Το καλοκαίρι έχει μπει πια για τα καλά. Η θερμοκρασία έχει φτάσει σε πολύ υψηλές τιμές, γεγονός που μας αναγκάζει να προσέχουμε ιδιαίτερα την διατροφή μας.
Άλλωστε αυτό μας το επιβάλλει και ο ίδιος μας ο οργανισμός. Τις πολύ ζεστές ημέρες μειώνεται η όρεξη για φαγητό και αυξάνεται η διάθεσή μας για κατανάλωση φρούτων και λαχανικών.
Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι υψηλή ο ανθρώπινος οργανισμός προκειμένου να διατηρήσει σταθερή την θερμοκρασία του σώματος, αυξάνει την εφίδρωση με αποτέλεσμα να έχει αυξημένες απώλειες υγρών. Παράλληλα όμως με το νερό που αποβάλλεται μέσω του ιδρώτα, χάνονται και μεγάλες ποσότητες ηλεκτρολυτών όπως νάτριο και κάλιο. Επομένως για να διατηρηθεί ο οργανισμός μας υγιής και σε καλή κατάσταση θα πρέπει να αναπληρώσουμε τις απώλειες αυτές. Άλλωστε δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ένα μεγάλο ποσοστό (40 - 60%)του βάρους του ανθρώπινου σώματος είναι νερό.
Για να γίνει η αναπλήρωση των υγρών που χάνονται θα πρέπει να αυξηθεί και η κατανάλωση τους. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι ακόμα και τα στερεά τρόφιμα παρέχουν στον οργανισμό μια ποσότητα υγρών, Τα φρούτα και τα λαχανικά μάλιστα είναι πλούσια σε νερό, γεγονός που εξηγεί και την έντονη επιθυμία για την κατανάλωση τους τις μέρες του καλοκαιριού. Επομένως η αναπλήρωση των υγρών μπορεί να γίνει με ένα συνδυασμό κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών αλλά και νερού. Πόσο όμως νερό χρειαζόμαστε;
Μέχρι πρόσφατα επικρατούσε η άποψη ότι είναι απαραίτητη η κατανάλωση 8-10 ποτηριών (2-2,5 λίτρα) νερού την ημέρα, ποσότητα ή οποία έφτανε τα 3 λίτρα όταν το περιβάλλον ήταν ιδιαίτερα θερμό και ξηρό. Τελευταίες έρευνες έδειξαν ότι ο ανθρώπινος οργανισμός χρειάζεται 2 - 2,5 λίτρα υγρών ημερησίως. Στα υγρά περιλαμβάνονται τα υγρά που θα προσληφθούν μέσω της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, το νερό, τα αναψυκτικά, οι χυμοί, ο καφές, το τσάι κ.α. Μάλιστα έρευνες έχουν δείξει ότι το 80% των αναγκών του ανθρώπινου οργανισμού σε νερό καλύπτεται από υγρά, ενώ το υπόλοιπο 20% από στερεά τρόφιμα. Παρόλα αυτά θα πρέπει να τονιστεί ότι η κατανάλωση του καφέ δεν θα πρέπει να ξεπερνάει τα 2 φλιτζάνια την ημέρα και ότι τα αναψυκτικά, αν δεν είναι τύπου λάιτ, έχουν αρκετές θερμίδες, ενώ πολλά από αυτά περιέχουν και καφεΐνη. Η καφεΐνη έχει διουρητική δράση επομένως μπορεί να προκαλέσει αύξηση της απώλειας υγρών.
Επίσης ιδιαίτερη αναφορά θα πρέπει να γίνει στα αλκοολούχα ποτά. Μπορεί στιγμιαία να ικανοποιούν το αίσθημα της δίψας και να παρέχουν στον οργανισμό υγρά αλλά προκαλούν αυξημένη εφίδρωση. Η αυξημένη εφίδρωση που προκαλούν τα αλκοολούχα ποτά σε συνδυασμό με την διουρητική τους δράση οδηγούν σε αυξημένη απώλεια υγρών και όχι τελικά σε αναπλήρωσή τους. Τέλος δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι τα αλκοολούχα ποτά περιέχουν αρκετές θερμίδες ( 1 gr αλκοόλης αποδίδει 7 θερμίδες).
Εκτός όμως από τα υγρά θα πρέπει μέσω της διατροφής να αναπληρωθούν και οι απώλειες των ηλεκτρολυτών. Όσον αφορά το νάτριο, η αναπλήρωσή του είναι ευκολότερη σε σχέση με το κάλιο. Αρκεί να αυξηθεί λίγο η ποσότητα του αλατιού στα φαγητά και ένα μεγάλο μέρος του «χαμένου» νατρίου θα αναπληρωθεί. Παρόλα αυτά θα πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα οι ομάδες εκείνες του πληθυσμού που πρέπει να έχουν περιορισμένη πρόληψη νατρίου (π.χ. οι υπερτασικοί). Όσο για το κάλιο τροφές που είναι πλούσιες σε αυτό είναι το σπανάκι, το μπρόκολο, το αγγούρι, ή ντομάτα, τα βερίκοκα, το πεπόνι, η μπανάνα κ.α.
Τέλος ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην σύσταση και στον όγκο των γευμάτων. Θα πρέπει να αποφεύγονται τα μεγάλα γεύματα και την θέση τους να παίρνουν μικρά και συχνά γεύματα. Το ιδανικό είναι να καταναλώνονται 5 γεύματα την ημέρα, 3 κύρια γεύματα (πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό) και 2 σνακ (δεκατιανό, απογευματινό), ώστε να διευκολυνθεί η διαδικασία της πέψης. Την διαδικασία της πέψης θα την διευκολύνει και η αποφυγή τροφίμων, τα οποία είναι πλούσια σε λιπαρά. Τα λιπαρά είναι τα συστατικά εκείνα των τροφίμων που χρειάζονται τον περισσότερο χρόνο για να διασπαστούν και να απορροφήθουν από τον οργανισμό.
Συνοψίζοντας λοιπόν για να κρατήσουμε τον οργανισμό μας σε καλή κατάσταση θα πρέπει τις ιδιαίτερα θερμές μέρες:
• Να καταναλώνουμε πολλά υγρά και κυρίως νερό, τα οποία θα πρέπει να είναι δροσερά και όχι παγωμένα (τουλάχιστον 8 ποτήρια την ημέρα)
• Να καταναλώνουμε πολλά φρούτα και λαχανικά
• Να προτιμάμε τα γεύματα μας να είναι μικρά και συχνά
• Να αποφεύγουμε τα λιπαρά τρόφιμα
• Να θυμόμαστε ότι τα αλκοολούχα ποτά μπορεί να μας ξεδιψάνε στιγμιαία αλλά ουσιαστικά αυξάνουν την απώλεια υγρών.
• Αν δεν υπάρχει πρόβλημα υγείας που να το απαγορεύει, θα πρέπει να αυξήσουμε την κατανάλωση του αλατιού.
