Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024 -

Η πραγματική ιστορία του «Κεμάλ»



«Καληνύχτα, Κεμάλ. Αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ. Καληνύχτα». Ένα τραγούδι με μία σατανική διαχρονικότητα, ο «Κεμάλ», γράφτηκε από τον Μάνο Χατζιδάκι κατά την παραμονή του στην Αμερική στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και αποτελεί ένα από τα πιο αγαπημένα του μεγάλου Έλληνα συνθέτη.
Η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού σε αγγλικό στίχο περιλαμβάνεται στον δίσκο «Reflections», έπειτα από τη συνεργασία του συνθέτη με το συγκρότημα New York Rock & Roll Ensemble.

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ο Μάνος Χατζιδάκις αποφασίζει το 1993 να εκδώσει το δίσκο στα ελληνικά και συνεργάζεται με τον ποιητή και στιχουργό Νίκο Γκάτσο, ο οποίος γράφει τους στίχους για τα τραγούδια του δίσκου.

Το τραγούδι στα ελληνικά ερμηνεύει η Αλίκη Καγιαλόγλου και ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις κάνει τον αφηγητή στην αρχή. Στη συνέχεια το τραγούδι ερμήνευσε πλειάδα καλλιτεχνών, όπως η Μαρία Φαραντούρη, ο Βασίλης Λέκκας, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, η Σαβίνα Γιαννάτου και άλλοι.

Με τον αγγλικό του στίχο επανεκτελέστηκε από το ελληνικό συγκρότημα ποπ - εναλλακτικής ροκ μουσικής Raining Pleasure, οι οποίοι το 2004, αποδεχόμενοι την πρόταση του θετού γιού του Μάνου Χατζιδάκι και της Έλλης Πασπαλά, ηχογράφησαν σε στούντιο στη Γερμανία το θρυλικό άλμπουμ «Reflections».

 

Ποιος ήταν όμως ο Κεμάλ που αναφέρεται στο τραγούδι του Χατζιδάκι; Την απάντηση δίνει ο ίδιος σε αφήγησή του:

«Στη Νέα Υόρκη το χειμώνα του ΄68, συνάντησα ένα νέο παιδί είκοσι χρονών που το λέγανε Κεμάλ. Μου τον γνωρίσανε. Τι μεγάλο και φορτισμένο από μνήμες όνομα για ένα τόσο όμορφο και νεαρό αγόρι, σκέφθηκα. Είχε φύγει απ’ τον τόπο του με πρόσχημα κάποιες πολιτικές του αντιθέσεις. Στην πραγματικότητα, φαντάζομαι, ήθελε να χαθεί μέσ’ στην Αμερική.

Του το είπα. Χαμογέλασε. -Δέχεστε να σας ξεναγήσω; Αρνήθηκε ευγενικά. Προτιμούσε μόνος. Κι έτσι σαν γύρισα στο σπίτι μου τον έκανα τραγούδι, μουσική. Ο Γκάτσος εκ των υστέρων, γράφοντας τους στίχους στα ελληνικά, τον έκανε Άραβα πρίγκιπα να προστατεύει τους αδυνάτους. Κάτι σαν μια ταινία του Έρολ Φλιν του ΄35.

Η Πελοπόννησος (σσ. καταγωγή του Γκάτσου), από τη φύση της αδυνατεί να κατανοήσει την αμαρτωλή ιδιότητα των μουσουλμάνων Τούρκων, που μοιάζουν σαν ηλεκτρισμένα σύννεφα πάνω απ’ τον Έβρο, ή σαν χαμένα και περήφανα σκυλιά. Το μόνο που αφήσαμε ανέπαφο στα ελληνικά είναι εκείνο το «Καληνύχτα Κεμάλ».

Είτε πρίγκιπας άραψ είτε μωαμεθανός νεαρός της Νέας Υόρκης, του οφείλουμε μια «καληνύχτα» τέλος πάντων, για να μπορέσουμε να κοιμηθούμε ήσυχα τη νύχτα. Χωρίς τύψεις, χωρίς άχρηστους πόθους κι επιθυμίες. Κατά πως πρέπει σ΄ Έλληνες, απέναντι σ΄ ένα νεαρό μωαμεθανό- όπως θα έλεγεν κι ο φίλος μας ο ποιητής ο Καβάφης.»...