν τα 170 ευρώ.
Η ελληνική πλευρά προτείνει αύξηση κατά 1,5% των ασφαλιστικών εισφορών (1 μονάδα για τους εργοδότες και 0,5 για τους εργαζόμενους), η χρήση της περιουσίας των ταμείων, αλλά και η επιβολή φόρου στις τραπεζικές συναλλαγές, προκειμένου να εισρεύσουν νέοι πόροι στο σύστημα.
Αναλυτικά το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει:
-Εθνική Σύνταξη: Στη πρόταση της κυβέρνησης περιλαμβάνεται η καταβολή εθνικής σύνταξης ύψους 384 ευρώ σε όλους τους ασφαλισμένους με την συμπλήρωση 15 ετών ασφάλισης. Ωστόσο, οι δανειστές επιμένουν είτε στη θεσμοθέτηση εισοδηματικών κριτηρίων για τη λήψη της βασικής σύνταξης, ειδικά σε περιπτώσεις πρόωρης συνταξιοδότησης, είτε στην αύξηση των ετών ασφάλισης από 15 σε 20.
Σε περίπτωση που αυξηθούν τα έτη, η ηγεσία του υπουργείου μελετά με 15 έτη ασφάλισης να δίνονται 15/20 των 384 ευρώ, δηλαδή 288 ευρώ, ποσό που θα αυξάνεται ανάλογα με τα έτη ασφάλισης. Σε κάθε περίπτωση η Εθνική Σύνταξη θα δίνεται είτε με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας, είτε του 62ου με 40 όμως έτη ασφάλισης.
-Αναλογική Σύνταξη: Σύμφωνα με πληροφορίες το τελικό σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει το ποσοστό αναπλήρωσης για 20 έτη απασχόλησης να ανέρχεται κοντά στο 40-45%, ενώ για 40 έτη απασχόλησης να φτάνει το 65%. Το ποσοστό αναπλήρωσης θα είναι διαφορετικό ανάλογα με το μέσο όρο των αποδοχών του εργαζόμενου. Δηλαδή κάποιος με μέσο όρο μισθού 800 ευρώ και 40 έτη απασχόλησης θα έχει μεγαλύτερο ποσοστό αναπλήρωσης, από έναν ασφαλισμένο με μέσο όρο μισθού 2.500 ευρώ και τα ίδια έτη ασφάλισης.
Το τελικό ποσό της σύνταξης θα διαμορφώνεται με βάση του ύψος του συντάξιμου μισθού, τα πραγματικά έτη ασφάλισης του δικαιούχου, τα πλασματικά έτη ασφάλισης, το δικαίωμα του σε πολλαπλές συντάξεις και την ηλικία αποχώρησης του συνταξιούχου.
Μάλιστα το σχέδιο προβλέπει νέο πλαφόν στις ανώτατες συντάξεις κοντά στα 2.000 ευρώ από έναν ασφαλιστικό φορέα και 3.000 ευρώ για πολλαπλές συντάξεις. Σημειώνεται ότι σήμερα το πλαφόν είναι 2.350 ευρώ στο ΙΚΑ, 2.774 ευρώ στα ειδικά ταμεία και 3.360 ευρώ σε όσους λαμβάνουν διπλές συντάξεις. Οι δικαιούχοι τέτοιων συντάξεων ανέρχονται σε 50.550.
-Ένα ταμείο: Η κυβέρνηση εμφανίζεται αποφασισμένη να συγχωνεύσει όλα τα ταμεία σε ένα φορέα, στον οποίο θα ενταχθούν, αρχικά ως ξεχωριστές διευθύνσεις, όλοι οι κλάδοι κύριας ασφάλισης μισθωτών, αυτοαπασχολουμένων, αγροτών και ναυτικών. Με αυτό τον τρόπο θα είναι ευκολότερο να καθοριστούν ενιαίοι κανόνες εισφορών και παροχών σε όλους τους ασφαλισμένους εντός του 2017.
-Επικουρικές συντάξεις: Να προστατεύσει τις χαμηλές επικουρικές συντάξεις θα επιδιώξει η κυβέρνηση έως 170 ευρώ τουλάχιστον. Σύμφωνα με πληροφορίες του Real.gr, στις τελικές προτάσεις προβλέπεται η αύξηση κατά 1 μονάδα των εργοδοτικών εισφορών και κατά 0,5 των εισφορών των εργαζομένων, προκειμένου να εξοικονομηθούν επιπλέον 200 εκατ. ευρώ και να μην κοπούν οι συντάξεις.
Με αυτό τον τρόπο συνολικά από τις εισφορές τα ταμεία θα αντλήσουν περίπου 500 εκατ. ευρώ. Σε περίπτωση που οι δανειστές δε δεχθούν την αύξηση των εισφορών κατά 1,5 μονάδα, η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει σε περικοπές στις επικουρικές έως 30%, με βάση τον αρχικό σχεδιασμό της για αύξηση εισφορών 0,5 και 0,5 αντίστοιχα.
Το υπόλοιπο ποσό που απαιτείται θα βρεθεί από την χρήση της περιουσίας του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης, με την αντικατάσταση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος.
Σε μειώσεις θα προχωρήσει η κυβέρνηση σε εφάπαξ και μερίσματα. Συγκεκριμένα στα εφάπαξ αναμένεται μείωση της τάξης του 10%, βάσει νέου συντελεστή υπολογισμού, ενώ τα μερίσματα που διατίθεται σε 280.000 πολιτικούς συνταξιούχους αναμένεται να κοπούν έως και 30%.
-Επανυπολογισμός συντάξεων: Η κυβέρνηση με βάση την κλίμακα που θα διαμορφωθεί θα προχωρήσει στον επανυπολογισμό όλων των καταβαλλόμενων συντάξεων πριν την εφαρμογή των μειώσεων. Στόχος της κυβέρνησης είναι να «δικαιολογηθούν» μειώσεις που έχουν ήδη εφαρμοστεί, καθώς τυχόν επαναφορά των συντάξεων με βάση την απόφαση του ΣτΕ θα επιβαρύνει το κράτος από 2,5 -4 δισ. ευρώ.
-Ενιαίες εισφορές: Σταδιακή επιβολή ενιαίων εισφορών σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία για την κύρια ασφάλιση στα επίπεδα του ΙΚΑ, ήτοι 20%, προβλέπει το τελικό σχέδιο της κυβέρνησης. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, για το 2016 δεν θα υπάρξουν αλλαγές στις ασφαλιστικές κατηγορίες των ελευθέρων επαγγελματιών και των ανεξάρτητα απασχολούμενων. Αντίθετα, θα αυξηθούν από 7% στο 10% οι εισφορές των αγροτών το 2016 και σταδιακά στο 20% έως το 2019.
-Πρόσθετοι πόροι: Η κυβέρνηση προκειμένου να μη μειώσει τις κύριες συντάξεις αναζητά επιπλέον πόρους, προτείνοντας την επιβολή φόρου επί των τραπεζικών συναλλαγών, τη χρήση της ακίνητης και κινητής περιουσίας των ταμείων ύψους 16,5 δισ. ευρώ, αλλά και την επιβολή φόρου στις χρηματιστηριακές συναλλαγές.
Οι τρεις άξονες
Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση λέει ο υπουργός Εργασίας έχει τρεις κύριους άξονες: «Πρώτον, επιχειρεί την συνολική αναδιάρθρωση του συνταξιοδοτικού συστήματος, που είχε πάψει και πριν από την κρίση να είναι οικονομικά βιώσιμο, και προβλέπει την εφαρμογή ενιαίων κανόνων για την αναπλήρωση του εισοδήματος σε όλους τους συνταξιούχους στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Δεύτερον, αποτελεί το γενικό εναλλακτικό ισοδύναμο στις επιμέρους μνημονιακές υποχρεώσεις που θα έπλητταν τις συντάξεις ιδίως τις μικρές και θα διαιώνιζαν τα κενά του σημερινού συστήματος. Τρίτον, προσπαθεί να αντιμετωπίσει τα εκρηκτικά ελλείμματα με κοινωνικά δίκαιο τρόπο».
Επαναλαμβάνει ότι η μη μείωση των κύριων συντάξεων είναι διακηρυγμένη από τον πρωθυπουργό θεμελιακή δέσμευση της διαπραγματευτικής γραμμής της κυβέρνησης και προσθέτει ότι υπάρχουν πολλές σκέψεις και προτάσεις για την διεύρυνση των πόρων του ασφαλιστικού συστήματος όχι μόνο για να καλυφθούν τα ταμειακά ελλείμματα, αλλά και για να ενισχυθούν τα ανύπαρκτα αποθεματικά. Σημειώνει δε ότι ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών θα γίνεται με βάση το πραγματικό εισόδημα και όχι με αυθαίρετες ασφαλιστικές κλάσεις.
Αναφερόμενος στην εθνική σύνταξη λέει ότι θα δίνεται σε όσους έχουν τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης στα 67 ή σε όσους έχουν δικαίωμα συνταξιοδότησης σε μικρότερη ηλικία, με χρηματοδότηση από τη φορολογία και όχι από τις εισφορές και θα είναι ίση με το 60% του μέσου εισοδήματος, ώστε να προστατεύει από τον κίνδυνο της φτώχειας. Διευκρινίζει δε, ότι η εθνική σύνταξη δεν θα είναι η κατώτατη σύνταξη. Για την ενοποιήσεις ταμείων αναφέρει ότι «η μεταρρύθμιση προβλέπει την πλήρη οργανωτική και λειτουργική ενοποίηση του συστήματος».
Τέλος όσον αφορά το μέτωπο των εργασιακών ο κ. Κατρούγκαλος δηλώνει ότι «η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων αποτελεί θεμελιώδη δέσμευση και στοιχείο της πολιτικής μας ταυτότητας. Αμέσως μόλις κλείσει το μέτωπο του ασφαλιστικού θα ξεκινήσει η σκληρή διαπραγμάτευση με τους δανειστές για το θέμα αυτό».
Ενημέρωση πολιτικών αρχηγών και του Προέδρου της Δημοκρατίας
Ο υπουργός Εργασίας θα συναντήσει κατά σειρά τον Γιώργο Πλακιωτάκη (11 π.μ.) , Βασίλη Λεβέντη (12 π.μ.), τους κυρίους Μπαργιώτα και Αμυρά εκ μέρους του Ποταμιού, καθώς ο κ. Θεοδωράκης λείπει εκτός Αθήνας (12.30 π.μ.), τον Δημήτρη Κουτσούμπα (1 το μεσημέρι) και τη Φώφη Γεννηματά (2 το μεσημέρι).
Το απόγευμα ο Γ. Κατρούγκαλος θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και αμέσως μετά θα στείλει το νομοσχέδιο στους εκπροσώπους των θεσμών, προκειμένου να ξεκινήσει και επίσημα η διαπραγμάτευση επί της κυβερνητικής πρότασης.