«Πιστεύω βαθιά στην ελληνοτουρκική φιλία και το έχω αποδείξει ως πρωθυπουργός».
Με αυτά τα λόγια υποδέχτηκε στο Μέγαρο Μαξίμου ο Αλέξης Τσίπας τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ρεπορτάζ Πέπη Οικονομάκη
Ο Έλληνας πρωθυπουργός συνέχισε λέγοντας «Ιδιαίτερα σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές με εντάσεις και μεγάλες προκλήσεις, όπως το προσφυγικό, η Συρία και η ένταση στις ευρωτουρκικές σχέσεις, ευθύνη μας είναι να οικοδομήσουμε τη συνεννόηση και να βρούμε λύση σε σύνθετα προβλήματα.
Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος που ενθάρρυνα τον ΠτΔ να σας προσκαλέσει γιατί είναι ιστορική και η πρόκληση που στόχο έχει να επιδιώξουμε να χτίσουμε γέφυρες και όχι να υψώσουμε τείχη. Θέλω να πιστεύω ότι αυτός είναι ο δικός σας σκοπός.
Σαν μηχανικός που είμαι πρέπει να τις χτίσουμε σε σταθερά θεμέλια. Διαφορές υπήρχαν πάντα, και σήμερα, οι θέσεις σας είναι γνωστές όπως και οι δικές μας. Αυτό που έχει σημασία είναι πέρα από τις διαφορές να βρούμε συγκλίσεις και να τις διατυπώνουμε τις διαφορές χωρίς υπερβολές και προκλήσεις με σεβασμό στην άλλη άποψη. Πιστεύω ότι αν σήμερα το καταφέρουμε αυτό, η επίσκεψη δεν θα είναι μόνο ιστορική αλλά θα ανοίξει νέο κεφάλαιο στις σχέσεις των δύο χωρών».
Από την πλευρά του ο κ. Ερντογάν είπε ότι νιώθει ιδιαίτερη χαρά που βρίσκεται στην Ελλάδα και συνέχισε: «Πιστεύω ότι Τουρκία και Ελλάδα πρέπει να πιστέψουν ότι πρέπει να εστιάσουν στο γεμάτο μέρος του ποτηριού και να παραμερίσουν το κενό μέρος. Πρέπει να εστιάσουμε σε αυτή την αντίληψη στις συνομιλίες μας. Στην ουσία οι λαοί μας έχουν πολλά κοινά, αρκεί να παραμερίσουμε αυτούς που έχουν ιδεολογικές εμμονές».
«Εμείς ως χώρα, ως Τουρκική Δημοκρατία ποτέ δεν εποφθαλμιούμε τα εδάφη μιας άλλης χώρας. Είμαστε δύο λαοί που συνυπήρξαν, ζήσαμε πολύ κοντά, έχουμε ομογενείς που ζουν στη χώρα σας, το ίδιο κι εσείς. Εύχομαι και λέω μακάρι να μην είχαν διαπραχθεί τα λάθη από προηγούμενες πολιτικές που οδήγησαν στην αποχώρηση πολιτών που ήταν μέλη της μειονότητας και να είμαστε στην κατάσταση που είμαστε σήμερα. Τα λάθη είναι πια κομμάτι της ιστορίας και πρέπει να χτίσουμε το μέλλον σε πολύ δυνατά θεμέλια. Μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα. Εάν μπορέσουμε να συμφωνήσουμε, να αρθρώσουμε κοινή ρητορεία. Μεταφέρω τις προσωπικές μου ευχαριστίες αλλά είμαι και εκπρόσωπος του λαού μου» κατέληξε.
Η συνάντηση με τον Προκόπη Παυλόπουλο
Νωρίτερα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του τούρκου προέδρου με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο. Κατά τις δηλώσεις τους στην κάμερα, ο κ. Παυλόπουλος χαρακτήρισε ιστορική την επίσκεψη για τη σχέση των δύο κρατών, για την ασφάλεια στην περιοχή αλλά και για την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας «την οποία εμείς οι Ελληνες στηρίζουμε».
«Είμαστε εδώ εμείς οι Ελληνες για να σφίξουμε το χέρι και να δημιουργήσουμε γέφυρες φιλίας και όχι διχασμό και να γίνουμε η πόρτα για την είσοδο της Τουρκίας στην ΕΕ» είπε στον κ. Ερντογάν. «Λόγω της ιστορίας της Ελλάδας, αυτό προϋποθέτει τον πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου» συνέχισε.
«Η βάση που θεμελίωσε τη φιλία μας ήταν η συνθήκη της Λωζάνης. Για μας αυτή η συνθήκη είναι αδιαπραγμάτευτη, δεν χρειάζεται ούτε αναθεώρηση, ούτε επικαιροποίηση, καλύπτει πλήρως τα ζητήματα». «Τα ίδια που είπα για το μέλλον της Τουρκίας ισχύουν και για τις υπόλοιπες χώρες, πχ ΦΥΡΟΜ, Αλβανία αλλά και εκεί υπάρχουν προϋποθέσεις. Ονόματα που προσβάλλουν την ιστορία που αποπνέουν αλυτρωτισμό δεν είναι αποδεκτά από το διεθνές δίκαιο.
Οι χώρες επίσης που θέλουν να γίνουν μέλη της ΕΕ πρέπει να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στο Κυπριακό ξέρετε πώς εμείς οι Ελληνες θέλουμε λύση δίκαιη και βιώσιμη.
Ομως η λύση οφείλει να σέβεται την κυριαρχία του κράτους μέλους της ΕΕ και τι σημαίνει αυτό είναι γνωστό. Εδώ είμαστε όλοι μαζί για να φτάσουμε σε λύση». Πρόσθεσε τέλος ότι «είναι ανάγκη για τις σχέσεις μας να υπάρξει ειλικρινής εφαρμογή της συνθήκης ΕΕ-Τουρκίας για το θέμα των προσφύγων. Εφαρμόζοντας αυτή τη συνθήκη αφού έλαχε στους δύο λαούς να έχουν τις επιπτώσεις από έναν πόλεμο που δεν επιδιώξαμε θα αποδείξουμε τα ιδεώδη που τα διαπνέουν, της δικαιοσύνης και του ανθρωπισμού».
Ακολούθησαν οι δηλώσεις Ερντογάν:
Πράγματι ιστορική η σημερινή μέρα. Μεγάλη ευχαρίστηση για μένα που πραγματοποιώ αυτή την επίσκεψη. Επιθυμώ η επίσκεψη αυτή να αποτελεέσει νέο σημείο καμπής για τις σχέσεις των δύο κρατών. Βέβαια εσείς πραγματοποιήσατε κάποιες αλήθειες ξεκάθαρα, θα κάνω το ίδιο κι εγώ. Για τη Συνθήκη της Λωζάνης υπάρχουν εκκρεμότητες που δεν κατανοούνται σωστά.
Αυτή είναι μία συμφωνία που υπογράφτηκε πριν 94 χρόνια και δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, υπήρξαν 11 χώρες που εμπλέκονται. Στη Συνθήκη υπάρχει ακόμα και η Ιαπωνία! Μιλάμε για μία συμφωνία με όλες αυτές τις χώρες. Μέσα στο διάστημα των 94 ετών ξαναοικοδομείται ο πλανήτης. Αλλαξαν πολλά και εμφανίστηκαν νέα θέματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο διάστημα αυτό. Πχ στη Συνθήκη χαρακτηρίζεται μουσουλμανική η μειονότητα στην Ελλάδα, είναι σωστό αλλά στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο υπάρχει αναφορά στη λέξη τουρκική μειονότητα.
Μπορούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα αν οι μουσουλμάνοι στη Δ. Θράκη μπορούν να ζήσουν τη θρησκεία τους βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης; Υπάρχουν προσπάθειες για να διορίζεται ο αρχιμουφτής από άτομα που διορίζει το κράτος. Στην Τουρκία ο Πατριάρχης δεν είναι διορισμένος. Ο πατριάρχης εκλέγεται από την Αγία Σύνοδο.
Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης τα μέλη πρέπει να έχουν τουρκική ιθαγένεια. Τα 17 άτομα που εκλέγουν τον Πατριάρχη, στη Δ. Θράκη όμως εξακολουθούν να μη μπορούν οι ιμάμηδες να εκλέγουν τον αρχιμουφτή τους. Πώς λοιπόν είναι σε ισχύ η Συνθήκη της Λωζάνης. Αρα δεν εφαρμόζετε τη Συνθήκη της Λωζάνης.
Στην Τουρκία δεν υπάρχουν διακρίσεις στους χώρους προσευχής, αλλά στη Δυτική θράκη δεν μπορούν ούτε να πουν τη λέξη τουρκική. Δεν μπορούν να γράψουν τη λέξη τουρκική στην πινακίδα ενός σχολείου. Πρέπει να ξεπεράσουμε αυτά τα θέματα.
Αυτό εννοώ με την επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάνης. Υπάρχουν όμως και στρατιωτικά θέματα. Οταν αποχωρήσατε από το ΝΑΤΟ εμείς σας στηρίξαμε για να ξαναγίνετε μέλος. Για το Κυπριακό, εσείς δεν είχατε πάρει μέρος στις συνομιλίες, αλλά εγώ είχα πάρει.
Ο κ. Παυλόπουλος ζήτησε να κάνει παρέμβαση μετά το τέλος της δήλωσης του κ. Ερντογάν για να πει τα εξής: «Σας θυμίζω ότι δεν είμαι εκτελεστικός πρόεδρος όπως εσύ, έχω απάντηση για όσα είπατε, αλλά θα τα πείτε με την κυβέρνηση. Εκείνο που πρέπει να κάνουμε είναι να στηρίξουμε μία ειλικρινή φιλία. Εχω μία μόνο παρατήρηση για την επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάνης που αναφέρατε. Οι συνθήκες δεν χρειάζονται αναθεώρηση, οι μέθοδοι ερμηνείας του δικαίου είναι εκείνες που προσαρμόζουν τη Συνθήκη στα εκάστοτε δεδομένα. Αυτό λέγεται ερμηνεία. Ας αποφεύγαμε ορισμένους όρους που δεν ταιριάζουν νομικά, για να αποφεύγονται παρεξηγήσεις. Συγχωρέστε μου την παρέμβαση».
Στεφάνι στον Αγνωστο Στρατιώτη
Νωρίτερα, στεφάνι στο «Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη» κατέθεσε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντoγάν.
Μαζί του ήταν ο Αλεξης Τσίπρας, ο οποίος υποδέχτηκε θερμά τον Τούρκο πρόεδρο όταν έφτασε στην πλατεία Συντάγματος.
Προσγειώθηκε στην Ελλάδα στις 10.40
Το αεροσκάφος του Τούρκου προέδρου προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος στις 10.40, το οποίο μάλιστα συνόδευσαν τρία ελληνικά F-16.
Το αεροσκάφος του Τούρκου προέδρου, ένα Airbus 320, απογειώθηκε στις 9:20 το πρωί από το αεροδρόμιο Εσέν Μπουγκά της Άγκυρας.
Δύο τούρκικα F-16 τον συνόδευαν μέχρι το σημείο που τέμνονται τα FIR Αθηνών και Κωνσταντινούπολης. Περίπου 10:06 το αεροσκάφος του Ερντογάν μπήκε στο FIR Αθηνών από την περιοχή νοτίως της Χίου.
Τα τρία ελληνικά F-16 που συνοδεύουν το Airbus του προέδρου της Τουρκίας απογειώθηκαν από την αεροπορική βάση της Λάρισας.
Τον Τούρκο πρόεδρο και τη σύζυγό του Εμινέ υποδέχθηκε εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς.
