Αμερικανός στρατιωτικός, με σημαντική συνεισφορά στην έκβαση του ελληνικού εμφύλιου πολέμου.
Ο Τζέιμς Όλγουορντ βαν Φλιτ (James Alward Van Fleet) γεννήθηκε στις 19 Μαρτίου 1892 στο Κότεσβιλ του Νιού Τζέρσεϊ, αλλά μεγάλωσε στο Μπάρλοου της Φλώριδας. Το 1911 έγινε δεκτός στη Στρατιωτική Ακαδημία του Γουέστ Πόιντ (Αμερικανική Σχολή Ευελπίδων), με συμμαθητές σημαντικές στρατιωτικές προσωπικότητες του μέλλοντος, όπως ο στρατηγός και πρόεδρος των ΗΠΑ Ντουάιτ Αϊζενχάουερ και ο στρατηγός Ομάρ Μπράντλεϊ. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του συμμετείχε στην ανίκητη ποδοσφαιρική ομάδα (αμερικανικό ποδόσφαιρο) του στρατού το 1914. Μετά την αποφοίτησή του ονομάστηκε ανθυπολοχαγός Πεζικού.
Στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε ως διοικητής τάγματος υπό τις διαταγές του στρατηγού Τζον Πέρσινγκ. Τη διετία 1923-1924, εκτός από τα στρατιωτικά του καθήκοντα, διετέλεσε προπονητής της ποδοσφαιρικής ομάδας Florida Gators, την οποία οδήγησε σε μεγάλες επιτυχίες.
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησε στην Ευρώπη ως διοικητής του 8ου Συντάγματος Πεζικού και συμμετείχε στην απόβαση των Συμμάχων την Νορμανδία. Αν και η φήμη του είχε ξεπεράσει τα στενά όρια της μονάδας του, έμεινε στάσιμος βαθμολογικά, επειδή ο αρχηγός του Στρατού, Τζορτζ Μάρσαλ, τον πέρασε κατά λάθος για ένα συνονόματο αξιωματικό, που ήταν μέθυσος. Όταν ο παλιός του συμμαθητής Αϊζενχάουερ πληροφόρησε τον Μάρσαλ για το λάθος του, ο Βαν Φλιτ αποκαταστάθηκε και ανέλαβε τη διοίκηση του Γ’ Σώματος Στρατού της 3ης Στρατιάς, που διοικούσε ο στρατηγός Πάτον.
Στις 24 Φεβρουαρίου 1948 ο Βαν Φλιτ έφθασε στην Ελλάδα για να εποπτεύσει την εφαρμογή του Δόγματος Τρούμαν. Ήταν επικεφαλής των 250 στρατιωτικών συμβούλων, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην έκβαση του εμφυλίου πολέμου υπέρ των εθνικών δυνάμεων, ενώ διαχειρίστηκε και την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια στη χώρα μας, ύψους 304 εκατομμυρίων δολαρίων. Ουσιαστικά, ήταν ο διοικητής του Εθνικού Στρατού, αν ανακαλέσουμε στη μνήμη τη ρήση του Υπουργού Στρατιωτικών Παναγιώτη Κανελλόπουλου, ο οποίος απευθυνόμενος στον βαν Φλιτ του είπε: «Στρατηγέ, ιδού ο στρατό σας».
Η πρώτη γεύση από το μέτωπο δεν ήταν και ιδιαίτερα ευχάριστη γι’ αυτόν, καθώς το στρατιωτικό αεροσκάφος με το οποίο μετέβη στη Φλώρινα πάτησε νάρκη στον διάδρομο προσγείωσης, την οποία είχαν τοποθετήσει αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού. Ανατινάχθηκε το ουραίο τμήμα του, αλλά ο Βαν Φλιτ γλίτωσε με ελαφρά τραύματα, όχι όμως και δύο Έλληνες αξιωματικοί, υπεύθυνοι του αεροδρομίου, που εκτελέστηκαν για εγκληματική αμέλεια.
Το 1951 ο Βαν Φλιτ αντικατέστησε τον στρατηγό Μάθιου Ρίτζγουεϊ ως επικεφαλής της 8ης Στρατιάς και των δυνάμεων του ΟΗΕ στον Πόλεμο της Κορέας. Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων έπεσε μαχόμενος ο μονάκριβος γιος του, πιλοτάροντας ένα βομβαρδιστικό Β-26.
Συνταξιοδοτήθηκε το 1953 με τον βαθμό του αντιστρατήγου. Μόλις το πληροφορήθηκε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Χάρι Τρούμαν, δήλωσε: «Ο βαν Φλιτ υπήρξε ο σπουδαιότερος στρατηγός που είχαμε ποτέ… Τον έστειλα στην Ελλάδα και κέρδισε τον πόλεμο… Τον έστειλα την Κορέα και κέρδισε τον πόλεμο».
Ο Τζέιμς Βαν Φλιτ πέθανε στο ράντσο του στο Πολκ Σίτι της Φλόριντα στις 23 Σεπτεμβρίου 1992 και τάφηκε στο στρατιωτικό κοιμητήριο του Άρλινγκτον στην Ουάσιγκτον.
Στην Καστοριά, η δημοτική αρχή έδωσε το όνομά του βαν Φλιτ σε πλατεία της πόλης, όπου μάλιστα του έστησε και προτομή. Κατά τη διάρκεια των ΝΑΤΟϊκών βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία το 1999, άγνωστοι γκρέμισαν τον ανδριάντα και τον πέταξαν στη λίμνη. Υπήρξε αντίδραση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και τελικά με πρωτοβουλία της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης Καστοριάς το 2007 στήθηκε άλλη προτομή του στρατηγού στις παρυφές της πόλης, σε ιδιωτικό χώρο.
