«Τρεις βετεράνοι σε θέσεις – κλειδιά στην κυβέρνηση. Γιάννης Δραγασάκης, Δημήτρης Βίτσας, Φώτης Κουβέλης». Είναι χθεσινή αναφορά από τους Financial Times που δείχνει το κλίμα που επικρατεί στο εξωτερικό για τον ανασχηματισμό στην Ελλάδα, αλλά και αντικατοπτρίζει πλήρως την εικόνα μετά τα χθεσινά γεγονότα.
Αν θα μπορούσε κανείς να βγάλει ορισμένα χρήσιμα συμπεράσματα από τις αποφάσεις του πρωθυπουργού θα κατέληγε στο συμπέρασμα ότι ήταν μια λύση ανάγκης οι περιορισμένες αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα. Ενας ανασχηματισμός αναγκαστικός, λόγω των κενών που υπήρχαν στις υπουργικές καρέκλες. Ενας διαχειριστικός ανασχηματισμός που σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να δώσει ώθηση στο κυβερνητικό έργο αλλά που έγινε με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υπάρξουν κραδασμοί.
Μπορεί οι περισσότεροι να εστίασαν στην «περίεργη» αν μη τι άλλο επιλογή του Φώτη Κουβέλη για το Πεντάγωνο, ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα σημεία που θα πρέπει να αναλυθούν περαιτέρω. Ισως δε η επιλογή Κουβέλη να υπηρετεί κι αυτό τον στόχο. Να ασχοληθούν όλοι με την υπουργοποίησή του κι όχι με τα πραγματικά προβλήματα που έχει η κυβέρνηση και τις ισορροπίες που δεν έπρεπε να διαταραχθούν.
1. Κατ’ αρχάς, για αρκετούς αναλυτές, αυτός ο ανασχηματισμός έγινε επειδή ένας σαρωτικός θα έδινε αμέσως το σύνθημα των πρόωρων εκλογών. Με τις μικρές διορθώσεις που έγιναν πολλοί εκτιμούν ότι απομακρύνεται το σενάριο της κάλπης, παρά το γεγονός ότι η ΝΔ βλέπει ότι πρόκειται για τον τελευταίο ανασχηματισμό της παρούσας κυβέρνησης. Ενδεχομένως ο Αλέξης Τσίπρας να κρατά άσους στο μανίκι του για μια ευρύτερη αναδόμηση σε πιο κατάλληλο χρόνο. Έναν ανασχηματισμό εκλογικό (κάτι που δεν ήταν ο χθεσινός), με νέα πρόσωπα και με ανοίγματα στην κοινωνία και στους χώρους που ο πρωθυπουργός θέλει να επενδύσει το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ.
2. Το δεύτερο είναι η επιλογή Δραγασάκη για το κτίριο της πλατείας Συντάγματος. Κάποιες πληροφορίες λένε ότι η απόφαση ελήφθη έπειτα από 1,5 ώρα σύσκεψης των Αλέξη Τσίπρα – Γιάννη Δραγασάκη και Ευκλείδη Τσακαλώτου. Οι… κακές γλώσσες τονίζουν ότι υπήρχε πρόβλημα στο υπουργείο Οικονομικών και σε περίπτωση που πήγαινε κάποιος από τους άλλους που ακουγόταν (Νίκος Παππάς, αναβάθμιση Αλέξη Χαρίτση) θα διαταρασσόταν οι ισορροπίες και κάποιοι θα ήταν σφόδρα ενοχλημένοι. Ο Γιάννης Δραγασάκης καλείται να παίξει το ρόλο του ισορροπιστή, είναι παλιό και σεβάσμιο στέλεχος στο χώρο, μοιάζει με «Νέστορα» της πολιτικής που τον ακούνε όλοι και ταυτόχρονα γνωρίζει το αντικείμενο. Μένει να αποδειχθεί αν μπορεί να κάνει πράξη την επιστροφή στην ανάπτυξη μέσω μεγάλων επενδύσεων.
3. Το τρίτο είναι η επιλογή Κουβέλη και κυρίως η απόφαση του ιδίου να πάει στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας. Μοιάζει με «κόντρα» ρόλο για έναν πολιτικό της αριστεράς που έχει γράψει πολλά ένσημα στο χώρο, που ήταν έτοιμος να πάει για Πρόεδρος της Δημοκρατίας, που δεν είχε ποτέ καλές σχέσεις με τον Πάνο Καμμένο και που τώρα καλείται να γίνει υφιστάμενός του. Μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για πρώην αρχηγό κόμματος που συμμετείχε στην τρικομματική κυβέρνηση μέχρι πριν από 4,5 χρόνια, οπότε και αποχώρησε μετά το «μαύρο» στην ΕΡΤ. Κάποιοι είπαν ότι η απόφαση Τσίπρα μοιάζει με… τιμωρία στον Νέστορα της Αριστεράς. Το να φορέσει το κοστούμι του αναπληρωτή υπουργού Αμυνας και να πρέπει να συνεργαστεί με τον κ. Καμμένο είναι ασφαλώς δύσκολο, κι ένα μεγάλο στοίχημα. Όμως, αυτή η επιλογή σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να εμπεριέχει το χαρακτήρα ανοίγματος του πρωθυπουργού στον κεντροαριστερό χώρο. Ο κ. Κουβέλης είναι ουσιαστικά συνταξιούχος της πολιτικής που δεν επηρεάζει κάποιο συγκεκριμένο κοινό και δεν μπορεί να φέρει κόσμο στον ΣΥΡΙΖΑ. Εκτός κι αν ήταν η πρώτη κίνηση Τσίπρα για ένα ευρύτερο άνοιγμα που θα κάνει το επόμενο διάστημα και μέχρι τις εκλογές.
4. H αλήθεια είναι ότι θα μπορούσε η τοποθέτηση Κουβέλη στο Πεντάγωνο σε συνδυασμό με τη μη υπουργοποίηση άλλου στελέχους των ΑΝΕΛ να είναι μήνυμα Τσίπρα στον Καμμένο για το ποιος κάνει κουμάντο. Οι σχέσεις των δύο ασφαλώς και θα δοκιμαστούν με το «Μακεδονικό» και ίσως ο πρωθυπουργός ήθελε να στείλει το μήνυμα ότι αυτός είναι το αφεντικό.
5. Σημασία έχει επίσης και η τοποθέτηση της Μερόπης Τζούφη στο υπουργικό συμβούλιο. Ένα άγνωστο στέλεχος αλλά που ανήκει στην ομάδα των «53» με τον πρωθυπουργό να προσεταιρίζεται αυτό το χώρο για να «έχει το κεφάλι του ήσυχο».
6. Δεν μπορεί να μην ειπωθεί ότι ενδεχομένως ο πρωθυπουργός να ήθελε διευρύνσεις αλλά να βρήκε κλειστές πόρτες και να αναγκάστηκε στη λύση Κουβέλη. Σε κάθε περίπτωση δεν τόλμησε να πάει σε ένα σχήμα με νέους αλλά προτίμησε την πείρα, αφήνοντας ίσως για αργότερα τις κινήσεις που πιστεύει ότι μπορούν να τον κάνουν πρωταγωνιστή των εξελίξεων.
7. Τέλος, η επιλογή Ηλιόπουλου για το Εργασίας θεωρείται φυσιολογική καθώς ξέρει το αντικείμενο κι έχει συνεργαστεί με την προκάτοχό του. Οσο για τον κ. Στρατή μάλλον πήγε στο Πολιτισμού για να αποψιλώσει τις αρμοδιότητες της κ. Κονιόρδου.
