Με το επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης να εστιάζεται, εκτός απροόπτου, στην υπόθεση της Novartis, ενόψει της συγκρότησης προανακριτικής επιτροπής, η κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες, κινείται και στην κατεύθυνση της αναζήτησης αστικών αξιώσεων από τον πολυεθνικό φαρμακευτικό κολοσσό, σε μια προσπάθεια να προσδοθεί, πέραν των ποινικών ευθυνών σε πολιτικούς, βαρύτητα στην αποζημίωση του Δημοσίου από την εταιρεία για τις παράνομες πρακτικές που διερευνώνται.
Οι αστικές αξιώσεις, και κυρίως το ύψος τους, θα εξαρτηθούν από την αποτίμηση σωρείας στοιχείων που διαθέτουν οι εισαγγελείς Διαφθοράς σε σχέση με τις πρακτικές της εταιρείας από το 2000 μέχρι το 2015. Οι αγωγές, σύμφωνα με έγκυρες πηγές, θα στηριχθούν στα στοιχεία της δικογραφίας, όπου μεταξύ άλλων αναφέρονται συγκεκριμένα δεδομένα για το μερίδιο αγοράς, την τιμολόγηση των φαρμάκων, τις εταιρικές πρακτικές κ.ά, με αποτέλεσμα να υπάρχουν ήδη εκτιμήσεις για ζημία του Δημοσίου πολλών δισ. ευρώ.
Η κίνηση της κυβέρνησης να στραφεί κατά της Novartis, βασιζόμενη στην εκτόξευση της φαρμακευτικής δαπάνης για πολλά χρόνια, εκτιμάται ότι θα έχει ως συνέπεια να εξισορροπηθεί το ατεκμηρίωτο –σε πολλά σημεία– των καταθέσεων των προστατευόμενων μαρτύρων, οι οποίες δέχονται σωρεία επικρίσεων.
Και ενώ η κίνηση διαδικασίας αστικών αξιώσεων αποτελεί κομβικής σημασίας θέμα για την κυβέρνηση, η συγκρότηση προανακριτικής επιτροπής, με τη δρομολόγηση άμεσα των κοινοβουλευτικών διαδικασιών, αναμένεται να εκτοξεύσει στα ύψη την πολιτική σύγκρουση, καθώς οι δέκα αναφερόμενοι στην πρόταση πολιτικοί και η αντιπολίτευση εξαπολύουν ήδη μύδρους, καταγγέλλοντας ως προϊόν κατασκευής τη σχετική δικογραφία. Αλλωστε, η αποστολή των όποιων στοιχείων για πολιτικούς στη Βουλή έγινε με το λεγόμενο «αμελλητί», δηλαδή χωρίς δικαστική αξιολόγηση, ωστόσο, όπως δήλωσε στην «Κ» πηγή με γνώση της υπόθεσης, «αν είχαμε τη δυνατότητα αξιολόγησης και έρευνας, από τους δέκα στη Βουλή θα πήγαιναν πολλοί λιγότεροι...».
Τα επόμενα βήματα
Με αυτά τα δεδομένα και καθώς οι έρευνες της Δικαιοσύνης συνεχίζονται με ταχείς ρυθμούς για αναζήτηση λογαριασμών και ανεύρεση «μαύρου» πολιτικού χρήματος –έρευνες που δεν είναι εύκολο να αποδώσουν άμεσα–, προκειμένου να συμπληρώσουν το ατεκμηρίωτο των καταθέσεων περί δωροδοκίας των δέκα πολιτικών, η κυβερνητική πλειοψηφία, σύμφωνα με πληροφορίες, αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο η δικογραφία να γυρίσει σύντομα στη Δικαιοσύνη. Παράλληλα, δεν είναι βέβαιο για ποιους από τους δέκα η Βουλή θα αποφασίσει την περαιτέρω έρευνα, καθώς για ορισμένους τα στοιχεία της δικογραφίας είναι παντελώς αστήρικτα. Για να επιστρέψει όμως η υπόθεση στη Δικαιοσύνη, όπως δήλωναν στην «Κ» αρμόδιες πηγές, πρέπει να κριθεί από τη Βουλή ότι η κατηγορία της δωροδοκίας δεν έχει παραγραφεί και ως εκ τούτου οι εγκαλούμενοι πολιτικοί να υπαχθούν πλέον στη δικαιοδοσία της Δικαιοσύνης.
Η εκδοχή της άμεσης επιστροφής της υπόθεσης εκτιμάται και από ανώτατες δικαστικές πηγές ως πλέον πιθανή, αν και απαιτείται να αλλάξει την έως τώρα ακολουθούμενη τακτική της η Βουλή, η οποία σε προηγούμενες υποθέσεις είχε κρίνει ότι η δωροδοκία έχει παραγραφεί, γιατί ανήκει σε εκείνα τα αδικήματα που τελούνται κατά την άσκηση των καθηκόντων των πολιτικών προσώπων και υπάγονται στις διατάξεις του νόμου περί ευθύνης υπουργών.
Πάντως, σύμφωνα με δικαστικές πηγές, αν η δικογραφία γυρίσει σύντομα στα χέρια της εισαγγελέως Διαφθοράς Ελένης Τουλουπάκη, εκείνη θα είναι αρμόδια για τα περαιτέρω, δηλαδή τη δίωξη των πολιτικών εφόσον κριθεί ότι υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις ενοχής, συνεπώς οι εγκαλούμενοι πολιτικοί θα κριθούν πλέον όπως οι απλοί πολίτες, κάτι που συμβαίνει έτσι κι αλλιώς για την κατηγορία –αν αποδειχθεί– νομιμοποίησης «μαύρου» χρήματος, που δεν παραγράφεται.
Στην περίπτωση που κριθεί από τη Βουλή ότι η δωροδοκία δεν έχει παραγραφεί, η διάρκεια της προανακριτικής επιτροπής εκτιμάται ότι θα είναι σχετικά σύντομη, ενδεχόμενο που προκαλεί ήδη έντονες αντιδράσεις αναφερόμενων στο εισαγγελικό έγγραφο πολιτικών, οι οποίοι ζητούν να εξεταστούν κατ’ αντιπαράσταση με τους προστατευόμενους μάρτυρες, και μάλιστα αξιώνουν οι καταθέσεις τους να γίνουν χωρίς την ανωνυμία της προστασίας που τους έχει παρασχεθεί, κάνοντας λόγο για ψευδομάρτυρες και για «στημένη» δικογραφία.
Τέλος, να σημειωθεί ότι, παρά την έντονη ενόχληση που διαμηνύθηκε στις ελληνικές αρχές από αμερικανικής πλευράς για τη δημοσιοποίηση των πληροφοριακών δελτίων του FBI που συμπεριλήφθηκαν στη δικογραφία της Βουλής, δικαστικές πηγές δήλωναν στην «Κ» ότι η συνεργασία με τους Αμερικανούς θα συνεχιστεί. Οι ίδιες πηγές, πάντως, διευκρίνιζαν ότι δεν έχουν περιέλθει στα χέρια τους βίντεο ή ηχητικά ντοκουμέντα από τα οποία να προκύπτει εμπλοκή Ελληνα πολιτικού σε μίζες, προσθέτοντας ότι δεν γνωρίζουν αν οι αμερικανικές αρχές διαθέτουν τέτοια στοιχεία.
Εισαγγελικές έρευνες με «μοντέλο Ακη»
Η Εισαγγελία Διαφθοράς, με επικεφαλής την Ελένη Τουλουπάκη και τους επίκουρους εισαγγελείς Χρ. Ντζούρα και Στ. Μανώλη, έχει αποδυθεί σε αγώνα δρόμου για να ανοίξουν λογαριασμοί εταιρειών, εμπλεκόμενων προσώπων, συμβούλων και συνεργατών υπουργών, ώστε να «δεθεί» η κατηγορία για ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος. Ηδη ο λογαριασμός της Novartis στην Ελβετία, στην τράπεζα UBS, που είχε εντοπιστεί από την αρχή της έρευνας, όταν επικεφαλής της Εισαγγελίας Διαφθοράς ήταν η Ελένη Ράικου, αποτελεί προτεραιότητα, όπως και ο λογαριασμός της εταιρείας στη Citibank Ελλάδας. Σύμφωνα με πληροφορίες, παράλληλα με το κυνήγι των λογαριασμών σε Ελβετία αλλά και Κύπρο, οι εισαγγελικές αρχές έχουν αποφασίσει να εφαρμόσουν και στην υπόθεση της Novartis το «μοντέλο Ακη», δηλαδή την αναζήτηση πολιτικού χρήματος όχι μόνον σε λογαριασμούς, αλλά και σε περιουσιακά στοιχεία των ελεγχομένων. Για τον λόγο αυτόν αναμένεται να ερευνηθεί εξονυχιστικά το «πόθεν έσχες» πολιτικών που κατονομάζονται ως δωροδοκηθέντες, με επίκεντρο την απόκτηση περιουσίας, ακινήτων από τους ίδιους ή συγγενικά τους πρόσωπα, τη λήψη δανείων ή άλλων κινήσεων κατά την επίμαχη περίοδο.
